Mikrobiyoloji
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
• Tek başlarına immünolojik yanıt oluşturmayan ancak
oluşmuş immün cevapla reaksiyona giren... Hapten
• Proteinle antijenitesi artan... Hapten
• Bir antijene antikor yanıtını artıran... Adjuvan
• İmmünojen... Yabancı antijen
• Kendisine hücresel yanıt geliştiren antijen... Protein
(en kuvvetli antijen)
• Çok değerli antikorların çok değerli antijenlere
bağlanma kuvveti... Avidite
• İki polipeptidden oluşan antijen sunum molekülü...
MHC 2
• Yanında beta 2 mikroglobülin olan antijen sunum
molekülü... MHC 1
• Antikorun tek antijenik determinanta bağlanma
kuvveti... Afinite
• Kalıtsal yapı olarak tamamen farklı yapılardaki
canlılarda bulunan aynı yapı ve nitelikteki epitoplara
sahip antijenler... Heterofil antijen
• Süperantijenler... TSST, pirojenik ekzotoksin, S. aureus
enterotoksini, B. cereus enterotoksini, C. perfringens
enterotoksini, Y. enterocolitica enterotoksini
• Antijen antikor birleşmesini gerektiren kompleman
yolu... Klasik yol
• Klasik yolda C3 konvertaz... C4b2a
• Klasik yolda C5 konvertaz... C4b2a3b
• Lektin yolundan kompleman aktivasyonu... Hiperakut
evrede gram pozitif bakteriler ve mantarlara, MBL 4b
2a(b) 3b 5b 6 7 8 9‛lar (MBL=C1qrs)
• Antikordan bağımsız gelişen kompleman yolu...
Alternatif yol
• Kompleman sisteminde lizisten esas sorumlu... MAC
(C5-C9)
• Serumda en çok bulunan kompleman... C3
• Komplekste en çok bulunan... C9
• En büyük... C1q
• Eksikliği en çok görülen... ... C2
• Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae
ve Haemophilus influenzae gibi kapsüllü piyojenik
bakterilerle tekrarlayan enfeksiyonlara neden olan
kompleman eksikliği... C3 eksikliği
• Ko mp leman sistemin in altern atif yo ldan
aktivasyonunda rol oynayan faktörler... C3b, Faktör
B, Faktör D, Properdin
• Kompleman aktivasyonu sırasında anaflatoksinler
olarak ortaya çıkan ürünler... C3a, C4a, C5a
• Kemotaktik ve anaflatoksin özelliği olan kompleman...
C5a
• Opsonin özelliği olan kompleman... C3b
• C3a ve C5a‛yı inaktive eden karboksipeptidat...
Anaflatoksin inhibitörü
• C1 inhibitörü eksikliğinde meydana gelen
rahatsızlık... Herediter anjiyoödem
• Bozunma hızlandırıcı faktör (DAF) eksikliği...
Paroksismal noktürnal hemoglobinüri
• C5-9 ve properdin eksikliğinde artan bakteri
enfeksiyonu... Meningokok, gonokok
• IgE ile ilişkili aşırı duyarlılık reaksiyonu... Tip 1
• Tip 1 aşırı duyarlılık reaksiyonları... Ürtiker, ekzama,
alerjik rinit, astım, besin alerjileri, anaflaksi
• Antijen antikor ve komplemanın görev aldığı aşırı
duyarlılık reaksiyonu... Tip2
• Oto immü n hemo litik an emi, tran sf ü z yon
reaksiyonları... Tip2
• c-ANCA vaskülit, Tip II diyabet,Akut romatizmal
ateş... Tip2
• Arthus reaksiyonu ... Tip 3
• Serum hastalığı, APSGN... Tip3
• Antikordan bağımsız gelişen aşırı duyarlılık
reaksiyonu... Tip4
• Serumla aktarılamayan aşırı duyarlılık reaksiyonu...
Tip4
• Kontakt dermatit... Tip 4
• Tüberkülin tipi reaksiyonlar... Tip4
• Tip1 diyabet, MS, Gullian Barre, RA... Tip4
• Hücresel immünitenin araştırılmasında kullanılan
test... PPD, candidin
• Aşırı duyarlılık tedavisinde bloke edici antikor olarak
uygulanabilen, bazı otoimmün hastalıklarda da IV
olarak kullanılan immünglobülin... IgG
oluşmuş immün cevapla reaksiyona giren... Hapten
• Proteinle antijenitesi artan... Hapten
• Bir antijene antikor yanıtını artıran... Adjuvan
• İmmünojen... Yabancı antijen
• Kendisine hücresel yanıt geliştiren antijen... Protein
(en kuvvetli antijen)
• Çok değerli antikorların çok değerli antijenlere
bağlanma kuvveti... Avidite
• İki polipeptidden oluşan antijen sunum molekülü...
MHC 2
• Yanında beta 2 mikroglobülin olan antijen sunum
molekülü... MHC 1
• Antikorun tek antijenik determinanta bağlanma
kuvveti... Afinite
• Kalıtsal yapı olarak tamamen farklı yapılardaki
canlılarda bulunan aynı yapı ve nitelikteki epitoplara
sahip antijenler... Heterofil antijen
• Süperantijenler... TSST, pirojenik ekzotoksin, S. aureus
enterotoksini, B. cereus enterotoksini, C. perfringens
enterotoksini, Y. enterocolitica enterotoksini
• Antijen antikor birleşmesini gerektiren kompleman
yolu... Klasik yol
• Klasik yolda C3 konvertaz... C4b2a
• Klasik yolda C5 konvertaz... C4b2a3b
• Lektin yolundan kompleman aktivasyonu... Hiperakut
evrede gram pozitif bakteriler ve mantarlara, MBL 4b
2a(b) 3b 5b 6 7 8 9‛lar (MBL=C1qrs)
• Antikordan bağımsız gelişen kompleman yolu...
Alternatif yol
• Kompleman sisteminde lizisten esas sorumlu... MAC
(C5-C9)
• Serumda en çok bulunan kompleman... C3
• Komplekste en çok bulunan... C9
• En büyük... C1q
• Eksikliği en çok görülen... ... C2
• Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae
ve Haemophilus influenzae gibi kapsüllü piyojenik
bakterilerle tekrarlayan enfeksiyonlara neden olan
kompleman eksikliği... C3 eksikliği
• Ko mp leman sistemin in altern atif yo ldan
aktivasyonunda rol oynayan faktörler... C3b, Faktör
B, Faktör D, Properdin
• Kompleman aktivasyonu sırasında anaflatoksinler
olarak ortaya çıkan ürünler... C3a, C4a, C5a
• Kemotaktik ve anaflatoksin özelliği olan kompleman...
C5a
• Opsonin özelliği olan kompleman... C3b
• C3a ve C5a‛yı inaktive eden karboksipeptidat...
Anaflatoksin inhibitörü
• C1 inhibitörü eksikliğinde meydana gelen
rahatsızlık... Herediter anjiyoödem
• Bozunma hızlandırıcı faktör (DAF) eksikliği...
Paroksismal noktürnal hemoglobinüri
• C5-9 ve properdin eksikliğinde artan bakteri
enfeksiyonu... Meningokok, gonokok
• IgE ile ilişkili aşırı duyarlılık reaksiyonu... Tip 1
• Tip 1 aşırı duyarlılık reaksiyonları... Ürtiker, ekzama,
alerjik rinit, astım, besin alerjileri, anaflaksi
• Antijen antikor ve komplemanın görev aldığı aşırı
duyarlılık reaksiyonu... Tip2
• Oto immü n hemo litik an emi, tran sf ü z yon
reaksiyonları... Tip2
• c-ANCA vaskülit, Tip II diyabet,Akut romatizmal
ateş... Tip2
• Arthus reaksiyonu ... Tip 3
• Serum hastalığı, APSGN... Tip3
• Antikordan bağımsız gelişen aşırı duyarlılık
reaksiyonu... Tip4
• Serumla aktarılamayan aşırı duyarlılık reaksiyonu...
Tip4
• Kontakt dermatit... Tip 4
• Tüberkülin tipi reaksiyonlar... Tip4
• Tip1 diyabet, MS, Gullian Barre, RA... Tip4
• Hücresel immünitenin araştırılmasında kullanılan
test... PPD, candidin
• Aşırı duyarlılık tedavisinde bloke edici antikor olarak
uygulanabilen, bazı otoimmün hastalıklarda da IV
olarak kullanılan immünglobülin... IgG
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI DEVAM....
•
Tanınmayan etkenle oluşan enfeksiyonun ilk
dakikalarındaki non-spesifik immünite... Doğal
immünite
• Antijen özgüllüğü olmayan immünite... Doğal
immünite
• Doğal immünitenin temel komponentleri... Kompleman,
Nötrofiller, Makrofajlar, NK hücreler
• Kazanılmış immünitenin temel komponentleri... B
lenfositler, T lenfositler, plazma hücresi
• Çabuk, T ve B lenfositlerinden bağımsız, bir
hafızaya sahip olmadan ve özgül olmayan...
Doğal immünite
• Bakterilere etkili ancak virüslere etkili olmayan
doğal yanıt üyesi... Lizozim (peptidoglikandaki beta
1-4 bağlarını kesen)
• Bakteri karşıtı hücre dışı bazı yapılar... C-reaktif
protein (CRP), kompleman, mannoz-bağlayıcı lektin
(MBL), surfaktan proteini-A (Akciğerler)
• Defensinlerin işlevi... Güç öldürülebilen bakterilerin
ve zarflı virüslerin yüzeyinde porlar oluştururlar
• Fagositik hücrelerde bulunan reseptör... Fc
(CD16)
• Fagositoz yapan hücreler... Makrofajlar, Nötrofiller,
Monositler, Eozinofiller
• Fagositoz kolaylaştırıcı maddeler... Opsonin
• Opsoninler... IgG, C3b
• Doğal yanıtta lökositlerde bulunan LFA1‛in damar
duvarında bağlandığı adezyon molekülü... ICAM1
• Rolling görevi olan adezyon molekülü... Selektinler
(Nötrofil Sialyl-Lewis; endotel E-selektin)
• Sıkı bağlantıyı sağlayan adezyon molekülleri... ICAM,
İntegrin (Nötrofil LFA-1, CR3; endotel ICAM-1)
• Ekstravazasyon yapan adezyon molekülü...
PECAM(CD 31), VECAM
• Makrofajların yüzeylerinde bulunan ve doğal yanıtı
düzenleyen reseptörler... TLR
• Gram negatif bakterilere yanıtı düzenleyen TLR...
TLR-4
• Gram pozitif bakterilere yanıtı düzenleyen TLR...
TLR-2
• Virüslere yanıtı düzenleyen... TLR 3
• Antijen özgül immünite... Kazanılmış (spesifik)
immünite
• Hücresel bağışıklık... Yardımcı ve sitotoksik Tlenfositleri
• Hümoral bağışıklık... Öncelikle B-lenfositleri ve
plazma hücreleri
• Primer (santral) lenfoid organlar... Kemik iliği,
Timus
• Sekonder (periferik) lenfoid organlar... Dalak, lenf
nodülü, tonsiller, MALT
• Timusta olgunlaşan lenfosit... T lenfosit
• B lenfositleri... Kemik iliğinde olgunlaşır
• Antikor sentezlenmeyen lenfoid organ... Timus
• Vücut antijenleri ile sensitize olan T lenfositlerinin
elimine edildiği organ... Timus
• Lenfoid kök hücrelerden... B ve T lenfositler
• Miyeloid kök hücrelerden... Eritrosit, trombosit
ve lökositler ( nötrofil, eozinofil, bazofil, mast
hücresi,monosit)
• Dokudaki makrofajlar... Karaciğerde Kupffer
hücreleri , Akciğerde alveoler makrofajlar, Beyinde
mikroglia hücreleri, Kemikte osteoklast, Böbrekte
mezengial hücreler,Kan dolaşımında Monosit, Retinada
retina pigment epiteli
• Makrofajların görevleri... Fagositoz, Antijen sunumu,
Sitokin salgısı, Öldürme
• Makrofaj aktivatörleri... IFN-gamma,TNF ve GMCSF
• En çok antijen sunan hücre... Makrofaj
• Akut bakteriyal enfeksiyonlarda sayısı belirgin
artan... Nötrofil
• Fagositozun en etkin hücresi... Nötrofil
• Fagositik olan ancak sitokin salmayan ve antijen
sunmayan hücre... Nötrofil
• Tip III Aşırı Duyarlılık Reaksiyonunda en çok görev
alan hücre... Nötrofil
• Parazitlere etkin yanıt veren hücre... Eozinofil
• Alerjik reaksiyonlarda en çok rol alan... Eozinofil
• Eozinofil regülasyonunda görev yapan sitokin...IL-5
• Fagositoz yeteneği olmayan granüler hücreler...
Bazofil, mast hücresi
• Primer T lenfosit cevabını başlatmada en etkili
antijen sunucu hücreler... Dendritik hücreler
• Foliküler dendritik hücrelerde... MHC II molekülleri
bulunmadığından T-lenfositlerine antijen sunamazken
B-lenfositlerine antijen sunabilirler.
• Endojen pirojen özelliği olan sitokin... IL-1, IL-6
• Kazanılmış yanıtta lenfositleri üreme yönünden
uyaran ve işlevsel öbekler oluşumunu sağlayan
sitokin...IL-2
• T lenfosit çoğalma faktörü... IL-2
• Hafıza immünitesi için gerekli sitokin... IL-2
• Kök hücre üreme ve farklılaşmasını sağlayan... IL-3
• B lenfositlerinin gelişme ve diferansiyasyon
faktörü... IL-4
• Tip 1 aşırı duyarlılık reaksiyonunda görev alan
sitokin... IL-4
• Antikorların izotip çevirimini sağalayan... IL-4
• IL-4 sentezleyen hücreler... TH2 lenfositler
• IgE yaptıran sitokin... IL-4
• Eozinofil üretiminde rolü olan... IL-5
• IgA yapımını artıran sitokin... IL-5
• IL-5 sentezleyen hücreler... TH2 lenfositler
• IL-6 sentezleyen hücreler... Makrofaj, TH2
lenfositler
• B lenfosit farklılaşmasını IgG yapımı yönünde
uyaran... IL-6
• Akut faz yanıtını uyaran sitokin... IL-6
• IL-7... Lenfosit yapımını artırır
• Kemokin özellikli sitokin... IL-8
• IFN-γyapımını azaltan... IL-10
• Antijen sunucu hücrelerde MHC class II inhibisyonu
yapan... IL-10
• İnhibitör özellikte ve immüntolerans gelişimde rolü
olan... IL-10
• T hücreleri tarafından sentezlenen ve makrofaj
inhibisyonu yapan sitokin...IL-10
• Granülom gelişimini uyaran... IL-12
• İnterferon-γ yapımını ve sitotoksik etkiyi artıran
sitokin... İnterlökin-12
• Astım patogenezinde rol oynayan sitokin... IL-13,
IL-9
• IgE seviyesini artıran ve allerjik hastalıkların
patogenezinde rol oynayan sitokin... İnterlökin-13
• Fagositoz ve granülomatöz inflamasyonda etkin rol
alan sitokin... IFN gamma
• Antijen sunumunu şiddetlendiren sitokin... IFN
gamma
• Hücresel immünitenin merkezi sitokini... IFN-γ
• İntrasellüler bakterilere karşı gelişen immün yanıtta
başlıca rolü oynayan sitokin... İnterferon-γ
• Geç tip aşırı duyarlılıkta makrofajların aktivasyonunda
primer rolü oynayan sitokin... İnterferon- γ
• Onarımı başlatan sitokin... TGF-beta
• Kollajen sentezini uyaran sitokin... TGF-beta
• Yara iyileşmesini hızlandıran... TGF-beta
• İnflamasyonda ilk sentezlenen sitokin... TNF-α
• TNF-α etkilerine sahip (yedeği)... IL-1
• Kemokinler... IL-8, C5a, LTB4
• Proinflamatuvar sitokinler... TNF alfa, IL-1β, IL-6,
IL-8, IL-12, IFN-gamma
• Anti-inflamatuvar sitokinler... TGF-ß, IL-4, IL-10,
IL-13
• Antikor üreterek hümoral immün yanıtı oluşturan
hücre... Plazma hücresi
• Yüzeyinde IgM ve IgD taşıyan hücre... B lenfosit
• B lenfosit yüzeyindeki moleküller... BCR, CD19, 20,
21, 22 ve MHC class II
• T hücre reseptörü antijenle uyarıldığında uyarımın
iletilmesinde görevli molekül... CD3
• Esas olarak hücresel bağışık yanıtı sağlayan lenfosit...
Thelper 1
• IL-4 ve IL-5 gibi sitokinler üreterek antikor
sentezinde görev alan lenfosit... T helper 2
• CD4+ yardımcı T lenfositlere antijen sunmada
kullanılan protein aşağıdakilerden hangisidir...
MHC2
• Tümor hücreleri, greft hücreleri, virüsle enfekte
hücreyi öldüren T lenfosit... CD8 T lenfosit
• Perforin ve lenfotoksin aracılığıyla hedef hücre
lizisine yol açan... Sitotoksik T hücreleri
• Antikora bağımlı hücresel öldürme yapan hücreler...
Nötrofiller, eozinofiller, makrofaj, doğal katil hücreleri
• Antikora bağımlı sitotoksisite yapmayan hücre...
Sitotoksik T lenfosit
• Antijen sunan hücreler... Makrofaj, dalağın
dendritik hücresi, derinin langerhans hücresi,
B lenfosit
• Antijen sunumunda T lenfositlerdeki LFA1‛in
bağlandığı adezyon molekülü... ICAM-1
• Antijen sunumunda T lenfositlerdeki CD28‛in
bağlandığı adezyon molekülü... B7
• Antijen sunumunda anahtar dönüşüm için T
lenfositlerdeki CD40L‛nin bağlandığı molekül... CD
40
• Fc reseptörü taşıyan ancak fagositoz yapmayan;
antikora bağımlı sitotoksisitede rol alan hücre...
Doğal katil
• Doğal katil (NK) hücresinin yüzey markerları... CD2,
CD16, CD56
• Antikorun sınıflandırılmasını sağlayan... Ağır
zincir
• Antijenin bağlandığı bölge... Değişken bölgeler
(Fab)
• Kompleman etkinleşmesinde görevli... Sabit bölge
(Fc)
• Antikorların özgüllüğünü belirleyen... Hipervariabl
bölge
• Serumda bulunma miktarlarına göre çoktan aza
doğru Ig sıralaması... IgGAMDE
• Opsonin özelliği gösteren antikor... IgG
• Opsoninler... IgG, C3b
• Plasentayı geçen antikor... IgG
• Kapsüllü bakterilere etkili IgG... IgG2 (Plasentayı
geçemez)
• Yarılanma ömrü en kısa IgG... IgG3
• Komplemanı en güçlü uyaran antikorlar... IgM,
IgG3
• Komplemana ve Fc reseptörlerine bağlanmayan
immünglobülin G... IgG4
• Sekonder immün yanıtta en etkili antikor... IgG
• Toksin nötralizasyonunda en önemli rolü oynayan
antikor... IgG
• Mukozal yüzeylerde, kolostrum, tükürük, gözyaşı
gibi yapılarda en bol bulunan antikor...IgA
• Alternatif kompleman aktivasyonu yapan antikor...
IgA
• IgA proteazları ile bu antikora karşı önemli
ölçüde direnç geliştirebilen bakteriler... Gonokok,
pnömokok, meningokok, H. influenzae
• En erken sentezlenen spesifik antikor... IgM
• T lenfositlerinden bağımsız sentezlenen antikor...
IgM
• Birincil antikor yanıtında etkili pentamer yapıda olan
antikor... IgM
• En yüksek aviditeye sahip antikor... IgM
• Reseptör görevi olan antikor... IgD
• Helmint enfeksiyonlarına karşı savunmada rol
oynayan antikor... IgE
• Anafilaktik aşırı duyarlılık reaksiyonlarında mast
hücrelerine bağlanarak yanıtı başlatan antikor tipi...Ige
dakikalarındaki non-spesifik immünite... Doğal
immünite
• Antijen özgüllüğü olmayan immünite... Doğal
immünite
• Doğal immünitenin temel komponentleri... Kompleman,
Nötrofiller, Makrofajlar, NK hücreler
• Kazanılmış immünitenin temel komponentleri... B
lenfositler, T lenfositler, plazma hücresi
• Çabuk, T ve B lenfositlerinden bağımsız, bir
hafızaya sahip olmadan ve özgül olmayan...
Doğal immünite
• Bakterilere etkili ancak virüslere etkili olmayan
doğal yanıt üyesi... Lizozim (peptidoglikandaki beta
1-4 bağlarını kesen)
• Bakteri karşıtı hücre dışı bazı yapılar... C-reaktif
protein (CRP), kompleman, mannoz-bağlayıcı lektin
(MBL), surfaktan proteini-A (Akciğerler)
• Defensinlerin işlevi... Güç öldürülebilen bakterilerin
ve zarflı virüslerin yüzeyinde porlar oluştururlar
• Fagositik hücrelerde bulunan reseptör... Fc
(CD16)
• Fagositoz yapan hücreler... Makrofajlar, Nötrofiller,
Monositler, Eozinofiller
• Fagositoz kolaylaştırıcı maddeler... Opsonin
• Opsoninler... IgG, C3b
• Doğal yanıtta lökositlerde bulunan LFA1‛in damar
duvarında bağlandığı adezyon molekülü... ICAM1
• Rolling görevi olan adezyon molekülü... Selektinler
(Nötrofil Sialyl-Lewis; endotel E-selektin)
• Sıkı bağlantıyı sağlayan adezyon molekülleri... ICAM,
İntegrin (Nötrofil LFA-1, CR3; endotel ICAM-1)
• Ekstravazasyon yapan adezyon molekülü...
PECAM(CD 31), VECAM
• Makrofajların yüzeylerinde bulunan ve doğal yanıtı
düzenleyen reseptörler... TLR
• Gram negatif bakterilere yanıtı düzenleyen TLR...
TLR-4
• Gram pozitif bakterilere yanıtı düzenleyen TLR...
TLR-2
• Virüslere yanıtı düzenleyen... TLR 3
• Antijen özgül immünite... Kazanılmış (spesifik)
immünite
• Hücresel bağışıklık... Yardımcı ve sitotoksik Tlenfositleri
• Hümoral bağışıklık... Öncelikle B-lenfositleri ve
plazma hücreleri
• Primer (santral) lenfoid organlar... Kemik iliği,
Timus
• Sekonder (periferik) lenfoid organlar... Dalak, lenf
nodülü, tonsiller, MALT
• Timusta olgunlaşan lenfosit... T lenfosit
• B lenfositleri... Kemik iliğinde olgunlaşır
• Antikor sentezlenmeyen lenfoid organ... Timus
• Vücut antijenleri ile sensitize olan T lenfositlerinin
elimine edildiği organ... Timus
• Lenfoid kök hücrelerden... B ve T lenfositler
• Miyeloid kök hücrelerden... Eritrosit, trombosit
ve lökositler ( nötrofil, eozinofil, bazofil, mast
hücresi,monosit)
• Dokudaki makrofajlar... Karaciğerde Kupffer
hücreleri , Akciğerde alveoler makrofajlar, Beyinde
mikroglia hücreleri, Kemikte osteoklast, Böbrekte
mezengial hücreler,Kan dolaşımında Monosit, Retinada
retina pigment epiteli
• Makrofajların görevleri... Fagositoz, Antijen sunumu,
Sitokin salgısı, Öldürme
• Makrofaj aktivatörleri... IFN-gamma,TNF ve GMCSF
• En çok antijen sunan hücre... Makrofaj
• Akut bakteriyal enfeksiyonlarda sayısı belirgin
artan... Nötrofil
• Fagositozun en etkin hücresi... Nötrofil
• Fagositik olan ancak sitokin salmayan ve antijen
sunmayan hücre... Nötrofil
• Tip III Aşırı Duyarlılık Reaksiyonunda en çok görev
alan hücre... Nötrofil
• Parazitlere etkin yanıt veren hücre... Eozinofil
• Alerjik reaksiyonlarda en çok rol alan... Eozinofil
• Eozinofil regülasyonunda görev yapan sitokin...IL-5
• Fagositoz yeteneği olmayan granüler hücreler...
Bazofil, mast hücresi
• Primer T lenfosit cevabını başlatmada en etkili
antijen sunucu hücreler... Dendritik hücreler
• Foliküler dendritik hücrelerde... MHC II molekülleri
bulunmadığından T-lenfositlerine antijen sunamazken
B-lenfositlerine antijen sunabilirler.
• Endojen pirojen özelliği olan sitokin... IL-1, IL-6
• Kazanılmış yanıtta lenfositleri üreme yönünden
uyaran ve işlevsel öbekler oluşumunu sağlayan
sitokin...IL-2
• T lenfosit çoğalma faktörü... IL-2
• Hafıza immünitesi için gerekli sitokin... IL-2
• Kök hücre üreme ve farklılaşmasını sağlayan... IL-3
• B lenfositlerinin gelişme ve diferansiyasyon
faktörü... IL-4
• Tip 1 aşırı duyarlılık reaksiyonunda görev alan
sitokin... IL-4
• Antikorların izotip çevirimini sağalayan... IL-4
• IL-4 sentezleyen hücreler... TH2 lenfositler
• IgE yaptıran sitokin... IL-4
• Eozinofil üretiminde rolü olan... IL-5
• IgA yapımını artıran sitokin... IL-5
• IL-5 sentezleyen hücreler... TH2 lenfositler
• IL-6 sentezleyen hücreler... Makrofaj, TH2
lenfositler
• B lenfosit farklılaşmasını IgG yapımı yönünde
uyaran... IL-6
• Akut faz yanıtını uyaran sitokin... IL-6
• IL-7... Lenfosit yapımını artırır
• Kemokin özellikli sitokin... IL-8
• IFN-γyapımını azaltan... IL-10
• Antijen sunucu hücrelerde MHC class II inhibisyonu
yapan... IL-10
• İnhibitör özellikte ve immüntolerans gelişimde rolü
olan... IL-10
• T hücreleri tarafından sentezlenen ve makrofaj
inhibisyonu yapan sitokin...IL-10
• Granülom gelişimini uyaran... IL-12
• İnterferon-γ yapımını ve sitotoksik etkiyi artıran
sitokin... İnterlökin-12
• Astım patogenezinde rol oynayan sitokin... IL-13,
IL-9
• IgE seviyesini artıran ve allerjik hastalıkların
patogenezinde rol oynayan sitokin... İnterlökin-13
• Fagositoz ve granülomatöz inflamasyonda etkin rol
alan sitokin... IFN gamma
• Antijen sunumunu şiddetlendiren sitokin... IFN
gamma
• Hücresel immünitenin merkezi sitokini... IFN-γ
• İntrasellüler bakterilere karşı gelişen immün yanıtta
başlıca rolü oynayan sitokin... İnterferon-γ
• Geç tip aşırı duyarlılıkta makrofajların aktivasyonunda
primer rolü oynayan sitokin... İnterferon- γ
• Onarımı başlatan sitokin... TGF-beta
• Kollajen sentezini uyaran sitokin... TGF-beta
• Yara iyileşmesini hızlandıran... TGF-beta
• İnflamasyonda ilk sentezlenen sitokin... TNF-α
• TNF-α etkilerine sahip (yedeği)... IL-1
• Kemokinler... IL-8, C5a, LTB4
• Proinflamatuvar sitokinler... TNF alfa, IL-1β, IL-6,
IL-8, IL-12, IFN-gamma
• Anti-inflamatuvar sitokinler... TGF-ß, IL-4, IL-10,
IL-13
• Antikor üreterek hümoral immün yanıtı oluşturan
hücre... Plazma hücresi
• Yüzeyinde IgM ve IgD taşıyan hücre... B lenfosit
• B lenfosit yüzeyindeki moleküller... BCR, CD19, 20,
21, 22 ve MHC class II
• T hücre reseptörü antijenle uyarıldığında uyarımın
iletilmesinde görevli molekül... CD3
• Esas olarak hücresel bağışık yanıtı sağlayan lenfosit...
Thelper 1
• IL-4 ve IL-5 gibi sitokinler üreterek antikor
sentezinde görev alan lenfosit... T helper 2
• CD4+ yardımcı T lenfositlere antijen sunmada
kullanılan protein aşağıdakilerden hangisidir...
MHC2
• Tümor hücreleri, greft hücreleri, virüsle enfekte
hücreyi öldüren T lenfosit... CD8 T lenfosit
• Perforin ve lenfotoksin aracılığıyla hedef hücre
lizisine yol açan... Sitotoksik T hücreleri
• Antikora bağımlı hücresel öldürme yapan hücreler...
Nötrofiller, eozinofiller, makrofaj, doğal katil hücreleri
• Antikora bağımlı sitotoksisite yapmayan hücre...
Sitotoksik T lenfosit
• Antijen sunan hücreler... Makrofaj, dalağın
dendritik hücresi, derinin langerhans hücresi,
B lenfosit
• Antijen sunumunda T lenfositlerdeki LFA1‛in
bağlandığı adezyon molekülü... ICAM-1
• Antijen sunumunda T lenfositlerdeki CD28‛in
bağlandığı adezyon molekülü... B7
• Antijen sunumunda anahtar dönüşüm için T
lenfositlerdeki CD40L‛nin bağlandığı molekül... CD
40
• Fc reseptörü taşıyan ancak fagositoz yapmayan;
antikora bağımlı sitotoksisitede rol alan hücre...
Doğal katil
• Doğal katil (NK) hücresinin yüzey markerları... CD2,
CD16, CD56
• Antikorun sınıflandırılmasını sağlayan... Ağır
zincir
• Antijenin bağlandığı bölge... Değişken bölgeler
(Fab)
• Kompleman etkinleşmesinde görevli... Sabit bölge
(Fc)
• Antikorların özgüllüğünü belirleyen... Hipervariabl
bölge
• Serumda bulunma miktarlarına göre çoktan aza
doğru Ig sıralaması... IgGAMDE
• Opsonin özelliği gösteren antikor... IgG
• Opsoninler... IgG, C3b
• Plasentayı geçen antikor... IgG
• Kapsüllü bakterilere etkili IgG... IgG2 (Plasentayı
geçemez)
• Yarılanma ömrü en kısa IgG... IgG3
• Komplemanı en güçlü uyaran antikorlar... IgM,
IgG3
• Komplemana ve Fc reseptörlerine bağlanmayan
immünglobülin G... IgG4
• Sekonder immün yanıtta en etkili antikor... IgG
• Toksin nötralizasyonunda en önemli rolü oynayan
antikor... IgG
• Mukozal yüzeylerde, kolostrum, tükürük, gözyaşı
gibi yapılarda en bol bulunan antikor...IgA
• Alternatif kompleman aktivasyonu yapan antikor...
IgA
• IgA proteazları ile bu antikora karşı önemli
ölçüde direnç geliştirebilen bakteriler... Gonokok,
pnömokok, meningokok, H. influenzae
• En erken sentezlenen spesifik antikor... IgM
• T lenfositlerinden bağımsız sentezlenen antikor...
IgM
• Birincil antikor yanıtında etkili pentamer yapıda olan
antikor... IgM
• En yüksek aviditeye sahip antikor... IgM
• Reseptör görevi olan antikor... IgD
• Helmint enfeksiyonlarına karşı savunmada rol
oynayan antikor... IgE
• Anafilaktik aşırı duyarlılık reaksiyonlarında mast
hücrelerine bağlanarak yanıtı başlatan antikor tipi...Ige
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Tinea nigra etkeni... Exophiala werneckii
• Kara piedra etkeni... Piedraia hortae
• Ak piedra etkeni... Trichosporon beigelii
• Cryptococcus neoformans kapsüler yapısının
antijenik çapraz reaksiyon oluşturduğu mantar...
Trichosporon beigelii
• Tinea versicolor etkeni mantar... Malassezia
furfur
• Mallassezia furfur lezyonları... deride, özellikle
boyun ve göğsün üst kısımlarında hipo-hiper pigmente,
bazen kaşıntılı lezyonlar şeklindedir. Lezyonlar kolayca
kaşınır ve pullar halinde dökülür (yonga belirtisi).
• İV lipid verilen hastalarda sepsis, pnömoni etkeni
olan maya mantarı... Malassezia furfur
• Küçük kısa hif yapıları ve klamidospor kümeleri
(köfte, spagetti görünümü)... Malassezia furfur
• Lezyonlarında yonga belirtisi olan mantar...
Malassezia furfur
• Zeytinyağı ile zenginleştirilmiş Sabouroud
besiyerinde üreyen mantar... Malassezia furfur
• Mallesezia furfur tedavisi... Selenyum sülfit
• Kutanöz mikoz etkenleri (Dermatofitler)...
Trikofiton (üç doku; çite tünemiş kuş), Mikrosporum
(deri, saç; mekik makrokonidyum), Epidermofiton
(deri, tırnak; lobut makrokonidyum)
• Sadece makrokonidisi olan... Epidermofiton
• Dermatofitlerin ortak özellikleri... Saç, deri, tırnak
gibi keratinize dokuları tutarlar
• M. canis... Kedi-köpekten bulaşır.
• T. verrucosum... Sığır gibi büyük baş hayvanlardan
bulaşır.
• Microsporum audouinii ve Trichophyton tonsurans...
İnsandan insana direkt temasla bulaşır.
• Tinea capitis... Ektotriks (M. canis, T. verrucosum),
Endotriks (T. tonsurans, T. schoenleinii)
• Kerion... Saçlı deride gelişen iltihabi kitledir. Özellikle
T. verrucosum enfeksiyonlarında belirlenmektedir.
• Favus (kellik) etkeni... T.schoenleinii
• Üretildiğinde boynuzsu (favus şamdanı şeklinde)
taraksı hif yapıları... T.schoenleinii
• Tinea pedis ve İd reaksiyonu... T.rubrum (en sık
dermatofitoz), T. mentagrophytes
• İnvitro şartlarda kılı delen, 37 °C de üreyebilen
ve üreaz pozitif olan Trichophyton türü...
T. mentagrophytes
• T.capitis ve T.barbae dışında tüm dermatofitozlarda
en sık etken...T.rubrum
• Besiyerinde kırmızı pigment oluşturan ve gözyaşı
hücresi şeklinde mikrokonidisi olan mantar...
T.rubrum
• Dermatofitlerde tanıda değerli olan mantar
sporları... Makrokonidi
• Mekik şeklinde makrokonidi... Microsporum canis
• Kalem şeklinde makrokonidi... Trichophyton
• Raket şeklinde makrokonidi... Epidermophyton
• Saç ve deride en f ek siyo n o lu ştu ran ...
Microsporum
• Deri ve tırnakta enfeksiyon... Epidermophyton
• Saç deri ve tınakta enfeksiyon... Trichophyton
• Cilt altı mikozları... Sporotrikoz, Maduromikoz,
Kromoblastomikoz
• Sporotrikoz (Gül bahçıvanı hastalığı) etkeni
mantar... Sporothrix schenckii
• Tanıda asteroid cisimcikler bakılan mantar...
Sporothrix schenckii
• Kültürde ürediğinde tipik hifleri ve hiflerin
ucunda kasımpatı gibi kümeler oluşturan sporlar...
Sporothrix schenckii
• Sporothrix schenckii tedavisi... Oral potasyum
iyodür
• Kromomikoz etkeni... Fonseca pedrosi
• Tanıda siyah renkli sklerotik cisimcikler bakılan
mantar... Kromomikoz
• Maduromikoz etkenleri... Pseudoallesheria boydii,
Madurella mycetomatis, Nocardia brasiliensis
• Toprakla kirlenmiş yaralarda şişlik, fistülleşme
ve k emik def o rmasyo n u yap an man tar...
Maduromikoz
• Mukozalarda, en sık burunda, bazen konjunktiva,
anüs, genital bölgede gelişen, iri polip, kolay
kanama eğiliminde tümöral kitlelerle karakterize...
Rinosporodioz
• Sistemik mikoz etkenleri... Coccidioides immitis,
Blastomyces dermatitidis, Histoplasma capsulatum,
Paracoccidioides brasiliensis
• Endemik (sistemik) mikozlar... Hepsi termal
dimorfik yapıdadır. Coccidioides immitis sferül
diğerleri tomurcuklanan maya şeklinde görülür. Konağa
mikrokonidiumların inhalasyonu yoluyla girerler. Primer
enfeksiyon yerleri akciğerdir.
• Sistemik mikoz tedavisi... Hafif enfeksiyonlarda
ıtrakonazol, şiddetli enfeksiyonlarda Amfoterisin B
• Coccidioides immitis... Akciğerde endosporlu
sferüller
• AIDS‛li hastalarda menenjit yapan dimorfik
mantar... Coccidioides immitis
• Histoplasma capsulatum... Hücre içi mantar,
tüberküllü makrokonidya ve mikrokonidya
• Tek tomurcuklu maya hücresi, çift zonlu armuta
benzer maya hücreleri... Blastomyces dermatitidis
• Gastrointestinal sistemi en az tutan sistemik
mantar... Blastomyces dermatitidis
• Zemini dar çok sayıda tomurcukla kaplı (Gemi dümeni)
maya hücreleri... Paracoccidioides brasiliensis
• En sık fırsatçı enfeksiyon yapan... Candida
albicans
• En sık fırsatçı idrar yolu enfeksiyonu etkeni maya...
C.glabrata
• C. glabrata... mısır unu agarda hif ya da psödohif
oluşturmaz
• Enfekte bir tırnak örneğinin mikroskopik
incelemesinde psödohif görülmesi durumunda etken
olarak öncelikle düşünülmesi gereken mantar...
Candida
• Blastospor oluşumu... Candida
• Candida albicans‛ın neden olmadığı klinik tablo...
Tinea capitis
• Germ tüp oluşturan candida... C.albicans,
C.dubliniensis
• Klamidospor oluşturan candida... C.albicans,
C.dubliniensis
• Fırsatçı Kandida enfeksiyonlarının gelişiminde risk
faktörleri... Kortikosteroidler, antibiyotikler, oral
kontraseptifler, immünosupresifler
• AIDS‛li hastada özofajitin en sık etkeni...
C.albicans
• Sistemik yayılım sırasında deride kırmızı nodüller
oluşturan mantar enfeksiyonu... C.albicans
• C.albicans‛ın en iyi tanısı... Özel besiyerinde (mısır
unlu jelöz agar) klamidospor oluşumunun görülmesi
• El ayak tırnak ve mukozalarda kronik enfeksiyon
endokrinopatiler... Kronik mukokutanöz kandidiyaz
• Kronik mukokutanöz kandidiyaz nedeni... C.albicans‛a
karşı T lenfosit yanıtında belirgin bozukluk
• Tedavisi en uzun süren candida enfeksiyonu... Kronik
mukokutanöz kandidiyaz
• HIV (+) hastalarda sıklıkla tanımlanmış özellikleri ile
C. albicans‛a benzeyen germ tüp oluşturan mantar...
C. dubliniensis
• Rutin incelemelerde Candida albicans ile Candida
dubliniensis türlerinin birbirinden ayrımını sağlayan
özellik... 45 °C de üreme (C.dubliniensis üreyemez)
• C.albicans‛tan moleküler yöntemlerle ayrılabilen
candida... C. dubliniensis
• Hiperalimentasyon sıvılarına bağlı sistemik
enfeksiyon yapan candida... C. parapsilosis
• Sağlık çalışanlarının ellerinden en sık izole edilen
Candida türü... C. parapsilosis
• Mısır unu agarda mikroskobik olarak dev hücre
oluşturmasıyla karakterize maya türü... Candida
parapsilosis
• İV ilaç bağ ımlıların da ve p ro tez k ap ak
endokarditlerinde en sık etken olan Candida türü...
C. parapsilosis
• Cryptococcus neoformans‛ın primer enfeksiyon
bölgesi... Akciğer
• Hematojen yolla yayılarak menenjite yol açan
mantar... Cryptococcus neoformans
• Birdseed agar... Cryptococcus neoformans
• Cryptococcus türü mayaların virülans faktörleri...
Polisakkarit kapsül, melanin üretimi, fosfolipaz B
salgısı, üreaz varlığı. Hemolitik aktivite virülans
faktörlerinden değildir.
• Cryptococcus neoformans kapsül incelemesinde
kullanılan boya... Çini mürekkebi ya da Nigrosin
• Hem kapsül oluşturan hem de fenol oksidaz
enzim aktivitesine sahip mantar... Cryptococcus
neoformans
• Cryptococcus neoformans tedavisi..Amfoterisin B+
5-Flusitozin
• Aspergillus türleri... En sık etken A.fumigatus
(patojen).
• Asperjilloz... Akciğer kavitelerinde mantar topu,
hemoptizi (asperjillom), allerjik akciğer hastalığı
(çiftçi akciğeri), immün baskılanmışlarda en sık fungal
akciğer hastalığı
• En sık akciğer enfeksiyonu ve allerjik reaksiyon
oluşturan mantar... A. fumigatus
• İnvazif aspergilloz tablosunda en sık izole edilen
Aspergillus türü... A. fumigatus
• Solid organ ve hematolojik kök hücre transplantlı
hastalarda fırsatçı enfeksiyona en sık yol açan küf
mantarı... Aspergillus fumigatus
• Otomikoza (dış kulağın mantar enfeksiyonu) en sık
neden olan mantar... Aspergillus niger
• Akciğerde mantar topu oluşturan mantar...
Aspergillus fumigatus
• Fungus topu tedavisi.. Cerrahi
• Düzgün, septalı, 45 derece açı ile dallanan hifler
(dikotom dallanma)... Aspergillus
• Aspergilloz tanısında yaygın olarak kullanılan ELISA
testi, mantarın hangi antijenini göstermek üzere
geliştirilmiştir... Galaktomannan
• Asperjilloz tedavisi... Amfoterisin-B, itrokonazol,
vorikonazol, kaspofungin
• Aspergillus türleri için riskli hastaların korunması
mümkün olan ortam... HEPA filtreli oda
• Zigomikoz... Rhizopus, Absidia ve Mucor
• Predispozan faktör olarak zigomikoz gelişimine
katkısı olan durumlar... Diyabetik ketoasidoz, akut
lösemi, lenfoma, kortikosteroid tedavisi vb.
• Diyabetik ketoasidozlu hastada yumuşak damakta
ilerleyici sert damakta destrüksiyona yol açan
mantar... Zigomisetler
• Dik açı ile dallanan septasız hifalı küf mantarı...
Zygomyces ( mucor, rhizopus, absidia)
• BAL ile alınan biyopsi örneğinde eozinofiller,alveollerin
içinde köpüklü mayi kist ve trofozoitler...
Pneumocystis jiroveci
• Pneumocystis jirovecii tedavi ve korunma... Kotrimoksazol
• AIDS‛li hastalarda sıklıkla yaygın fırsatçı enfeksiyona
neden olan Penicillium türü... P. marneffei
• Kültürde gül rengi koloni yapan dimorfik mantar...
P. marneffei
• Kara piedra etkeni... Piedraia hortae
• Ak piedra etkeni... Trichosporon beigelii
• Cryptococcus neoformans kapsüler yapısının
antijenik çapraz reaksiyon oluşturduğu mantar...
Trichosporon beigelii
• Tinea versicolor etkeni mantar... Malassezia
furfur
• Mallassezia furfur lezyonları... deride, özellikle
boyun ve göğsün üst kısımlarında hipo-hiper pigmente,
bazen kaşıntılı lezyonlar şeklindedir. Lezyonlar kolayca
kaşınır ve pullar halinde dökülür (yonga belirtisi).
• İV lipid verilen hastalarda sepsis, pnömoni etkeni
olan maya mantarı... Malassezia furfur
• Küçük kısa hif yapıları ve klamidospor kümeleri
(köfte, spagetti görünümü)... Malassezia furfur
• Lezyonlarında yonga belirtisi olan mantar...
Malassezia furfur
• Zeytinyağı ile zenginleştirilmiş Sabouroud
besiyerinde üreyen mantar... Malassezia furfur
• Mallesezia furfur tedavisi... Selenyum sülfit
• Kutanöz mikoz etkenleri (Dermatofitler)...
Trikofiton (üç doku; çite tünemiş kuş), Mikrosporum
(deri, saç; mekik makrokonidyum), Epidermofiton
(deri, tırnak; lobut makrokonidyum)
• Sadece makrokonidisi olan... Epidermofiton
• Dermatofitlerin ortak özellikleri... Saç, deri, tırnak
gibi keratinize dokuları tutarlar
• M. canis... Kedi-köpekten bulaşır.
• T. verrucosum... Sığır gibi büyük baş hayvanlardan
bulaşır.
• Microsporum audouinii ve Trichophyton tonsurans...
İnsandan insana direkt temasla bulaşır.
• Tinea capitis... Ektotriks (M. canis, T. verrucosum),
Endotriks (T. tonsurans, T. schoenleinii)
• Kerion... Saçlı deride gelişen iltihabi kitledir. Özellikle
T. verrucosum enfeksiyonlarında belirlenmektedir.
• Favus (kellik) etkeni... T.schoenleinii
• Üretildiğinde boynuzsu (favus şamdanı şeklinde)
taraksı hif yapıları... T.schoenleinii
• Tinea pedis ve İd reaksiyonu... T.rubrum (en sık
dermatofitoz), T. mentagrophytes
• İnvitro şartlarda kılı delen, 37 °C de üreyebilen
ve üreaz pozitif olan Trichophyton türü...
T. mentagrophytes
• T.capitis ve T.barbae dışında tüm dermatofitozlarda
en sık etken...T.rubrum
• Besiyerinde kırmızı pigment oluşturan ve gözyaşı
hücresi şeklinde mikrokonidisi olan mantar...
T.rubrum
• Dermatofitlerde tanıda değerli olan mantar
sporları... Makrokonidi
• Mekik şeklinde makrokonidi... Microsporum canis
• Kalem şeklinde makrokonidi... Trichophyton
• Raket şeklinde makrokonidi... Epidermophyton
• Saç ve deride en f ek siyo n o lu ştu ran ...
Microsporum
• Deri ve tırnakta enfeksiyon... Epidermophyton
• Saç deri ve tınakta enfeksiyon... Trichophyton
• Cilt altı mikozları... Sporotrikoz, Maduromikoz,
Kromoblastomikoz
• Sporotrikoz (Gül bahçıvanı hastalığı) etkeni
mantar... Sporothrix schenckii
• Tanıda asteroid cisimcikler bakılan mantar...
Sporothrix schenckii
• Kültürde ürediğinde tipik hifleri ve hiflerin
ucunda kasımpatı gibi kümeler oluşturan sporlar...
Sporothrix schenckii
• Sporothrix schenckii tedavisi... Oral potasyum
iyodür
• Kromomikoz etkeni... Fonseca pedrosi
• Tanıda siyah renkli sklerotik cisimcikler bakılan
mantar... Kromomikoz
• Maduromikoz etkenleri... Pseudoallesheria boydii,
Madurella mycetomatis, Nocardia brasiliensis
• Toprakla kirlenmiş yaralarda şişlik, fistülleşme
ve k emik def o rmasyo n u yap an man tar...
Maduromikoz
• Mukozalarda, en sık burunda, bazen konjunktiva,
anüs, genital bölgede gelişen, iri polip, kolay
kanama eğiliminde tümöral kitlelerle karakterize...
Rinosporodioz
• Sistemik mikoz etkenleri... Coccidioides immitis,
Blastomyces dermatitidis, Histoplasma capsulatum,
Paracoccidioides brasiliensis
• Endemik (sistemik) mikozlar... Hepsi termal
dimorfik yapıdadır. Coccidioides immitis sferül
diğerleri tomurcuklanan maya şeklinde görülür. Konağa
mikrokonidiumların inhalasyonu yoluyla girerler. Primer
enfeksiyon yerleri akciğerdir.
• Sistemik mikoz tedavisi... Hafif enfeksiyonlarda
ıtrakonazol, şiddetli enfeksiyonlarda Amfoterisin B
• Coccidioides immitis... Akciğerde endosporlu
sferüller
• AIDS‛li hastalarda menenjit yapan dimorfik
mantar... Coccidioides immitis
• Histoplasma capsulatum... Hücre içi mantar,
tüberküllü makrokonidya ve mikrokonidya
• Tek tomurcuklu maya hücresi, çift zonlu armuta
benzer maya hücreleri... Blastomyces dermatitidis
• Gastrointestinal sistemi en az tutan sistemik
mantar... Blastomyces dermatitidis
• Zemini dar çok sayıda tomurcukla kaplı (Gemi dümeni)
maya hücreleri... Paracoccidioides brasiliensis
• En sık fırsatçı enfeksiyon yapan... Candida
albicans
• En sık fırsatçı idrar yolu enfeksiyonu etkeni maya...
C.glabrata
• C. glabrata... mısır unu agarda hif ya da psödohif
oluşturmaz
• Enfekte bir tırnak örneğinin mikroskopik
incelemesinde psödohif görülmesi durumunda etken
olarak öncelikle düşünülmesi gereken mantar...
Candida
• Blastospor oluşumu... Candida
• Candida albicans‛ın neden olmadığı klinik tablo...
Tinea capitis
• Germ tüp oluşturan candida... C.albicans,
C.dubliniensis
• Klamidospor oluşturan candida... C.albicans,
C.dubliniensis
• Fırsatçı Kandida enfeksiyonlarının gelişiminde risk
faktörleri... Kortikosteroidler, antibiyotikler, oral
kontraseptifler, immünosupresifler
• AIDS‛li hastada özofajitin en sık etkeni...
C.albicans
• Sistemik yayılım sırasında deride kırmızı nodüller
oluşturan mantar enfeksiyonu... C.albicans
• C.albicans‛ın en iyi tanısı... Özel besiyerinde (mısır
unlu jelöz agar) klamidospor oluşumunun görülmesi
• El ayak tırnak ve mukozalarda kronik enfeksiyon
endokrinopatiler... Kronik mukokutanöz kandidiyaz
• Kronik mukokutanöz kandidiyaz nedeni... C.albicans‛a
karşı T lenfosit yanıtında belirgin bozukluk
• Tedavisi en uzun süren candida enfeksiyonu... Kronik
mukokutanöz kandidiyaz
• HIV (+) hastalarda sıklıkla tanımlanmış özellikleri ile
C. albicans‛a benzeyen germ tüp oluşturan mantar...
C. dubliniensis
• Rutin incelemelerde Candida albicans ile Candida
dubliniensis türlerinin birbirinden ayrımını sağlayan
özellik... 45 °C de üreme (C.dubliniensis üreyemez)
• C.albicans‛tan moleküler yöntemlerle ayrılabilen
candida... C. dubliniensis
• Hiperalimentasyon sıvılarına bağlı sistemik
enfeksiyon yapan candida... C. parapsilosis
• Sağlık çalışanlarının ellerinden en sık izole edilen
Candida türü... C. parapsilosis
• Mısır unu agarda mikroskobik olarak dev hücre
oluşturmasıyla karakterize maya türü... Candida
parapsilosis
• İV ilaç bağ ımlıların da ve p ro tez k ap ak
endokarditlerinde en sık etken olan Candida türü...
C. parapsilosis
• Cryptococcus neoformans‛ın primer enfeksiyon
bölgesi... Akciğer
• Hematojen yolla yayılarak menenjite yol açan
mantar... Cryptococcus neoformans
• Birdseed agar... Cryptococcus neoformans
• Cryptococcus türü mayaların virülans faktörleri...
Polisakkarit kapsül, melanin üretimi, fosfolipaz B
salgısı, üreaz varlığı. Hemolitik aktivite virülans
faktörlerinden değildir.
• Cryptococcus neoformans kapsül incelemesinde
kullanılan boya... Çini mürekkebi ya da Nigrosin
• Hem kapsül oluşturan hem de fenol oksidaz
enzim aktivitesine sahip mantar... Cryptococcus
neoformans
• Cryptococcus neoformans tedavisi..Amfoterisin B+
5-Flusitozin
• Aspergillus türleri... En sık etken A.fumigatus
(patojen).
• Asperjilloz... Akciğer kavitelerinde mantar topu,
hemoptizi (asperjillom), allerjik akciğer hastalığı
(çiftçi akciğeri), immün baskılanmışlarda en sık fungal
akciğer hastalığı
• En sık akciğer enfeksiyonu ve allerjik reaksiyon
oluşturan mantar... A. fumigatus
• İnvazif aspergilloz tablosunda en sık izole edilen
Aspergillus türü... A. fumigatus
• Solid organ ve hematolojik kök hücre transplantlı
hastalarda fırsatçı enfeksiyona en sık yol açan küf
mantarı... Aspergillus fumigatus
• Otomikoza (dış kulağın mantar enfeksiyonu) en sık
neden olan mantar... Aspergillus niger
• Akciğerde mantar topu oluşturan mantar...
Aspergillus fumigatus
• Fungus topu tedavisi.. Cerrahi
• Düzgün, septalı, 45 derece açı ile dallanan hifler
(dikotom dallanma)... Aspergillus
• Aspergilloz tanısında yaygın olarak kullanılan ELISA
testi, mantarın hangi antijenini göstermek üzere
geliştirilmiştir... Galaktomannan
• Asperjilloz tedavisi... Amfoterisin-B, itrokonazol,
vorikonazol, kaspofungin
• Aspergillus türleri için riskli hastaların korunması
mümkün olan ortam... HEPA filtreli oda
• Zigomikoz... Rhizopus, Absidia ve Mucor
• Predispozan faktör olarak zigomikoz gelişimine
katkısı olan durumlar... Diyabetik ketoasidoz, akut
lösemi, lenfoma, kortikosteroid tedavisi vb.
• Diyabetik ketoasidozlu hastada yumuşak damakta
ilerleyici sert damakta destrüksiyona yol açan
mantar... Zigomisetler
• Dik açı ile dallanan septasız hifalı küf mantarı...
Zygomyces ( mucor, rhizopus, absidia)
• BAL ile alınan biyopsi örneğinde eozinofiller,alveollerin
içinde köpüklü mayi kist ve trofozoitler...
Pneumocystis jiroveci
• Pneumocystis jirovecii tedavi ve korunma... Kotrimoksazol
• AIDS‛li hastalarda sıklıkla yaygın fırsatçı enfeksiyona
neden olan Penicillium türü... P. marneffei
• Kültürde gül rengi koloni yapan dimorfik mantar...
P. marneffei
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI DEVAM
•
Mantarların yapısı... Sitoplazmik membranda ergosterol,
hücre duvarlı (kitin, mannan, glukan)
• Mantarların yayılması insana bulaşması ve taksonomik
sınıflandırmasında rolü olan... Spor
• Mantarlarda eşey sporları... Bazidiospor, Askospor,
Zigospor, Oospor
• Eşeyli üremesi bilinmeyen mantarlar... Deuteromycetes
sınıfı
• Termal dimorfizm... Doğada (22°C) küf; insanda (37°C)
hastalık oluşturduğunda maya yapıları oluştururlar
• Termal dimorfik mantarlar... Histoplasma capsulatum,
Blastomyces dermatitidis, Coccidioides immitis,
Paracoccidioides brasiliensis, Penicillium marneffei,
Sporothrix schenckii
• Termal dimorfik mantarlar... Primer patojenler
(İmmünsağlam konakta enfeksiyon yaparlar)
• Aflatoksin üreterek karaciğer kanseri yapabilen
mantar... Aspergillus flavus, Aspergillus parasiticus
• Türkiyede görülmeyen mantarlar... Coccidiodes immitis,
Blastomyces dermatitidis
• İd reaksiyonları... Herhangi bir bölgedeki dermatofit
enfeksiyonu özellikle parmaklarda kaşıntılı, steril deri
lezyonlarına yol açabilir ve primer hastalığın tedavisi ile
kaybolur.
• Mantar hastalıklarının tanısında keratinden zengin
örneklerde keratini eritmek için... KOH
• Doku örneklerinde mevcut olan mantar yapılarının
mikroskopik olarak saptanabilmesi için kullanılması
önerilen en başarılı boyama yöntemi... Gomori
metenamin gümüşleme
• Çini mürekkebi... Kapsüllü bir maya olan Cryptococcus
neoformans tanımında faydalıdır
• Mucicarmin... Kapsülü boyamak için faydalıdır.
• Mantarın hücre duvarındaki kitini boyanan boya...
Calcoflour beyazı
• Mantar izolasyonu için örneklerin ekilmesi için en sık
kullanılan besiyerleri... Sabouraud dekstroz agar
• Besiyerinde üreyen küflerin boyası... Laktofenol pamuk
mavisi
• Dermatofitlerin üretilmesinde kontaminant küflerin
üremesini engellemek için eklenen... Siklohekzimid
• Serumda mannan antijeni saptanması... Candida
• Serumda galaktomannan antijeni saptanması...
Aspergillus
• Cryptococcus neoformans tanısı... BOS‛da kapsül
antijeni
• Sistemik enfeksiyonların tanısında... İndirekt
hemaglütinasyon
• Azollerin mantarlara etki mekanizması... Ergosterol
sentezi inhibisyonu
• Aspergillus tedavisinde verilebilecek azoller...
Itrakonazol, vorikonazol, posakonazol
• Flukonazole dirençli olması nedeniyle tür düzeyinde
tanımlanması klinik önem gösteren Candida türü...
C.krusei
• Ketakonazole doğal dirençli Candida... C.tropicalis
• Genellikle düşük virülanslı bir tür olarak bilinen ve
amfoterisin B ye olan direnci nedeniyle fungemilerde
önem kazanan Candida türü... C. lusitaniae
• BOS‛a en iyi geçen azol... Flukonazol, vorikonazol
• Azol grubunda en toksik ajan... Ketakonazol
• Squalen epoksidazı inhibe ederek ergosterol sentezini
inhibe eden dermatofitlere karşı en güçlü ilaçlar...
Terbinafin/Naftifin
• Mantar hücre membranında bulunan ergosterole
bağlanarak etki gösteren antifungal... Amfoterisin B
• Amfoterisin B... Febril nötropenik hastalarda ateş
düşmediğinde, sistemik mantar enfesiyonlarında,
Leishmania ve Naegleria fowleri tedavisinde kullanılır
• Amfoterisin B... En geniş spektrumlu antifungaldir ama
dermatofitlere etkisizdir
• Amf o terisin B‛n in en ö n emli yan etk isi...
Nefrotoksisite
• C.neoformans tedavisi... Amfoterisin B + Flusitozin
• Mantar hücresinde RNA üzerinde etkili antifungal...
Flusitozin
• Candida lokal enfeksiyonlarında verilecek ilaç...
Nistatin
• Glu k an sen tez in hibitö rü ... Ekinokandinler
(Kaspofungin)
• Ekinokandin grubu antifungal ilaçların karşı yüksek
aktivite gösterdiği man tar c in si... Candida,
Aspergillus
• Amfoterisin B ye cevap vermeyen invazif Aspergillosis
tedavisinde ve Candida türlerinde kullanılan
antifungaller... Ekinokandinler (Kaspofungin)
hücre duvarlı (kitin, mannan, glukan)
• Mantarların yayılması insana bulaşması ve taksonomik
sınıflandırmasında rolü olan... Spor
• Mantarlarda eşey sporları... Bazidiospor, Askospor,
Zigospor, Oospor
• Eşeyli üremesi bilinmeyen mantarlar... Deuteromycetes
sınıfı
• Termal dimorfizm... Doğada (22°C) küf; insanda (37°C)
hastalık oluşturduğunda maya yapıları oluştururlar
• Termal dimorfik mantarlar... Histoplasma capsulatum,
Blastomyces dermatitidis, Coccidioides immitis,
Paracoccidioides brasiliensis, Penicillium marneffei,
Sporothrix schenckii
• Termal dimorfik mantarlar... Primer patojenler
(İmmünsağlam konakta enfeksiyon yaparlar)
• Aflatoksin üreterek karaciğer kanseri yapabilen
mantar... Aspergillus flavus, Aspergillus parasiticus
• Türkiyede görülmeyen mantarlar... Coccidiodes immitis,
Blastomyces dermatitidis
• İd reaksiyonları... Herhangi bir bölgedeki dermatofit
enfeksiyonu özellikle parmaklarda kaşıntılı, steril deri
lezyonlarına yol açabilir ve primer hastalığın tedavisi ile
kaybolur.
• Mantar hastalıklarının tanısında keratinden zengin
örneklerde keratini eritmek için... KOH
• Doku örneklerinde mevcut olan mantar yapılarının
mikroskopik olarak saptanabilmesi için kullanılması
önerilen en başarılı boyama yöntemi... Gomori
metenamin gümüşleme
• Çini mürekkebi... Kapsüllü bir maya olan Cryptococcus
neoformans tanımında faydalıdır
• Mucicarmin... Kapsülü boyamak için faydalıdır.
• Mantarın hücre duvarındaki kitini boyanan boya...
Calcoflour beyazı
• Mantar izolasyonu için örneklerin ekilmesi için en sık
kullanılan besiyerleri... Sabouraud dekstroz agar
• Besiyerinde üreyen küflerin boyası... Laktofenol pamuk
mavisi
• Dermatofitlerin üretilmesinde kontaminant küflerin
üremesini engellemek için eklenen... Siklohekzimid
• Serumda mannan antijeni saptanması... Candida
• Serumda galaktomannan antijeni saptanması...
Aspergillus
• Cryptococcus neoformans tanısı... BOS‛da kapsül
antijeni
• Sistemik enfeksiyonların tanısında... İndirekt
hemaglütinasyon
• Azollerin mantarlara etki mekanizması... Ergosterol
sentezi inhibisyonu
• Aspergillus tedavisinde verilebilecek azoller...
Itrakonazol, vorikonazol, posakonazol
• Flukonazole dirençli olması nedeniyle tür düzeyinde
tanımlanması klinik önem gösteren Candida türü...
C.krusei
• Ketakonazole doğal dirençli Candida... C.tropicalis
• Genellikle düşük virülanslı bir tür olarak bilinen ve
amfoterisin B ye olan direnci nedeniyle fungemilerde
önem kazanan Candida türü... C. lusitaniae
• BOS‛a en iyi geçen azol... Flukonazol, vorikonazol
• Azol grubunda en toksik ajan... Ketakonazol
• Squalen epoksidazı inhibe ederek ergosterol sentezini
inhibe eden dermatofitlere karşı en güçlü ilaçlar...
Terbinafin/Naftifin
• Mantar hücre membranında bulunan ergosterole
bağlanarak etki gösteren antifungal... Amfoterisin B
• Amfoterisin B... Febril nötropenik hastalarda ateş
düşmediğinde, sistemik mantar enfesiyonlarında,
Leishmania ve Naegleria fowleri tedavisinde kullanılır
• Amfoterisin B... En geniş spektrumlu antifungaldir ama
dermatofitlere etkisizdir
• Amf o terisin B‛n in en ö n emli yan etk isi...
Nefrotoksisite
• C.neoformans tedavisi... Amfoterisin B + Flusitozin
• Mantar hücresinde RNA üzerinde etkili antifungal...
Flusitozin
• Candida lokal enfeksiyonlarında verilecek ilaç...
Nistatin
• Glu k an sen tez in hibitö rü ... Ekinokandinler
(Kaspofungin)
• Ekinokandin grubu antifungal ilaçların karşı yüksek
aktivite gösterdiği man tar c in si... Candida,
Aspergillus
• Amfoterisin B ye cevap vermeyen invazif Aspergillosis
tedavisinde ve Candida türlerinde kullanılan
antifungaller... Ekinokandinler (Kaspofungin)
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Pikornavirüsler... Enterovirüsler (polio, kokzaki, eko,
enterovirüs 68-71) ve Heparna virüsler (HAV, eski
enterovirüs 72), Rhinovirüsler
• Poliomiyelit‛in klinikte en sık görülen formu...
Asemptomatik
• Poliomiyelit‛in en nadir görülen formu... Paralitik
poliomiyelit
• En k ö tü p ro g n o z lu p o lio miyelit... Bulber
poliomiyelit
• Hem ölü hem canlı aşısı bulunan virüs... Poliovirüs
• İnaktive polio aşısının (Salk), canlı atenue polio aşısı
(Sabin) ile ortak olan özelliği... Virüsün üç serotipini
de içeriyor olmasıdır.
• Sabin (canlı) aşısı... Lokal salgısal Ig yanıtını
uyarır, indirekt olarak tüm bireylere yayılabilir ve
rapel gerektirmez. Fakat poliomiyelit oluşturma
riski vardır ve immünsupresiflerde güvenilir değildir.
Ailesinde, çevresinde immünsupresif varsa da
kullanılmamalıdır.
• Salk (ölü) aşısı... Poliomiyelit riski yoktur,
immünsupresiflerde güvenle kullanılabilir. Enjekte
edilerek uygulanması, rapeller gerekmesi ve bağırsakta
lokal yanıt oluşturmaması dezavantajlarıdır. Antikor
oluşumuna neden olarak viremiyi önler.
• Dermatotrop, nörotrop ve enterotrop virüsler...
Enterovirüsler (polio, eko, kokzaki)
• Aseptik menenjit/ensefalitin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Viral miyokardit ve perkarditlerin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Kokzaki A virüsü enfeksiyonları... Herpanjina, elayak-ağız hastalığı, hemorajik konjunktivit
• Akut hemorajik konjunktivitin en sık etkeni...
Enterovirüs tip 70
• Kokzaki B virüsü enfeksiyonları... Plörodini, en sık
miyokardit ve perikardit, DM tip I
• Nezle etkeni... Rhinovirüs
• Rhinovirüs‛ün bağlandığı reseptör... ICAM-1
• Rhinovirüs‛ün en sık bulaş yolu... Eller
• SARS ve MERS etkeni... Koronavirüs
• So ğ u k alg ın lığ ı dışın da k ü ç ü k ç o c u k larda
gastroenterite de yol açan virüs... Koronavirüs
• Zarflı virüs olmasına rağmen ishal yapabilen...
Koronavirüs
• Çift iplikli çift kapsidli ve segmentli RNA yapısı
içeren virüs... Rotavirüs
• Küçük çocuklarda diyareye en sık neden olan virüs...
Rotavirüs
• İnsanlarda viral gastroenterit etkenleri... Rotavirüs,
Calicivirüs, Norovirüs, Astrovirüs, Adenovirüs
• Rotavirüs... Lokal IgA yanıtı etkili
• Çıplak DNA virüsleri... Adenovirüs, Papovavirüs,
Parvovirüs
• Çıplak RNA virüsleri... Picornavirüs, Rotavirüs,
Calicivirüs, Astrovirüs
• Kalisivirüs (Norovirüs, Norwalk virüs)... Günlük,
kamp/piknik ishalleri
• En kısa inkübasyon süreli hepatit... Hepatit A
virüsü
• Enfekte ettiği hücrenin ribozomlarına tutunarak
protein sentezi yaptıran IRES bölgesine (internal
ribosomal entry site) sahip olan virüs... Hepatit A
virüsü
• Kolestazın en sık görüldüğü hepatit... HAV
• Su kaynaklı, çiğ midye, istiridye yenilmesiyle oluşan
hepatit... HAV, HEV
• Kronikleşme ve taşıyıcılık görülmeyen hepatit...
HAV
• HAV aşısı... Ölü aşı
• HAV temas sonrası... Standart Ig + Aşı
• Dane partikülü... HBV
• DNA virüsü olan hepatit virüsü... Hepatit B virüsü
(diğer hepatit virüsleri RNA virüsleridir).
• Replikasyonu sırasında, hücre çekirdeğinde kovalent
olarak kapalı çembersel çift iplikli DNA (ccDNA)
formu ortaya çıkan virüs... Hepatit B virüsü
• HBV enfeksiyonunda en erken Ag... HbsAg
• Karaciğerde bulunup kanda bulunmadığından
serolojide önemi olmayan, sadece biyopsi ile
saptanabilen antijen... HbcAg
• HBV enfeksiyonunda bulaştırıcılığın en iyi
göstergesi... HbeAg
• HBV enfeksiyonunda en erken Ab... Anti-HBc
IgM
• Akut Hepatit B virüs enfeksiyonu kesin tanı... AntiHBc IgM
• Hepatit B enfeksiyonunun pencere dönemi ... HBsAg
(-), Anti HBs (-),Anti HBc IgM (+), Anti HBe (+)
• HBV enf eksiyonunda replikasyonun en iyi
göstergesi... HBV DNA
• Replikasyon sırasında revers transkriptaz kullanan
hepatit virüsü... HBV
• Hepatosellüler kanser gelişimi ile ilgili gen bölgesi...
X gen bölgesi (p53 inhibisyonu)
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (+)... Akut HBV olabilir
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (-)... Akut HBV olamaz
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (-)... Aşılı
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (+)... Hastalık geçirmiş,
immün
• HBV aşısı türü... Rekombinant
• Anti HBs koruyuculuk değeri... 10 IU/ml
• HBV ve HIV tedavisinde kullanılan antiviraller...
Lamivudin, Adefovir, Entecavir, Tenofobir ve
Telbivudin
• Hepatosellüler karsinom etiyolojisi... HCV, HBV
• Siroz etiyolojisi... HCV, HBV
• Poliarteritis nodosa‛nın en sık nedeni... HBV
enfeksiyonu (immün kompleksler)
• Pegyle interferon... Kronik hepatit
• Flavivirüs ailesinde yer alan hepatit etkeni...
HCV
• Anti HCV pozitif hastada tedavi yanıtını belirlemede
en yararlı test... Serum HCV RNA düzeyi
• Sirozun ve otoimmün hepatitin en sık etkeni...
HCV
• Esansiyel mikst kriyoglobülinemi... HCV
• HCV‛nin immün sistemden kaçış mekanizması...
Genetik değişiklik
• Aşısı ve immünglobülini olmayan hepatit virüsü..
HCV
• HBV olmadan çoğalamayan hepatit virüsü... HDV
• HBV ve HDV aynı anda gelişmesi... Koenfeksiyon
• Koenfeksiyon... Anti-HBc IgM ve anti-HDV IgM (+)
• Kronik HBV enfeksiyonu üzerine HDV eklenirse...
Süperenfeksiyon
• Süperenfeksiyon... Anti-HBc IgG ve anti-HDV IgM
(+)
• Hepatit E virüsü... Su bulaşı, gebede mortal,
kronikleşmez
• Hamilelerde fulminan hepatite neden olan ve yüksek
mortaliteyle seyreden etken... HEV
• Diploid RNA virüsü... HIV
• Çekirdekte replike olan RNA virü sleri...
Retrovirüsler, İnfluenza
• Konak hücre DNA‛sına integrasyon... Retrovirüsler
• Retrovirüsler... HTLV-I Erişkin T hücre lösemisi,
HTLV-II Saçlıhücreli lösemi, Lentivirüs →HIV 1,2,
Spumavirüs (hücrede köpük görünümü)
• Retrovirüslerde olmayan enzimatik aktivite... RNA
bağımlıRNA polimeraz
• İnsan immünyetmezlik virüsünün (HIV) “pol” gen
bölgesinin kodladığıprotein... Revers transkriptaz,
integraz, proteaz
• HIV virüsünün zarf peplomerleri... Gp120, Gp41
• İnsan immünyetmezlik virüsünde bulunan ve virüsün
CD4 molekülüne bağlanmasını sağlayan protein...
Gp120 Env (zarf) proteini
• HIV virüsünün füzyonundan sorumlu peplomer... Gp
41
• HIV virüsünün tutunduğu reseptör... CD4
• HIV enfeksiyonu sırasında en belirgin immünolojik
değişim... CD4 T-lenfositlerdeki azalmadır.
• Poliklonal B hücre aktivasyonu, geç tip ADR
azalma... HIV
• HIV virüsünün makrofajları enfekte ederken
tutunduğu koreseptör... CCR5
• HIV virüsünün rezervuarıolan ve yayılmasında etkin
rol alan hücre... Monosit makrofaj sistemi
• İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV) enfeksiyonu
tanısınıdoğrulamak için yapılmasıgereken test...
HIV Western Blotting (p24 antijeni)
• HIV virüsünün immün sistemden kaçışmekanizması...
Genetik değişiklik (HCV gibi)
• AİDS de sıklığıartanlar... Hücre içi etkenler, latent
enfeksiyon yapanlar, fırşatçımantarlar
• AİDS‛te en sık ensefalit... T.gondii
• HIV/AIDS‛teki en sık menenjit... Kriptokok menenjiti
• HIV/AIDS‛teki en sık mantar etkeni... Candida
albicans
• AİDS‛te en sık özafajit etkeni... Candida albicans
• HIV/AIDS‛teki en sık akciğer mantar enfeksiyonu...
P. jiroveci pnömonisi (PCP)
enterovirüs 68-71) ve Heparna virüsler (HAV, eski
enterovirüs 72), Rhinovirüsler
• Poliomiyelit‛in klinikte en sık görülen formu...
Asemptomatik
• Poliomiyelit‛in en nadir görülen formu... Paralitik
poliomiyelit
• En k ö tü p ro g n o z lu p o lio miyelit... Bulber
poliomiyelit
• Hem ölü hem canlı aşısı bulunan virüs... Poliovirüs
• İnaktive polio aşısının (Salk), canlı atenue polio aşısı
(Sabin) ile ortak olan özelliği... Virüsün üç serotipini
de içeriyor olmasıdır.
• Sabin (canlı) aşısı... Lokal salgısal Ig yanıtını
uyarır, indirekt olarak tüm bireylere yayılabilir ve
rapel gerektirmez. Fakat poliomiyelit oluşturma
riski vardır ve immünsupresiflerde güvenilir değildir.
Ailesinde, çevresinde immünsupresif varsa da
kullanılmamalıdır.
• Salk (ölü) aşısı... Poliomiyelit riski yoktur,
immünsupresiflerde güvenle kullanılabilir. Enjekte
edilerek uygulanması, rapeller gerekmesi ve bağırsakta
lokal yanıt oluşturmaması dezavantajlarıdır. Antikor
oluşumuna neden olarak viremiyi önler.
• Dermatotrop, nörotrop ve enterotrop virüsler...
Enterovirüsler (polio, eko, kokzaki)
• Aseptik menenjit/ensefalitin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Viral miyokardit ve perkarditlerin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Kokzaki A virüsü enfeksiyonları... Herpanjina, elayak-ağız hastalığı, hemorajik konjunktivit
• Akut hemorajik konjunktivitin en sık etkeni...
Enterovirüs tip 70
• Kokzaki B virüsü enfeksiyonları... Plörodini, en sık
miyokardit ve perikardit, DM tip I
• Nezle etkeni... Rhinovirüs
• Rhinovirüs‛ün bağlandığı reseptör... ICAM-1
• Rhinovirüs‛ün en sık bulaş yolu... Eller
• SARS ve MERS etkeni... Koronavirüs
• So ğ u k alg ın lığ ı dışın da k ü ç ü k ç o c u k larda
gastroenterite de yol açan virüs... Koronavirüs
• Zarflı virüs olmasına rağmen ishal yapabilen...
Koronavirüs
• Çift iplikli çift kapsidli ve segmentli RNA yapısı
içeren virüs... Rotavirüs
• Küçük çocuklarda diyareye en sık neden olan virüs...
Rotavirüs
• İnsanlarda viral gastroenterit etkenleri... Rotavirüs,
Calicivirüs, Norovirüs, Astrovirüs, Adenovirüs
• Rotavirüs... Lokal IgA yanıtı etkili
• Çıplak DNA virüsleri... Adenovirüs, Papovavirüs,
Parvovirüs
• Çıplak RNA virüsleri... Picornavirüs, Rotavirüs,
Calicivirüs, Astrovirüs
• Kalisivirüs (Norovirüs, Norwalk virüs)... Günlük,
kamp/piknik ishalleri
• En kısa inkübasyon süreli hepatit... Hepatit A
virüsü
• Enfekte ettiği hücrenin ribozomlarına tutunarak
protein sentezi yaptıran IRES bölgesine (internal
ribosomal entry site) sahip olan virüs... Hepatit A
virüsü
• Kolestazın en sık görüldüğü hepatit... HAV
• Su kaynaklı, çiğ midye, istiridye yenilmesiyle oluşan
hepatit... HAV, HEV
• Kronikleşme ve taşıyıcılık görülmeyen hepatit...
HAV
• HAV aşısı... Ölü aşı
• HAV temas sonrası... Standart Ig + Aşı
• Dane partikülü... HBV
• DNA virüsü olan hepatit virüsü... Hepatit B virüsü
(diğer hepatit virüsleri RNA virüsleridir).
• Replikasyonu sırasında, hücre çekirdeğinde kovalent
olarak kapalı çembersel çift iplikli DNA (ccDNA)
formu ortaya çıkan virüs... Hepatit B virüsü
• HBV enfeksiyonunda en erken Ag... HbsAg
• Karaciğerde bulunup kanda bulunmadığından
serolojide önemi olmayan, sadece biyopsi ile
saptanabilen antijen... HbcAg
• HBV enfeksiyonunda bulaştırıcılığın en iyi
göstergesi... HbeAg
• HBV enfeksiyonunda en erken Ab... Anti-HBc
IgM
• Akut Hepatit B virüs enfeksiyonu kesin tanı... AntiHBc IgM
• Hepatit B enfeksiyonunun pencere dönemi ... HBsAg
(-), Anti HBs (-),Anti HBc IgM (+), Anti HBe (+)
• HBV enf eksiyonunda replikasyonun en iyi
göstergesi... HBV DNA
• Replikasyon sırasında revers transkriptaz kullanan
hepatit virüsü... HBV
• Hepatosellüler kanser gelişimi ile ilgili gen bölgesi...
X gen bölgesi (p53 inhibisyonu)
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (+)... Akut HBV olabilir
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (-)... Akut HBV olamaz
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (-)... Aşılı
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (+)... Hastalık geçirmiş,
immün
• HBV aşısı türü... Rekombinant
• Anti HBs koruyuculuk değeri... 10 IU/ml
• HBV ve HIV tedavisinde kullanılan antiviraller...
Lamivudin, Adefovir, Entecavir, Tenofobir ve
Telbivudin
• Hepatosellüler karsinom etiyolojisi... HCV, HBV
• Siroz etiyolojisi... HCV, HBV
• Poliarteritis nodosa‛nın en sık nedeni... HBV
enfeksiyonu (immün kompleksler)
• Pegyle interferon... Kronik hepatit
• Flavivirüs ailesinde yer alan hepatit etkeni...
HCV
• Anti HCV pozitif hastada tedavi yanıtını belirlemede
en yararlı test... Serum HCV RNA düzeyi
• Sirozun ve otoimmün hepatitin en sık etkeni...
HCV
• Esansiyel mikst kriyoglobülinemi... HCV
• HCV‛nin immün sistemden kaçış mekanizması...
Genetik değişiklik
• Aşısı ve immünglobülini olmayan hepatit virüsü..
HCV
• HBV olmadan çoğalamayan hepatit virüsü... HDV
• HBV ve HDV aynı anda gelişmesi... Koenfeksiyon
• Koenfeksiyon... Anti-HBc IgM ve anti-HDV IgM (+)
• Kronik HBV enfeksiyonu üzerine HDV eklenirse...
Süperenfeksiyon
• Süperenfeksiyon... Anti-HBc IgG ve anti-HDV IgM
(+)
• Hepatit E virüsü... Su bulaşı, gebede mortal,
kronikleşmez
• Hamilelerde fulminan hepatite neden olan ve yüksek
mortaliteyle seyreden etken... HEV
• Diploid RNA virüsü... HIV
• Çekirdekte replike olan RNA virü sleri...
Retrovirüsler, İnfluenza
• Konak hücre DNA‛sına integrasyon... Retrovirüsler
• Retrovirüsler... HTLV-I Erişkin T hücre lösemisi,
HTLV-II Saçlıhücreli lösemi, Lentivirüs →HIV 1,2,
Spumavirüs (hücrede köpük görünümü)
• Retrovirüslerde olmayan enzimatik aktivite... RNA
bağımlıRNA polimeraz
• İnsan immünyetmezlik virüsünün (HIV) “pol” gen
bölgesinin kodladığıprotein... Revers transkriptaz,
integraz, proteaz
• HIV virüsünün zarf peplomerleri... Gp120, Gp41
• İnsan immünyetmezlik virüsünde bulunan ve virüsün
CD4 molekülüne bağlanmasını sağlayan protein...
Gp120 Env (zarf) proteini
• HIV virüsünün füzyonundan sorumlu peplomer... Gp
41
• HIV virüsünün tutunduğu reseptör... CD4
• HIV enfeksiyonu sırasında en belirgin immünolojik
değişim... CD4 T-lenfositlerdeki azalmadır.
• Poliklonal B hücre aktivasyonu, geç tip ADR
azalma... HIV
• HIV virüsünün makrofajları enfekte ederken
tutunduğu koreseptör... CCR5
• HIV virüsünün rezervuarıolan ve yayılmasında etkin
rol alan hücre... Monosit makrofaj sistemi
• İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV) enfeksiyonu
tanısınıdoğrulamak için yapılmasıgereken test...
HIV Western Blotting (p24 antijeni)
• HIV virüsünün immün sistemden kaçışmekanizması...
Genetik değişiklik (HCV gibi)
• AİDS de sıklığıartanlar... Hücre içi etkenler, latent
enfeksiyon yapanlar, fırşatçımantarlar
• AİDS‛te en sık ensefalit... T.gondii
• HIV/AIDS‛teki en sık menenjit... Kriptokok menenjiti
• HIV/AIDS‛teki en sık mantar etkeni... Candida
albicans
• AİDS‛te en sık özafajit etkeni... Candida albicans
• HIV/AIDS‛teki en sık akciğer mantar enfeksiyonu...
P. jiroveci pnömonisi (PCP)
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
En kısa inkübasyon süreli hepatit... Hepatit A
virüsü
• Enfekte ettiği hücrenin ribozomlarına tutunarak
protein sentezi yaptıran IRES bölgesine (internal
ribosomal entry site) sahip olan virüs... Hepatit A
virüsü
• Kolestazın en sık görüldüğü hepatit... HAV
• Su kaynaklı, çiğ midye, istiridye yenilmesiyle oluşan
hepatit... HAV, HEV
• Kronikleşme ve taşıyıcılık görülmeyen hepatit...
HAV
• HAV aşısı... Ölü aşı
• HAV temas sonrası... Standart Ig + Aşı
• Dane partikülü... HBV
• DNA virüsü olan hepatit virüsü... Hepatit B virüsü
(diğer hepatit virüsleri RNA virüsleridir).
• Replikasyonu sırasında, hücre çekirdeğinde kovalent
olarak kapalı çembersel çift iplikli DNA (ccDNA)
formu ortaya çıkan virüs... Hepatit B virüsü
• HBV enfeksiyonunda en erken Ag... HbsAg
• Karaciğerde bulunup kanda bulunmadığından
serolojide önemi olmayan, sadece biyopsi ile
saptanabilen antijen... HbcAg
• HBV enfeksiyonunda bulaştırıcılığın en iyi
göstergesi... HbeAg
• HBV enfeksiyonunda en erken Ab... Anti-HBc
IgM
• Akut Hepatit B virüs enfeksiyonu kesin tanı... AntiHBc IgM
• Hepatit B enfeksiyonunun pencere dönemi ... HBsAg
(-), Anti HBs (-),Anti HBc IgM (+), Anti HBe (+)
• HBV enf eksiyonunda replikasyonun en iyi
göstergesi... HBV DNA
• Replikasyon sırasında revers transkriptaz kullanan
hepatit virüsü... HBV
• Hepatosellüler kanser gelişimi ile ilgili gen bölgesi...
X gen bölgesi (p53 inhibisyonu)
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (+)... Akut HBV olabilir
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (-)... Akut HBV olamaz
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (-)... Aşılı
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (+)... Hastalık geçirmiş,
immün
• HBV aşısı türü... Rekombinant
• Anti HBs koruyuculuk değeri... 10 IU/ml
• HBV ve HIV tedavisinde kullanılan antiviraller...
Lamivudin, Adefovir, Entecavir, Tenofobir ve
Telbivudin
• Hepatosellüler karsinom etiyolojisi... HCV, HBV
• Siroz etiyolojisi... HCV, HBV
• Poliarteritis nodosa‛nın en sık nedeni... HBV
enfeksiyonu (immün kompleksler)
• Pegyle interferon... Kronik hepatit
• Flavivirüs ailesinde yer alan hepatit etkeni...
HCV
• Anti HCV pozitif hastada tedavi yanıtını belirlemede
en yararlı test... Serum HCV RNA düzeyi
• Sirozun ve otoimmün hepatitin en sık etkeni...
HCV
• Esansiyel mikst kriyoglobülinemi... HCV
• HCV‛nin immün sistemden kaçış mekanizması...
Genetik değişiklik
• Aşısı ve immünglobülini olmayan hepatit virüsü..
HCV
• HBV olmadan çoğalamayan hepatit virüsü... HDV
• HBV ve HDV aynı anda gelişmesi... Koenfeksiyon
• Koenfeksiyon... Anti-HBc IgM ve anti-HDV IgM (+)
• Kronik HBV enfeksiyonu üzerine HDV eklenirse...
Süperenfeksiyon
• Süperenfeksiyon... Anti-HBc IgG ve anti-HDV IgM
(+)
• Hepatit E virüsü... Su bulaşı, gebede mortal,
kronikleşmez
• Hamilelerde fulminan hepatite neden olan ve yüksek
mortaliteyle seyreden etken... HEV
• Diploid RNA virüsü... HIV
• Çekirdekte replike olan RNA virü sleri...
Retrovirüsler, İnfluenza
• Konak hücre DNA‛sına integrasyon... Retrovirüsler
• Retrovirüsler... HTLV-I Erişkin T hücre lösemisi,
HTLV-II Saçlıhücreli lösemi, Lentivirüs →HIV 1,2,
Spumavirüs (hücrede köpük görünümü)
• Retrovirüslerde olmayan enzimatik aktivite... RNA
bağımlıRNA polimeraz
• İnsan immünyetmezlik virüsünün (HIV) “pol” gen
bölgesinin kodladığıprotein... Revers transkriptaz,
integraz, proteaz
• HIV virüsünün zarf peplomerleri... Gp120, Gp41
• İnsan immünyetmezlik virüsünde bulunan ve virüsün
CD4 molekülüne bağlanmasını sağlayan protein...
Gp120 Env (zarf) proteini
• HIV virüsünün füzyonundan sorumlu peplomer... Gp
41
• HIV virüsünün tutunduğu reseptör... CD4
• HIV enfeksiyonu sırasında en belirgin immünolojik
değişim... CD4 T-lenfositlerdeki azalmadır.
• Poliklonal B hücre aktivasyonu, geç tip ADR
azalma... HIV
• HIV virüsünün makrofajları enfekte ederken
tutunduğu koreseptör... CCR5
• HIV virüsünün rezervuarıolan ve yayılmasında etkin
rol alan hücre... Monosit makrofaj sistemi
• İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV) enfeksiyonu
tanısınıdoğrulamak için yapılmasıgereken test...
HIV Western Blotting (p24 antijeni)
• HIV virüsünün immün sistemden kaçışmekanizması...
Genetik değişiklik (HCV gibi)
• AİDS de sıklığıartanlar... Hücre içi etkenler, latent
enfeksiyon yapanlar, fırşatçımantarlar
• AİDS‛te en sık ensefalit... T.gondii
• HIV/AIDS‛teki en sık menenjit... Kriptokok menenjiti
• HIV/AIDS‛teki en sık mantar etkeni... Candida
albicans
• AİDS‛te en sık özafajit etkeni... Candida albicans
• HIV/AIDS‛teki en sık akciğer mantar enfeksiyonu...
P. jiroveci pnömonisi (PCP)
• AİDS‛te en sık sepsis... MAC
• AİDS‛te en sık retinit... CMV
• AİDS‛te en sık ishal... Cryptosporidium
• AİDS‛te progressif multifokal lökoensefalopati...
JC virüs
• HIV/AIDS ile ilişkili neoplaziler... HHV-8 Kaposi
sarkomu (en sık)
• AİDS‛te deride basiller anjiyomatoz lezyonlar...
Bartonella henselae
• HIV proflaksi...
- CD4 < 200 : PCP (TMP - SXT)
- CD4 < 100 : T.gondii (TMP - SXT), derin mikozlar
(histoplazmoz)
- CD4<50 : MAC (Azitromisin, Klaritromisin), CMV
(Gansiklovir)
virüsü
• Enfekte ettiği hücrenin ribozomlarına tutunarak
protein sentezi yaptıran IRES bölgesine (internal
ribosomal entry site) sahip olan virüs... Hepatit A
virüsü
• Kolestazın en sık görüldüğü hepatit... HAV
• Su kaynaklı, çiğ midye, istiridye yenilmesiyle oluşan
hepatit... HAV, HEV
• Kronikleşme ve taşıyıcılık görülmeyen hepatit...
HAV
• HAV aşısı... Ölü aşı
• HAV temas sonrası... Standart Ig + Aşı
• Dane partikülü... HBV
• DNA virüsü olan hepatit virüsü... Hepatit B virüsü
(diğer hepatit virüsleri RNA virüsleridir).
• Replikasyonu sırasında, hücre çekirdeğinde kovalent
olarak kapalı çembersel çift iplikli DNA (ccDNA)
formu ortaya çıkan virüs... Hepatit B virüsü
• HBV enfeksiyonunda en erken Ag... HbsAg
• Karaciğerde bulunup kanda bulunmadığından
serolojide önemi olmayan, sadece biyopsi ile
saptanabilen antijen... HbcAg
• HBV enfeksiyonunda bulaştırıcılığın en iyi
göstergesi... HbeAg
• HBV enfeksiyonunda en erken Ab... Anti-HBc
IgM
• Akut Hepatit B virüs enfeksiyonu kesin tanı... AntiHBc IgM
• Hepatit B enfeksiyonunun pencere dönemi ... HBsAg
(-), Anti HBs (-),Anti HBc IgM (+), Anti HBe (+)
• HBV enf eksiyonunda replikasyonun en iyi
göstergesi... HBV DNA
• Replikasyon sırasında revers transkriptaz kullanan
hepatit virüsü... HBV
• Hepatosellüler kanser gelişimi ile ilgili gen bölgesi...
X gen bölgesi (p53 inhibisyonu)
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (+)... Akut HBV olabilir
• HBsAg (+), Anti-HBc IgM (-)... Akut HBV olamaz
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (-)... Aşılı
• Anti-HBs (+), Anti-HBc IgG (+)... Hastalık geçirmiş,
immün
• HBV aşısı türü... Rekombinant
• Anti HBs koruyuculuk değeri... 10 IU/ml
• HBV ve HIV tedavisinde kullanılan antiviraller...
Lamivudin, Adefovir, Entecavir, Tenofobir ve
Telbivudin
• Hepatosellüler karsinom etiyolojisi... HCV, HBV
• Siroz etiyolojisi... HCV, HBV
• Poliarteritis nodosa‛nın en sık nedeni... HBV
enfeksiyonu (immün kompleksler)
• Pegyle interferon... Kronik hepatit
• Flavivirüs ailesinde yer alan hepatit etkeni...
HCV
• Anti HCV pozitif hastada tedavi yanıtını belirlemede
en yararlı test... Serum HCV RNA düzeyi
• Sirozun ve otoimmün hepatitin en sık etkeni...
HCV
• Esansiyel mikst kriyoglobülinemi... HCV
• HCV‛nin immün sistemden kaçış mekanizması...
Genetik değişiklik
• Aşısı ve immünglobülini olmayan hepatit virüsü..
HCV
• HBV olmadan çoğalamayan hepatit virüsü... HDV
• HBV ve HDV aynı anda gelişmesi... Koenfeksiyon
• Koenfeksiyon... Anti-HBc IgM ve anti-HDV IgM (+)
• Kronik HBV enfeksiyonu üzerine HDV eklenirse...
Süperenfeksiyon
• Süperenfeksiyon... Anti-HBc IgG ve anti-HDV IgM
(+)
• Hepatit E virüsü... Su bulaşı, gebede mortal,
kronikleşmez
• Hamilelerde fulminan hepatite neden olan ve yüksek
mortaliteyle seyreden etken... HEV
• Diploid RNA virüsü... HIV
• Çekirdekte replike olan RNA virü sleri...
Retrovirüsler, İnfluenza
• Konak hücre DNA‛sına integrasyon... Retrovirüsler
• Retrovirüsler... HTLV-I Erişkin T hücre lösemisi,
HTLV-II Saçlıhücreli lösemi, Lentivirüs →HIV 1,2,
Spumavirüs (hücrede köpük görünümü)
• Retrovirüslerde olmayan enzimatik aktivite... RNA
bağımlıRNA polimeraz
• İnsan immünyetmezlik virüsünün (HIV) “pol” gen
bölgesinin kodladığıprotein... Revers transkriptaz,
integraz, proteaz
• HIV virüsünün zarf peplomerleri... Gp120, Gp41
• İnsan immünyetmezlik virüsünde bulunan ve virüsün
CD4 molekülüne bağlanmasını sağlayan protein...
Gp120 Env (zarf) proteini
• HIV virüsünün füzyonundan sorumlu peplomer... Gp
41
• HIV virüsünün tutunduğu reseptör... CD4
• HIV enfeksiyonu sırasında en belirgin immünolojik
değişim... CD4 T-lenfositlerdeki azalmadır.
• Poliklonal B hücre aktivasyonu, geç tip ADR
azalma... HIV
• HIV virüsünün makrofajları enfekte ederken
tutunduğu koreseptör... CCR5
• HIV virüsünün rezervuarıolan ve yayılmasında etkin
rol alan hücre... Monosit makrofaj sistemi
• İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV) enfeksiyonu
tanısınıdoğrulamak için yapılmasıgereken test...
HIV Western Blotting (p24 antijeni)
• HIV virüsünün immün sistemden kaçışmekanizması...
Genetik değişiklik (HCV gibi)
• AİDS de sıklığıartanlar... Hücre içi etkenler, latent
enfeksiyon yapanlar, fırşatçımantarlar
• AİDS‛te en sık ensefalit... T.gondii
• HIV/AIDS‛teki en sık menenjit... Kriptokok menenjiti
• HIV/AIDS‛teki en sık mantar etkeni... Candida
albicans
• AİDS‛te en sık özafajit etkeni... Candida albicans
• HIV/AIDS‛teki en sık akciğer mantar enfeksiyonu...
P. jiroveci pnömonisi (PCP)
• AİDS‛te en sık sepsis... MAC
• AİDS‛te en sık retinit... CMV
• AİDS‛te en sık ishal... Cryptosporidium
• AİDS‛te progressif multifokal lökoensefalopati...
JC virüs
• HIV/AIDS ile ilişkili neoplaziler... HHV-8 Kaposi
sarkomu (en sık)
• AİDS‛te deride basiller anjiyomatoz lezyonlar...
Bartonella henselae
• HIV proflaksi...
- CD4 < 200 : PCP (TMP - SXT)
- CD4 < 100 : T.gondii (TMP - SXT), derin mikozlar
(histoplazmoz)
- CD4<50 : MAC (Azitromisin, Klaritromisin), CMV
(Gansiklovir)
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Kuduz virüsünün bağlandığı reseptör... Asetilkolin
reseptörü
• Kuduz virüsünün tutunma proteini... G glikoprotein
• Kuduz virüsünün inkübasyonu etkileyen en önemli
faktör... Kas dokusundaki yavaş replikasyondur
• Kuduz için patogonomik... Negri cisimciği
• Kuduza etkili immün yanıt... Humoral yanıt
• Kuduz ısırığında ilk yaklaşım... Yara yerinin sabunlu su
ile yıkanması
• Hem temas öncesi hem temas sonrası uygulanan aşı...
Kuduz
• Günümüzde kullanılan kuduz aşısı... HDCV
• Aşılanma hikayesi olan kişi kuduz şüpheli ısırık... 2
hatırlatma dozu (aşının üzerinden 2 yıldan kısa süre
geçtiyse)
• Makülopapüler tarzda döküntü, ağız içi, yumuşak
damakta enantemler (Forscheimer) görülebilir.
Lenfadenopati (özellikle suboksipital ve posterior
servikal LAP: Theodor fenomeni)... Kızamıkçık
• En teratojen virüs... Kızamıkçık
• Bebeklerde mikrosefali, katarakt, sağırlık ve kalp
anomalilerine (PDA) neden olan virüs... Rubella
• Konjenital rubella tanısı için... bebekte ya da kordon
kanında anti-Rubella IgM sınıfı antikorları saptamak
gereklidir
• Hücrelerde inklüzyon cisimciği oluşturmayan...
Kızamıkçık
• Hamilelerde kızamıkçık aşısı sonrası ne kadar gebelik
önerilmez... En az 4 hafta
• Kırım Kongo kanamalı ateş etkeni... Nairovirüs
(Bunyavirüs)
• Kırım Kongo kanamalı ateşte vektör... Hyaloma cinsi
keneler
• Kırım Kongo kanamalı ateşte klinikte... Ateş, deri ve
diğer organlarda kanamalar, lökopeni, trombositopeni
• Kırım Kongo kanamalı ateşinde en önemli tedavi
yaklaşımı... Kan ve kan ürünleri vermek
• Kırım Kongo kanamalı ateşinde kullanılan antiviral...
Ribavirin
• Sarı humma... Sivrisinekle bulaş, karaciğer nekrozu,
tübüler nekroz, ensefalit, kardit. Risk var ise gebeye
uygulanabilir tek canlı aşı
• Pikornavirüsler... Enterovirüsler (polio, kokzaki, eko,
enterovirüs 68-71) ve Heparna virüsler (HAV, eski
enterovirüs 72), Rhinovirüsler
• Poliomiyelit‛in klinikte en sık görülen formu...
Asemptomatik
• Poliomiyelit‛in en nadir görülen formu... Paralitik
poliomiyelit
• En k ö tü p ro g n o z lu p o lio miyelit... Bulber
poliomiyelit
• Hem ölü hem canlı aşısı bulunan virüs... Poliovirüs
• İnaktive polio aşısının (Salk), canlı atenue polio aşısı
(Sabin) ile ortak olan özelliği... Virüsün üç serotipini
de içeriyor olmasıdır.
• Sabin (canlı) aşısı... Lokal salgısal Ig yanıtını
uyarır, indirekt olarak tüm bireylere yayılabilir ve
rapel gerektirmez. Fakat poliomiyelit oluşturma
riski vardır ve immünsupresiflerde güvenilir değildir.
Ailesinde, çevresinde immünsupresif varsa da
kullanılmamalıdır.
• Salk (ölü) aşısı... Poliomiyelit riski yoktur,
immünsupresiflerde güvenle kullanılabilir. Enjekte
edilerek uygulanması, rapeller gerekmesi ve bağırsakta
lokal yanıt oluşturmaması dezavantajlarıdır. Antikor
oluşumuna neden olarak viremiyi önler.
• Dermatotrop, nörotrop ve enterotrop virüsler...
Enterovirüsler (polio, eko, kokzaki)
• Aseptik menenjit/ensefalitin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Viral miyokardit ve perkarditlerin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Kokzaki A virüsü enfeksiyonları... Herpanjina, elayak-ağız hastalığı, hemorajik konjunktivit
• Akut hemorajik konjunktivitin en sık etkeni...
Enterovirüs tip 70
• Kokzaki B virüsü enfeksiyonları... Plörodini, en sık
miyokardit ve perikardit, DM tip I
• Nezle etkeni... Rhinovirüs
• Rhinovirüs‛ün bağlandığı reseptör... ICAM-1
• Rhinovirüs‛ün en sık bulaş yolu... Eller
• SARS ve MERS etkeni... Koronavirüs
• So ğ u k alg ın lığ ı dışın da k ü ç ü k ç o c u k larda
gastroenterite de yol açan virüs... Koronavirüs
• Zarflı virüs olmasına rağmen ishal yapabilen...
Koronavirüs
• Çift iplikli çift kapsidli ve segmentli RNA yapısı
içeren virüs... Rotavirüs
• Küçük çocuklarda diyareye en sık neden olan virüs...
Rotavirüs
• İnsanlarda viral gastroenterit etkenleri... Rotavirüs,
Calicivirüs, Norovirüs, Astrovirüs, Adenovirüs
• Rotavirüs... Lokal IgA yanıtı etkili
• Çıplak DNA virüsleri... Adenovirüs, Papovavirüs,
Parvovirüs
• Çıplak RNA virüsleri... Picornavirüs, Rotavirüs,
Calicivirüs, Astrovirüs
• Kalisivirüs (Norovirüs, Norwalk virüs)... Günlük,
kamp/piknik ishalleri
reseptörü
• Kuduz virüsünün tutunma proteini... G glikoprotein
• Kuduz virüsünün inkübasyonu etkileyen en önemli
faktör... Kas dokusundaki yavaş replikasyondur
• Kuduz için patogonomik... Negri cisimciği
• Kuduza etkili immün yanıt... Humoral yanıt
• Kuduz ısırığında ilk yaklaşım... Yara yerinin sabunlu su
ile yıkanması
• Hem temas öncesi hem temas sonrası uygulanan aşı...
Kuduz
• Günümüzde kullanılan kuduz aşısı... HDCV
• Aşılanma hikayesi olan kişi kuduz şüpheli ısırık... 2
hatırlatma dozu (aşının üzerinden 2 yıldan kısa süre
geçtiyse)
• Makülopapüler tarzda döküntü, ağız içi, yumuşak
damakta enantemler (Forscheimer) görülebilir.
Lenfadenopati (özellikle suboksipital ve posterior
servikal LAP: Theodor fenomeni)... Kızamıkçık
• En teratojen virüs... Kızamıkçık
• Bebeklerde mikrosefali, katarakt, sağırlık ve kalp
anomalilerine (PDA) neden olan virüs... Rubella
• Konjenital rubella tanısı için... bebekte ya da kordon
kanında anti-Rubella IgM sınıfı antikorları saptamak
gereklidir
• Hücrelerde inklüzyon cisimciği oluşturmayan...
Kızamıkçık
• Hamilelerde kızamıkçık aşısı sonrası ne kadar gebelik
önerilmez... En az 4 hafta
• Kırım Kongo kanamalı ateş etkeni... Nairovirüs
(Bunyavirüs)
• Kırım Kongo kanamalı ateşte vektör... Hyaloma cinsi
keneler
• Kırım Kongo kanamalı ateşte klinikte... Ateş, deri ve
diğer organlarda kanamalar, lökopeni, trombositopeni
• Kırım Kongo kanamalı ateşinde en önemli tedavi
yaklaşımı... Kan ve kan ürünleri vermek
• Kırım Kongo kanamalı ateşinde kullanılan antiviral...
Ribavirin
• Sarı humma... Sivrisinekle bulaş, karaciğer nekrozu,
tübüler nekroz, ensefalit, kardit. Risk var ise gebeye
uygulanabilir tek canlı aşı
• Pikornavirüsler... Enterovirüsler (polio, kokzaki, eko,
enterovirüs 68-71) ve Heparna virüsler (HAV, eski
enterovirüs 72), Rhinovirüsler
• Poliomiyelit‛in klinikte en sık görülen formu...
Asemptomatik
• Poliomiyelit‛in en nadir görülen formu... Paralitik
poliomiyelit
• En k ö tü p ro g n o z lu p o lio miyelit... Bulber
poliomiyelit
• Hem ölü hem canlı aşısı bulunan virüs... Poliovirüs
• İnaktive polio aşısının (Salk), canlı atenue polio aşısı
(Sabin) ile ortak olan özelliği... Virüsün üç serotipini
de içeriyor olmasıdır.
• Sabin (canlı) aşısı... Lokal salgısal Ig yanıtını
uyarır, indirekt olarak tüm bireylere yayılabilir ve
rapel gerektirmez. Fakat poliomiyelit oluşturma
riski vardır ve immünsupresiflerde güvenilir değildir.
Ailesinde, çevresinde immünsupresif varsa da
kullanılmamalıdır.
• Salk (ölü) aşısı... Poliomiyelit riski yoktur,
immünsupresiflerde güvenle kullanılabilir. Enjekte
edilerek uygulanması, rapeller gerekmesi ve bağırsakta
lokal yanıt oluşturmaması dezavantajlarıdır. Antikor
oluşumuna neden olarak viremiyi önler.
• Dermatotrop, nörotrop ve enterotrop virüsler...
Enterovirüsler (polio, eko, kokzaki)
• Aseptik menenjit/ensefalitin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Viral miyokardit ve perkarditlerin en sık etkeni...
Enterovirüsler
• Kokzaki A virüsü enfeksiyonları... Herpanjina, elayak-ağız hastalığı, hemorajik konjunktivit
• Akut hemorajik konjunktivitin en sık etkeni...
Enterovirüs tip 70
• Kokzaki B virüsü enfeksiyonları... Plörodini, en sık
miyokardit ve perikardit, DM tip I
• Nezle etkeni... Rhinovirüs
• Rhinovirüs‛ün bağlandığı reseptör... ICAM-1
• Rhinovirüs‛ün en sık bulaş yolu... Eller
• SARS ve MERS etkeni... Koronavirüs
• So ğ u k alg ın lığ ı dışın da k ü ç ü k ç o c u k larda
gastroenterite de yol açan virüs... Koronavirüs
• Zarflı virüs olmasına rağmen ishal yapabilen...
Koronavirüs
• Çift iplikli çift kapsidli ve segmentli RNA yapısı
içeren virüs... Rotavirüs
• Küçük çocuklarda diyareye en sık neden olan virüs...
Rotavirüs
• İnsanlarda viral gastroenterit etkenleri... Rotavirüs,
Calicivirüs, Norovirüs, Astrovirüs, Adenovirüs
• Rotavirüs... Lokal IgA yanıtı etkili
• Çıplak DNA virüsleri... Adenovirüs, Papovavirüs,
Parvovirüs
• Çıplak RNA virüsleri... Picornavirüs, Rotavirüs,
Calicivirüs, Astrovirüs
• Kalisivirüs (Norovirüs, Norwalk virüs)... Günlük,
kamp/piknik ishalleri
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
DNA virüsleri...
• Herpes virüsler
• Poks virüsler
• Adenovirüsler
• Papovavirüsler
• Parvovirüsler
• Hepadnavirüsler
• Zarfsız DNA virüsleri... Parvovirüs, Adenovirüsler,
Papovavirüsler
• Timidin kinaz enzimi olan DNA virüsleri... HSV,
VZV
• Deri ve mukozada enfeksiyona neden olan; sinirlerde
latent kalan virüsler... Herpes simpleks virüs,
Varicella zoster virüs
• HSV 1... Trigeminal ganglionda latent kalır.
• HSV 2... Sakral ganglionda latent kalır.
• Sporadik ensefalitin en sık etkeni... HSV 1
• Menenjit yapan herpes simpleks virüs... HSV 2
• Temporal lob tutulumu yapan BOS‛ta eritrosit varlığı
ile giden ensefalit... HSV1
• En sık herpetik enfeksiyon... Herpes labialis
• Genital bölgede ağrılı veziküllerle gelen bir bayanda
düşünülmesi gereken virüs... HSV2
• Genitalinde HSV2 lezyonu olan gebenin doğum
şekli... Sezeryan
• HSV enfeksiyon tanısı... Tzanck testi, Cowdry-A
inklüzyon cismi
• HSV enfeksiyon tedavisi... Asiklovir
• VZV enfeksiyonu... Primer; suçiçeği, Sekonder;
zona
• Gövdede belirgin makül papül ve veziküllerin aynı
anda görüldüğü viral hastalık... Su çiçeği (VZV)
• Tek dermatomla sınırlı bölgede ağrılı eritemli
lezyonlar... VZV
• Varicella-zoster virüsün latent enfeksiyon bölgesi...
Dorsal kök ganglionları
• Ramsay-Hunt Sendromu... Kulak zonası, en sık 7.
(fasiyal) sinir tutulumu
• Reye Sendromu nedenleri... VZV, İnfluenza
• VZV tanısı... Tzanck testi, Cowdry-A inklüzyon
cismi
• VZV tedavisi... Asiklovir
• VZV aşısı... Canlı aşı (gebelere ve immünsüpresiflere
uygulanmaz)
• VZV temas sonrası proflaksi... Aşı ya da VZV
hiperimmünglobülini
• Transfüzyon ve transplantasyon sonrası en sık
enfeksiyon yapan virüs... CMV
• Transplantasyon hastalarında en çok intersitisyel
pnömoniye neden olan virüs... CMV
• Kemik iliği transplantasyonu sonrası gelişen greft
versus host reaksiyonunun en sık etkeni... CMV
• AİDS‛li hasta nekrotizan ensefalit... CMV
• AİDS‛li hastada en sık retinit etkeni... CMV
• Normal immünitelilerde CMV enfeksiyonu... CMV
mononükleoz (heterofil negatif mononükleoz)
• Eksüdatif farenjit, lenfadenopati ve splenomegali
ile gelen hastalarda en olası tanı... Mononükleoz
sendromu
• Mononükleoz sendromuna neden olan virüsler... CMV,
EBV, HIV
• En sık konjenital enfeksiyon yapan virüs... CMV
• Anne sütünden bebeğe geçme olasılığı yüksek olan
virüs... Sitomegalovirüs
• İntraserebral kalsifikasyon, mikrosefali... CMV
• Konjenital CMV enfeksiyonu tanısı... Kord kanında
CMV DNA
• Lökositte pp65 antijeni... CMV tanısı
• Baykuş gözü inklüzyon cisimciği... CMV tanısı
• CMV enfeksiyonu tedavisi... Gansiklovir, sidofovir,
foskarnet
• Lenfositleri tutan virüsler... EBV, CMV, HHV6,7,
HBV, Kızamık, HTLV, HIV
• EBV‛nin hedefi... Orofarenks-nazofarinks epiteli ve
B lenfositlerde CD21
• Eksudatif farenjit lenfadenopati ampilisilin kullanım
öyküsü sonrası döküntü ve hepatosplenomegali...
EBV
• Heterofil antikor oluşturan virüs... EBV
• EBV tanısında kullanılan serolojik deney... Heterofil
antikor testi (Paul Bunnel, monotest)
• EBV‛yi viral hepatitlerden ayırmak için kullanılan
nonspesifik test... Heterofil antikor
• EBV downey hücrelerinin kaynağı... CD8 T
lenfositler
• EBV enfeksiyonunda ilk ortaya çıkan antijen...
EBNA
• EBV enfeksiyonunda latent enfeksiyon göstergesi...
EBNA antikorları
• EBV enfeksiyonunda ilk ortaya çıkan antikor...
Anti-VCA IgM
• Akut EBV göstergesi seroloji... Anti VCA IgM
• EBV ile ilişkili neoplaziler... Tüylü oral lökoplaki
Hodgkin lenfoması, Burkitt lenfoma, Nazofarinks
kanseri
• CD4+ T hücrelerini enfekte ederek, bu hücrelerde
çoğalan virüs... İnsan herpesvirüs 6
• Ekzantema subitum, Roseola infantum, 6.hastalık
etkeni... HHV-6
• Dört yaşında bir çocukta ani başlayan yüksek ateş
3 gün sürmüş ve aniden normale dönmüştür. İki gün
sonra çocukta, boyundan başlayıp tüm vücuda yayılan
makülopapüler döküntü görülmüştür.Bu durumda
etken olarak öncelikle düşünülmesi gereken virüs...
Human herpesvirüs 6
• HHV-8 ile ilişkili tablolar... Kaposi sarkomu, Malign
lenfoma, Castleman hastalığı, Multipl miyelom, Primer
efüzyonlu lenfoma
• En büyük ve kompleks virüs... Poksvirüs
• DNA virüsleri arasında sitoplazmada çoğalan...
Poksvirüs
• Guarnieri inklüzyon cisimciği... Poksvirüs
• Enzimlerini yanında bulunduran DNA virüsü...
Poxvirüs
• Günümüzde biyolojik savaş nedeniyle yeniden
gündeme gelen ve riskli grupların aşılanması önerilen
virüs... Poksvirüs
• Deride oluşturduğu lezyonların hepsi eş zamanlı
olan... Poksvirüs (su çiçeğinden farkı)
• Deride göbekli lezyon yapan ve lezyonun içinden
peynirimsi sıvı... Molluscum contagiosum
• Kadınlarda servikal kansere neden olan insan
papillomavirüsünün en sık karşılaşılan tipleri... Tip
16 ve tip 18
• Papanicolau boyasında (Pap-smear) tipik vakuollü
ve nükleer genişleme gösteren hücreler (koilostatik
hücreler)... HPV
• İnsan papillomavirüsün p53 ve Rb proteinlerine
bağlanarak apoptozisi engelleyip, onkojenik gelişimi
başlatan erken gen bölgeleri... E6, E7
• Kondiloma aküminatum etkeni... HPV tip 6-11
• Kondiloma aküminatumun en iyi tanısı... İnsitu
hibridizasyon
• İnterferon uygulaması gerektiren HPV enfeksiyonu...
Kondiloma aküminatum
• Transplantlılarda hemorajik sistit etkeni...
Polyomavirüs (BK virüsü)
• Solid organ transplantasyonu ve kemik iliği
transplantasyonu yapılmış hastalarda hemorajik
sistitten, nefrite ve organ rejeksiyonuna kadar
ilerleyen klinik tabloyu oluşturan virüs... BK virüs
• AIDS‛li hastalarda p ro g ressif mu ltif o k al
lökoensefalopati etkeni olan virüs... JC virüs
(Polyomavirüs)
• Faringokonjuktival ateş ve epidemik keratokonjuktivit
etkeni... Adenovirüs
• Kapsitinde fiber çıkıntısı bulunan tek virüs...
Adenovirüs (diğer virüslerin zarfında)
• Adenovirüsün hücrelere bağlanmasını sağlayan
protein... Fiber proteini
• Adenovirüs tipe özgü antijenleri... Penton
• Adenovirüs cinse özgü antijenleri... Hekzon
• Mukozaları enfekte etme eğilimi olan virüs...
Adenovirüs
• Adenovirüs enfeksiyonları... Farigokonjunktival
ateş, pnömoni, meningoensefalit, epidemik
keratokonjunktivit, yüzme havuzu konjunktiviti,
hemorajik sistit, ishal (invajinasyon)
• Adenovirüs aşısı... Canlı aşı
• Tek sarmal DNA içeren tek virüs... Parvovirüs
• Temel olarak eritroid hücre soyunda üreyen virüs...
Parvovirüs
• Parvovirüs reseptörü... Eritrosit P antijeni
• Eritema enfeksiyozum, 5.hastalık etkeni...
Parvovirüsü B19
• Yüzde tokat yemiş manzarası şeklinde döküntü...
Parvovirüs B19
• Non immün hidrops fetalisin en sık etkeni...
Parvovirüs B19
• Orak hücre anemili hastalarda geçici aplastik krize
yol açan virüs... Parvovirüs B19
• Negatif polariteli RNA virüsleri... Arenavirüsler,
Bunyavirüsler, Ortomiksovirüsler Paramiksovirüsler,
Rabdovirüsler
• Paramiksovirüs ailesinde yer alan virüsler... Kızamık,
Kabakulak, RSV, Parainfluenza virüs
• Hem sitoplazmada hem de nükleusda inklüzyon
cisimciği oluşturan paramiksovirüs... Kızamık
• Enfekte ettiği hücrelerde füzyon yapan (-) polariteli
RNA virüsü...Paramiksovirüs
• Hemag lü tin in ve n ö ramin idaz ı o lmayan
paramiksovirüs... RSV
• Virüsle enfekte endotel hücreleri ve T lenfosit
hücre yanıtı ile deride döküntü oluşturan...
Kızamık
• Kızamık virüsünün tomurcuklanmasından sorumlu...
Matriks proteini
• Kızamık virüsünde matriks proteininde bozukluk...
SSPE
• Kızamığın prodrom dönem bulguları... Öksürük, burun
akıntısı (coryza), konjunktivit, fotofobi
• Kızamıkta patogonomik bulgu... Koplik lekeleri
• En sık kızamık komplikasyonu... Otitis media
• Kızamığın en kötü komplikasyonu... Pnömoni
• Kızamıkta en sık ölüm nedeni... Pnömoni (dev
hücreli)
• Kızamığın mortalitesinin artmasına neden olan
vitamin eksikliği... A vitamini
• Kızamıktaki çok nükleuslu dev hücreler... WarthinFinkeldey hücreleri
• Kızamık aşısı... Kızamıkçık ve kabakulak aşılarıyla
kombine (MMR) uygulanabilir
• Kızamık... Konjenital anomali yapmaz
• Kabakulakta en sık bulgu... Parotit
• Kabakulağın en sık komplikasyonu... Aseptik
menenjit
• En sık laringotrakeobronşit (krup) etkeni virüs...
Parainfluenza virüsü
• Parainfluenza virüsü... Viremi ve sistemik enfeksiyon
yapmaz. Hastalıktan iyileşmede salgısal IgA‛nın önemi
vardır
• Krup sonrası en sık komplikasyon... Otitis media
• Solunum sıkıntısı, takipne şikayetleriyle getirilen
ve bronşiyolit tablosu gözlenen 5 aylık bir bebeğin
solunum sekresyonundan yapılan direkt sitolojik
incelemede çok çekirdekli dev hücreler saptanıyor
en olası etken... Respiratuvar sinsityal virüsü
• Çocuk ünitelerinde pnömoni salgınlarına en sık neden
olan virüs... RSV
• Çocuklarda bronşiyolit ve pnömoninin en sık etkeni
virüs... RSV
• Viremi yapmayan virüsler... Parainfluenza, Rhinovirüs,
Rotavirüs, RSV, Norwalk virüsü
• IgA yanıtının etkili olduğu virüsler... Parainfluenza,
Rhinovirüs, Rotavirüs, RSV, Norwalk virüsü
• RSV enfeksiyonu tedavisi... Ribavirin inhalasyonu
• RSV tedavisinde uygulanan spesifik immünglobülin...
Palivizumab
• İnfluenza virüsünün genomu... A ve B tipi 8 segmentli,
C tipi 7 segmentli
• Replikasyonu çekirdekte olan RNA virüsleri...
İnfluenza, Retrovirüs
• İnfluenza virüsünde pandemilere neden olan genetik
karışım... Antijenik shift
• İnfluenza virüsünde epidemilere neden olan
mutasyon... Antijenik drift
• İnfluenza tip A virüslerinde gerçekleşen antijenik
shift olayı... İki farklı virüs alt tipi arasında meydana
gelen genetik reasortman sonucu ortaya çıkar.
• Hemaglütinin (HA)... Hücreye yapışmada ve virüsün
hücre içine girişinde önemlidir
• Hemaglütinin (HA)... Solunum yolu epitelinin siyalik
asidine bağlanır
• Nöraminidaz (NA)... Virüsün enfekte hücreden dışarı
atılmasını sağlar
• Grip aşısında bulunan peplomerler... Hemaglütinin
ve nöraminidaz
• Erişkinlerdeki en sık viral pnömoni etkeni... İnfluenza
A ve B virüsleri
• Gripte en sık ve ölümcül komplikasyon... Pnömoni
• Grip sonrası en sık pnömoni etkeni... Pnömokok,
S.aureus pnömonisine yatkınlık artar
• Aspirin alan çocuklarda Reye sendromu... VZV,
İnfluenza
• Kuş gribi etkeni... H5N1
• Domuz gribi etkeni... H1N1
• İnfluenza tanısında kullanılan... Hemaglütinasyon
inhibisyon deneyi (RSV pnömonisinde bu test negatif
olarak bulunur)
• Amantadin, Rimantadin... İnfluenza A (Viral M2
protein sent önler)
• Zanamivir, Oseltamivir... İnfluenza A, B (Nöraminidaz
inh)
• Herpes virüsler
• Poks virüsler
• Adenovirüsler
• Papovavirüsler
• Parvovirüsler
• Hepadnavirüsler
• Zarfsız DNA virüsleri... Parvovirüs, Adenovirüsler,
Papovavirüsler
• Timidin kinaz enzimi olan DNA virüsleri... HSV,
VZV
• Deri ve mukozada enfeksiyona neden olan; sinirlerde
latent kalan virüsler... Herpes simpleks virüs,
Varicella zoster virüs
• HSV 1... Trigeminal ganglionda latent kalır.
• HSV 2... Sakral ganglionda latent kalır.
• Sporadik ensefalitin en sık etkeni... HSV 1
• Menenjit yapan herpes simpleks virüs... HSV 2
• Temporal lob tutulumu yapan BOS‛ta eritrosit varlığı
ile giden ensefalit... HSV1
• En sık herpetik enfeksiyon... Herpes labialis
• Genital bölgede ağrılı veziküllerle gelen bir bayanda
düşünülmesi gereken virüs... HSV2
• Genitalinde HSV2 lezyonu olan gebenin doğum
şekli... Sezeryan
• HSV enfeksiyon tanısı... Tzanck testi, Cowdry-A
inklüzyon cismi
• HSV enfeksiyon tedavisi... Asiklovir
• VZV enfeksiyonu... Primer; suçiçeği, Sekonder;
zona
• Gövdede belirgin makül papül ve veziküllerin aynı
anda görüldüğü viral hastalık... Su çiçeği (VZV)
• Tek dermatomla sınırlı bölgede ağrılı eritemli
lezyonlar... VZV
• Varicella-zoster virüsün latent enfeksiyon bölgesi...
Dorsal kök ganglionları
• Ramsay-Hunt Sendromu... Kulak zonası, en sık 7.
(fasiyal) sinir tutulumu
• Reye Sendromu nedenleri... VZV, İnfluenza
• VZV tanısı... Tzanck testi, Cowdry-A inklüzyon
cismi
• VZV tedavisi... Asiklovir
• VZV aşısı... Canlı aşı (gebelere ve immünsüpresiflere
uygulanmaz)
• VZV temas sonrası proflaksi... Aşı ya da VZV
hiperimmünglobülini
• Transfüzyon ve transplantasyon sonrası en sık
enfeksiyon yapan virüs... CMV
• Transplantasyon hastalarında en çok intersitisyel
pnömoniye neden olan virüs... CMV
• Kemik iliği transplantasyonu sonrası gelişen greft
versus host reaksiyonunun en sık etkeni... CMV
• AİDS‛li hasta nekrotizan ensefalit... CMV
• AİDS‛li hastada en sık retinit etkeni... CMV
• Normal immünitelilerde CMV enfeksiyonu... CMV
mononükleoz (heterofil negatif mononükleoz)
• Eksüdatif farenjit, lenfadenopati ve splenomegali
ile gelen hastalarda en olası tanı... Mononükleoz
sendromu
• Mononükleoz sendromuna neden olan virüsler... CMV,
EBV, HIV
• En sık konjenital enfeksiyon yapan virüs... CMV
• Anne sütünden bebeğe geçme olasılığı yüksek olan
virüs... Sitomegalovirüs
• İntraserebral kalsifikasyon, mikrosefali... CMV
• Konjenital CMV enfeksiyonu tanısı... Kord kanında
CMV DNA
• Lökositte pp65 antijeni... CMV tanısı
• Baykuş gözü inklüzyon cisimciği... CMV tanısı
• CMV enfeksiyonu tedavisi... Gansiklovir, sidofovir,
foskarnet
• Lenfositleri tutan virüsler... EBV, CMV, HHV6,7,
HBV, Kızamık, HTLV, HIV
• EBV‛nin hedefi... Orofarenks-nazofarinks epiteli ve
B lenfositlerde CD21
• Eksudatif farenjit lenfadenopati ampilisilin kullanım
öyküsü sonrası döküntü ve hepatosplenomegali...
EBV
• Heterofil antikor oluşturan virüs... EBV
• EBV tanısında kullanılan serolojik deney... Heterofil
antikor testi (Paul Bunnel, monotest)
• EBV‛yi viral hepatitlerden ayırmak için kullanılan
nonspesifik test... Heterofil antikor
• EBV downey hücrelerinin kaynağı... CD8 T
lenfositler
• EBV enfeksiyonunda ilk ortaya çıkan antijen...
EBNA
• EBV enfeksiyonunda latent enfeksiyon göstergesi...
EBNA antikorları
• EBV enfeksiyonunda ilk ortaya çıkan antikor...
Anti-VCA IgM
• Akut EBV göstergesi seroloji... Anti VCA IgM
• EBV ile ilişkili neoplaziler... Tüylü oral lökoplaki
Hodgkin lenfoması, Burkitt lenfoma, Nazofarinks
kanseri
• CD4+ T hücrelerini enfekte ederek, bu hücrelerde
çoğalan virüs... İnsan herpesvirüs 6
• Ekzantema subitum, Roseola infantum, 6.hastalık
etkeni... HHV-6
• Dört yaşında bir çocukta ani başlayan yüksek ateş
3 gün sürmüş ve aniden normale dönmüştür. İki gün
sonra çocukta, boyundan başlayıp tüm vücuda yayılan
makülopapüler döküntü görülmüştür.Bu durumda
etken olarak öncelikle düşünülmesi gereken virüs...
Human herpesvirüs 6
• HHV-8 ile ilişkili tablolar... Kaposi sarkomu, Malign
lenfoma, Castleman hastalığı, Multipl miyelom, Primer
efüzyonlu lenfoma
• En büyük ve kompleks virüs... Poksvirüs
• DNA virüsleri arasında sitoplazmada çoğalan...
Poksvirüs
• Guarnieri inklüzyon cisimciği... Poksvirüs
• Enzimlerini yanında bulunduran DNA virüsü...
Poxvirüs
• Günümüzde biyolojik savaş nedeniyle yeniden
gündeme gelen ve riskli grupların aşılanması önerilen
virüs... Poksvirüs
• Deride oluşturduğu lezyonların hepsi eş zamanlı
olan... Poksvirüs (su çiçeğinden farkı)
• Deride göbekli lezyon yapan ve lezyonun içinden
peynirimsi sıvı... Molluscum contagiosum
• Kadınlarda servikal kansere neden olan insan
papillomavirüsünün en sık karşılaşılan tipleri... Tip
16 ve tip 18
• Papanicolau boyasında (Pap-smear) tipik vakuollü
ve nükleer genişleme gösteren hücreler (koilostatik
hücreler)... HPV
• İnsan papillomavirüsün p53 ve Rb proteinlerine
bağlanarak apoptozisi engelleyip, onkojenik gelişimi
başlatan erken gen bölgeleri... E6, E7
• Kondiloma aküminatum etkeni... HPV tip 6-11
• Kondiloma aküminatumun en iyi tanısı... İnsitu
hibridizasyon
• İnterferon uygulaması gerektiren HPV enfeksiyonu...
Kondiloma aküminatum
• Transplantlılarda hemorajik sistit etkeni...
Polyomavirüs (BK virüsü)
• Solid organ transplantasyonu ve kemik iliği
transplantasyonu yapılmış hastalarda hemorajik
sistitten, nefrite ve organ rejeksiyonuna kadar
ilerleyen klinik tabloyu oluşturan virüs... BK virüs
• AIDS‛li hastalarda p ro g ressif mu ltif o k al
lökoensefalopati etkeni olan virüs... JC virüs
(Polyomavirüs)
• Faringokonjuktival ateş ve epidemik keratokonjuktivit
etkeni... Adenovirüs
• Kapsitinde fiber çıkıntısı bulunan tek virüs...
Adenovirüs (diğer virüslerin zarfında)
• Adenovirüsün hücrelere bağlanmasını sağlayan
protein... Fiber proteini
• Adenovirüs tipe özgü antijenleri... Penton
• Adenovirüs cinse özgü antijenleri... Hekzon
• Mukozaları enfekte etme eğilimi olan virüs...
Adenovirüs
• Adenovirüs enfeksiyonları... Farigokonjunktival
ateş, pnömoni, meningoensefalit, epidemik
keratokonjunktivit, yüzme havuzu konjunktiviti,
hemorajik sistit, ishal (invajinasyon)
• Adenovirüs aşısı... Canlı aşı
• Tek sarmal DNA içeren tek virüs... Parvovirüs
• Temel olarak eritroid hücre soyunda üreyen virüs...
Parvovirüs
• Parvovirüs reseptörü... Eritrosit P antijeni
• Eritema enfeksiyozum, 5.hastalık etkeni...
Parvovirüsü B19
• Yüzde tokat yemiş manzarası şeklinde döküntü...
Parvovirüs B19
• Non immün hidrops fetalisin en sık etkeni...
Parvovirüs B19
• Orak hücre anemili hastalarda geçici aplastik krize
yol açan virüs... Parvovirüs B19
• Negatif polariteli RNA virüsleri... Arenavirüsler,
Bunyavirüsler, Ortomiksovirüsler Paramiksovirüsler,
Rabdovirüsler
• Paramiksovirüs ailesinde yer alan virüsler... Kızamık,
Kabakulak, RSV, Parainfluenza virüs
• Hem sitoplazmada hem de nükleusda inklüzyon
cisimciği oluşturan paramiksovirüs... Kızamık
• Enfekte ettiği hücrelerde füzyon yapan (-) polariteli
RNA virüsü...Paramiksovirüs
• Hemag lü tin in ve n ö ramin idaz ı o lmayan
paramiksovirüs... RSV
• Virüsle enfekte endotel hücreleri ve T lenfosit
hücre yanıtı ile deride döküntü oluşturan...
Kızamık
• Kızamık virüsünün tomurcuklanmasından sorumlu...
Matriks proteini
• Kızamık virüsünde matriks proteininde bozukluk...
SSPE
• Kızamığın prodrom dönem bulguları... Öksürük, burun
akıntısı (coryza), konjunktivit, fotofobi
• Kızamıkta patogonomik bulgu... Koplik lekeleri
• En sık kızamık komplikasyonu... Otitis media
• Kızamığın en kötü komplikasyonu... Pnömoni
• Kızamıkta en sık ölüm nedeni... Pnömoni (dev
hücreli)
• Kızamığın mortalitesinin artmasına neden olan
vitamin eksikliği... A vitamini
• Kızamıktaki çok nükleuslu dev hücreler... WarthinFinkeldey hücreleri
• Kızamık aşısı... Kızamıkçık ve kabakulak aşılarıyla
kombine (MMR) uygulanabilir
• Kızamık... Konjenital anomali yapmaz
• Kabakulakta en sık bulgu... Parotit
• Kabakulağın en sık komplikasyonu... Aseptik
menenjit
• En sık laringotrakeobronşit (krup) etkeni virüs...
Parainfluenza virüsü
• Parainfluenza virüsü... Viremi ve sistemik enfeksiyon
yapmaz. Hastalıktan iyileşmede salgısal IgA‛nın önemi
vardır
• Krup sonrası en sık komplikasyon... Otitis media
• Solunum sıkıntısı, takipne şikayetleriyle getirilen
ve bronşiyolit tablosu gözlenen 5 aylık bir bebeğin
solunum sekresyonundan yapılan direkt sitolojik
incelemede çok çekirdekli dev hücreler saptanıyor
en olası etken... Respiratuvar sinsityal virüsü
• Çocuk ünitelerinde pnömoni salgınlarına en sık neden
olan virüs... RSV
• Çocuklarda bronşiyolit ve pnömoninin en sık etkeni
virüs... RSV
• Viremi yapmayan virüsler... Parainfluenza, Rhinovirüs,
Rotavirüs, RSV, Norwalk virüsü
• IgA yanıtının etkili olduğu virüsler... Parainfluenza,
Rhinovirüs, Rotavirüs, RSV, Norwalk virüsü
• RSV enfeksiyonu tedavisi... Ribavirin inhalasyonu
• RSV tedavisinde uygulanan spesifik immünglobülin...
Palivizumab
• İnfluenza virüsünün genomu... A ve B tipi 8 segmentli,
C tipi 7 segmentli
• Replikasyonu çekirdekte olan RNA virüsleri...
İnfluenza, Retrovirüs
• İnfluenza virüsünde pandemilere neden olan genetik
karışım... Antijenik shift
• İnfluenza virüsünde epidemilere neden olan
mutasyon... Antijenik drift
• İnfluenza tip A virüslerinde gerçekleşen antijenik
shift olayı... İki farklı virüs alt tipi arasında meydana
gelen genetik reasortman sonucu ortaya çıkar.
• Hemaglütinin (HA)... Hücreye yapışmada ve virüsün
hücre içine girişinde önemlidir
• Hemaglütinin (HA)... Solunum yolu epitelinin siyalik
asidine bağlanır
• Nöraminidaz (NA)... Virüsün enfekte hücreden dışarı
atılmasını sağlar
• Grip aşısında bulunan peplomerler... Hemaglütinin
ve nöraminidaz
• Erişkinlerdeki en sık viral pnömoni etkeni... İnfluenza
A ve B virüsleri
• Gripte en sık ve ölümcül komplikasyon... Pnömoni
• Grip sonrası en sık pnömoni etkeni... Pnömokok,
S.aureus pnömonisine yatkınlık artar
• Aspirin alan çocuklarda Reye sendromu... VZV,
İnfluenza
• Kuş gribi etkeni... H5N1
• Domuz gribi etkeni... H1N1
• İnfluenza tanısında kullanılan... Hemaglütinasyon
inhibisyon deneyi (RSV pnömonisinde bu test negatif
olarak bulunur)
• Amantadin, Rimantadin... İnfluenza A (Viral M2
protein sent önler)
• Zanamivir, Oseltamivir... İnfluenza A, B (Nöraminidaz
inh)
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Virüs yapısı... Tek tip nükleik asit (ya DNA ya da
RNA) içeren ve koruyucu protein örtü (kapsid) ile
sarılmışyapıdır. Bazılarında lipoprotein zarf vardır.
• Virü sler... Enerji üretemezler, protein
sentezleyemezler, zorunlu olarak hücre içinde
çoğalmak zorundadırlar.
• DNA virüsleri... Parvovirüs hariç çift iplikçikli
DNA
• RNA virüsleri... Reovirüs hariç tek iplikçikli RNA
bulundururlar
• Protein örtü (kapsid)... Kapsomerlerden oluşmuştur.
Kapsomerler ya ikozahedral ya da helikal yapıların
tekrarlanması ile oluşabilir. Helikal kapsid sadece
RNA paketleyebilir.
• Viral kapsid görevleri... Genetik yapıyıkorur, asıl
işlevi ise spesifik reseptörlere bağlanmayısağlamaktır.
Bu spesifik reseptörler organ seçiciliğini (tropizm) de
belirler. Bu proteinler antijenik olarak özgül antikor
yanıtı oluşumunu ve aynı zamanda T-hücre yanıtını
uyaran antijenler olarak da görev yaparlar
• Süperantijen özellik gösteren virüsler... EBV, CMV,
Retrovirüsler
• Viral zarf yapısı... Ana çatıkonaktan alınan çift kat
lipid (lipoprotein). Peplomer çıkıntıları(glikoproteinleri)
virüs kodlar.
• Viral zarf yapısıüzerinde bulunan glikoproteinlere
ne ad verilir... Peplomer
• Peplomerler... Konak hücreye tutunma, adsorbsiyon
ve penetrasyondan ve tropizmden sorumludur. Bazı
virüslerde bu yapılar füzyon, hemoliz oluşumundan
sorumludur.
• Zarf glikoproteinleri ile antijenik özellik gösteren
virüs... İnfluenza virüsü.
• Zarf glikoproteinlerden... Hemaglütininler
eritrositlere tutunarak aglütinasyon oluşumunu,
nöromidaz hücreden ayrılmayısağlar
• Matrik s p ro tein i... Tomurcuklanmada rol
oynar. M-proteini kusurlu kızamık virüslerinin
tomurcuklanamadığıve SSPE hastalığıoluşumunda bu
olayın sorumlu olduğu düşünülmektedir
• Zarf... Virüsü dışetkilere daha duyarlıhale getirir.
Isı, alkol, eter ve deterjanlara daha duyarlıdırlar.
Zarflı virüsler dezenfektanlara zarfsız virüslerden
daha duyarlıdır.
• Dezenfektana en duyarlıvirüsler... Zarflıvirüsler
• Mide asiditesine dayanıksız virüsler... Zarflı
virüsler
• Tek iplikli DNA virüsü... Parvovirüs
• Çift iplikli RNA virüsü... Reovirüs (Rotavirüs)
• Çift iplikli, çift kapsitli ve segmentli RNA virüsü...
Reovirüs
• Parçalı genoma sahip (segmentli) RNA virüsleri...
Arenavirüs, Bunyavirüs, Ortomiksovirüs (influenzae),
Reovirüs (rotavirüs)
• Reverstranskriptaz içeren virüsler... Retrovirüs,
HBV
• Defektif (Satellit) virüs... HDV
• Viroidler... Sadece tek bir dairesel RNA taşırlar.
• Epstein-Barr virüsü tutunma proteini... CD21
(Kompleman reseptörü, C3D, CR2)
• Rinovirüs tutunma proteini... ICAM-1
• İn f lu en z a A virü sü tu tu n ma p ro tein i...
Hemaglütinin
• İnfluenza A virüsünün tutunma reseptörü... Sialik
asit
• Kuduz virüsü tutunma proteini... Asetilkolin
reseptörü
• Kuduz virüsünün tutunma proteini... G proteini
• HIV virüsünün tutunma reseptörü... CD4
• HIV virüsünün tutunma proteini... Gp120
• Füzyon yapan virüsler... Herpes simpleks virüs,
Varicella zoster virüs, CMV, paramiksovirüslar,
Retrovirüs
• RNA virüsleri... Sitoplazmada (Retrovirüslar ve
influenza virüs hariç) replike olurlar
• DNA virüsleri... Nükleusta (Poksvirüs hariç) replike
olurlar
• Viral replikasyonda erken protein sentezi ile
oluşan... Nükleik asit
• Viral replikasyonda geç protein sentezi ile oluşan...
Kapsit
• Viral replikasyonda son sentezlenen viral yapı...
Kapsit
• Viral zarf yapısı... Konak hücre zarlarına
ait (lipoprotein) yapıdır ve virüs tarafından
sentezlenmez.
• DNA virüslerinin replikasyonunda görev yapan
enzim... DNA bağımlıDNA polimeraz, DNA bağımlı
RNA polimeraz
• Virion içinde enzimi taşıması gereken DNA
virüsleri... Poksvirüs, HBV
• RNA virüslerinin replikasyonunda rol alan enzim...
RNA bağımlıRNA polimeraz
• (+) kutuplu RNA virüs... Kendi RNA‛sınımRNA olarak
kullandıran. Nükleik asitleri enfeksiyöz
• (-) kutuplu RNA virüs... RNA bağımlıRNA polimeraz
enzimini yanında taşıyan
• Latent enfeksiyon yapan virüsler... Herpesvirüsler
(HSV, VZV, CMV, EBV, HHV-6, 7, 8), Papovavirüsler
(Papilloma ve Polyma virüsler)
• Servikal displazi ve neoplazi... HPV (tip 16, 18)
• Burkitt lenfoma, Hodgkin, Nazofarinks karsinomu...
EBV
• Hairy oral lokoplaki etkeni... EBV
• Kaposi sarkomu ve Castleman sendromu etkeni...
HHV-8
• Erişkin T hücreli lenfositik lösemi... HTLV 1
• Atipik tüylü hücreli lösemi... HTLV 2
• Primer hepatosellüler karsinom... HBV
• Lokal IgA yanıtının etkili olduğu virüsler... RSV,
Parainfluenza, Rhinovirüs, Rotavirüs, Norwalk
• En sık konjenital enfeksiyon yapan... CMV
• En teratojen... Kızamıkçık
• Doğum sırasında bulaşan... HBV, HPV, HSV 2, HCV,
HIV
• Anne sütüyle bulaşan... CMV, HIV, HTLV-I, HSV,
HBV, Koksaki B, Echovirüs
• Tzanck testi pozitif virüsler... Herpes simpleks
virüs, Varicella zoster virüs
• Hem sitoplazmada hem çekirdekte inklüzyon
oluşturan virüs... Kızamık virüsü, CMV
• Baykuş gözü inklüzyon cisimciği oluşturan virüs...
CMV
• Cowdry A inklüzyonu görülen virüs... Herpes simpleks
virüs, Varicella zoster virüs
• Negri inklüzyon cisimciği... Kuduz
• Virüslerın üretilmesinde kullanılan ortamlar... deney
hayvanları, embriyonlu yumurta ve hücre kültürleri
• PCR... Polimeraz zincir reaksiyon, DNA çoğaltma
yöntemidir.
• RT PCR (Revers transkriptaz PCR)... RNA içeren
tüm ürünler (virüs ve bakteriler) de kullanılır. RNA nın
komplementer DNA‛ya çevrildiği ve klasik PCR işleminin
devam ettiği yöntemdir
• Multipleks PCR... Çok sayıda hedef aynı zamanda
çoğaltılabilmektedir.
• Broad range PCR... Sepsis veya menenjitte etken
olabilecek bakteri ve virüslerin ortak gen bögesinin
çoğaltılarak kısa sürede gösterilebilmesi
• Nested PCR... İki aşamalı PCR yöntemidir. HCV
tanısında kullanılır.
• Real time PCR (gerçek zamanlı)... Kantitatif
sonuç verebilen PCR yöntemidir. Viral yük tayininde
kullanılır.
• RFLP (restriksiyon fragment lenght polimorfism)...
Hastane enfeksiyonlarında etkenin kaynağının
tesbitinde kullanılır. 16S RNA analizi, plazmid analizi,
direnç analizi saptanmasında kullanılır.
• Branched-DNA sinyal amplifikasyon... Klinik
örneklerdeki DNA molekülleri ile bağlantı kuran
branched DNA multimerlerinin sinyal üretmesi ve bu
sinyallerin ölçülmesi üzerine kurgulanmıştır
• Southern blot hibridizasyon... Herhangi bir
kaynaktan elde edilen DNA‛nın analizi için kullanılan
membran blotlama ve görüntüleme tekniğidir
• Northern blot hibridizasyon... RNA parçalarının
elektroforezde göç ettirilip destek membrana
aktarılması ve gösterilmesini ifade eder
• İn situ hibridizasyon... Doku, organ ve hücrelerdeki
özgül nükleik asitlerin belirlenmesinde kullanılan bir
hibrid yöntemidir. Etkenin varlığı dışında yerleşim
yerini de göstermesi önemli özelliğidir. Özellikle HPV
incelemelerinde faydalıdır.
• Hibrid yakalama yöntemi... Klinik örneklerde
amplifiye edilmemiş DNA‛ların belirlenmesi amacıyla
son yıllarda geliştirilen yöntemlerden birisidir.
Reaksiyonlar kemilüminesan özelliğe sahip substratlarla
belirlenmekte ve reaksiyon lüminometrede tesbit
edilmektedir.
• Western blot hibridizasyon... Proteinlerin
immünolojik metodlarla gösterilmesidir. Doğrulama
yöntemi olarak kullanılır.
• Pulsed field jel elektroforez... Moleküler tiplendirme
yöntemlerinin altın standardıdır. Genomun tamamının
saptandığı yöntemdir. Hastane enfeksiyonlarında
bakterilerin kaynağını saptamada kullanılır.
• İnterferon... Antiviral protein üretilmesini uyarır.
Etkisini 2‛-5‛ oligoadenilat sentetaz ve protein kinaz gibi
antiviral etkili enzimler üzerinden gerçekleştirir.
• IFN-alfa... HBV, HCV kronik enfeksiyonları, HPV
inf (kondilomata aküminata), HHV-8 Kaposi sarkomu
tedavisinde etkilidir
• IFN-beta... Multipl skleroz
• IFN-gamma... Kronik granülomatöz hastalık
• Amantadin ve Rimantadin... Viral M2 proteini işlevini
bozarak virüs zarfı ile hücre membranı füzyonunu
inhibe ederek etkili olur.
• İnfluenza A‛ya etkili antiviral... Amantadin,
Rimantadin
• Etkinliğinin ortaya çıkması için viral timidin kinaz
enzimine ihtiyaç duyan antiviral... Asiklovir
• Asiklovirin etkili olduğu virüsler... HSV1,2 , VZV
• DNA polimeraz inhibisyonu yapan... Asiklovir
• CMV enfeksiyonlarının tedavisi... Gansiklovir,
Foskarnet
• Sadece topikal kullanılan anti-herpes ilaç...
Idoksuridin, triflorotimidin
• HIV tedavisinde temel ilaç... Azidotimidin
(Zidovudin, AZT)
• HBV ve HIV tedavisinde kullanılan nükleozid
analoğu... Lamivudin, Adefovir, Entecavir
• Proteaz inhibitörü tedavisi verilen virüs... HIV
• Proteaz inhibitörü... Sakinavir, ritonavir, indinavir,
nelfinavir
• HIV tedavisinde füzyon inhibitörü olarak kullanılan...
Enfuvirtid
• HIV tedavisinde kullanılan CCR 5 koreseptör
antagonisti ilaç... Maraviroc
• HIV tedavisinde kullanılan integraz inhibitörü...
Raltegravir
• Domuz gribi ve kuş gribinde kullanılan antiviral...
Oseltamivir (oral), Zanamivir (inhale)
• Nöraminidaz inhibitörü... Oseltamivir, Zanamivir
• İnfluenza A ve B ye etkili... Oseltamivir,
Zanamivir
• RSV, HCV, İnfluenza, kızamık, Lassa ateşi,
Hantavirüs,Kırım Kongo kanamalı ateşi ve SARS...
Ribavirin
• Hücresel bağışıklığı ve mukozal IgA yapımını uyaran
aşı tipi... Canlı atenue aşı
• Gebelere ve immünsupresiflere verilmeyen aşılar...
Canlı atenue aşı
• Kendisininde virülans kazanma riski olan aşı... Canlı
atenue aşı
• Canlı bakteri ve virüs aşıları... BCG, Adenovirüs,
MMR (kabakulak, kızamık, kızamıkçık), Suçiçeği, Sabin
(oral polio), Sarı humma, Rotavirüs
• Hümoral immün yanıtı uyaran aşı... Ölü aşılar
• Gebelere güvenle uygulanabilen aşı... Ölü aşılar
• Gebelere yapılabilir canlı aşı... Zorunluluk var ise
sarı humma aşısı
RNA) içeren ve koruyucu protein örtü (kapsid) ile
sarılmışyapıdır. Bazılarında lipoprotein zarf vardır.
• Virü sler... Enerji üretemezler, protein
sentezleyemezler, zorunlu olarak hücre içinde
çoğalmak zorundadırlar.
• DNA virüsleri... Parvovirüs hariç çift iplikçikli
DNA
• RNA virüsleri... Reovirüs hariç tek iplikçikli RNA
bulundururlar
• Protein örtü (kapsid)... Kapsomerlerden oluşmuştur.
Kapsomerler ya ikozahedral ya da helikal yapıların
tekrarlanması ile oluşabilir. Helikal kapsid sadece
RNA paketleyebilir.
• Viral kapsid görevleri... Genetik yapıyıkorur, asıl
işlevi ise spesifik reseptörlere bağlanmayısağlamaktır.
Bu spesifik reseptörler organ seçiciliğini (tropizm) de
belirler. Bu proteinler antijenik olarak özgül antikor
yanıtı oluşumunu ve aynı zamanda T-hücre yanıtını
uyaran antijenler olarak da görev yaparlar
• Süperantijen özellik gösteren virüsler... EBV, CMV,
Retrovirüsler
• Viral zarf yapısı... Ana çatıkonaktan alınan çift kat
lipid (lipoprotein). Peplomer çıkıntıları(glikoproteinleri)
virüs kodlar.
• Viral zarf yapısıüzerinde bulunan glikoproteinlere
ne ad verilir... Peplomer
• Peplomerler... Konak hücreye tutunma, adsorbsiyon
ve penetrasyondan ve tropizmden sorumludur. Bazı
virüslerde bu yapılar füzyon, hemoliz oluşumundan
sorumludur.
• Zarf glikoproteinleri ile antijenik özellik gösteren
virüs... İnfluenza virüsü.
• Zarf glikoproteinlerden... Hemaglütininler
eritrositlere tutunarak aglütinasyon oluşumunu,
nöromidaz hücreden ayrılmayısağlar
• Matrik s p ro tein i... Tomurcuklanmada rol
oynar. M-proteini kusurlu kızamık virüslerinin
tomurcuklanamadığıve SSPE hastalığıoluşumunda bu
olayın sorumlu olduğu düşünülmektedir
• Zarf... Virüsü dışetkilere daha duyarlıhale getirir.
Isı, alkol, eter ve deterjanlara daha duyarlıdırlar.
Zarflı virüsler dezenfektanlara zarfsız virüslerden
daha duyarlıdır.
• Dezenfektana en duyarlıvirüsler... Zarflıvirüsler
• Mide asiditesine dayanıksız virüsler... Zarflı
virüsler
• Tek iplikli DNA virüsü... Parvovirüs
• Çift iplikli RNA virüsü... Reovirüs (Rotavirüs)
• Çift iplikli, çift kapsitli ve segmentli RNA virüsü...
Reovirüs
• Parçalı genoma sahip (segmentli) RNA virüsleri...
Arenavirüs, Bunyavirüs, Ortomiksovirüs (influenzae),
Reovirüs (rotavirüs)
• Reverstranskriptaz içeren virüsler... Retrovirüs,
HBV
• Defektif (Satellit) virüs... HDV
• Viroidler... Sadece tek bir dairesel RNA taşırlar.
• Epstein-Barr virüsü tutunma proteini... CD21
(Kompleman reseptörü, C3D, CR2)
• Rinovirüs tutunma proteini... ICAM-1
• İn f lu en z a A virü sü tu tu n ma p ro tein i...
Hemaglütinin
• İnfluenza A virüsünün tutunma reseptörü... Sialik
asit
• Kuduz virüsü tutunma proteini... Asetilkolin
reseptörü
• Kuduz virüsünün tutunma proteini... G proteini
• HIV virüsünün tutunma reseptörü... CD4
• HIV virüsünün tutunma proteini... Gp120
• Füzyon yapan virüsler... Herpes simpleks virüs,
Varicella zoster virüs, CMV, paramiksovirüslar,
Retrovirüs
• RNA virüsleri... Sitoplazmada (Retrovirüslar ve
influenza virüs hariç) replike olurlar
• DNA virüsleri... Nükleusta (Poksvirüs hariç) replike
olurlar
• Viral replikasyonda erken protein sentezi ile
oluşan... Nükleik asit
• Viral replikasyonda geç protein sentezi ile oluşan...
Kapsit
• Viral replikasyonda son sentezlenen viral yapı...
Kapsit
• Viral zarf yapısı... Konak hücre zarlarına
ait (lipoprotein) yapıdır ve virüs tarafından
sentezlenmez.
• DNA virüslerinin replikasyonunda görev yapan
enzim... DNA bağımlıDNA polimeraz, DNA bağımlı
RNA polimeraz
• Virion içinde enzimi taşıması gereken DNA
virüsleri... Poksvirüs, HBV
• RNA virüslerinin replikasyonunda rol alan enzim...
RNA bağımlıRNA polimeraz
• (+) kutuplu RNA virüs... Kendi RNA‛sınımRNA olarak
kullandıran. Nükleik asitleri enfeksiyöz
• (-) kutuplu RNA virüs... RNA bağımlıRNA polimeraz
enzimini yanında taşıyan
• Latent enfeksiyon yapan virüsler... Herpesvirüsler
(HSV, VZV, CMV, EBV, HHV-6, 7, 8), Papovavirüsler
(Papilloma ve Polyma virüsler)
• Servikal displazi ve neoplazi... HPV (tip 16, 18)
• Burkitt lenfoma, Hodgkin, Nazofarinks karsinomu...
EBV
• Hairy oral lokoplaki etkeni... EBV
• Kaposi sarkomu ve Castleman sendromu etkeni...
HHV-8
• Erişkin T hücreli lenfositik lösemi... HTLV 1
• Atipik tüylü hücreli lösemi... HTLV 2
• Primer hepatosellüler karsinom... HBV
• Lokal IgA yanıtının etkili olduğu virüsler... RSV,
Parainfluenza, Rhinovirüs, Rotavirüs, Norwalk
• En sık konjenital enfeksiyon yapan... CMV
• En teratojen... Kızamıkçık
• Doğum sırasında bulaşan... HBV, HPV, HSV 2, HCV,
HIV
• Anne sütüyle bulaşan... CMV, HIV, HTLV-I, HSV,
HBV, Koksaki B, Echovirüs
• Tzanck testi pozitif virüsler... Herpes simpleks
virüs, Varicella zoster virüs
• Hem sitoplazmada hem çekirdekte inklüzyon
oluşturan virüs... Kızamık virüsü, CMV
• Baykuş gözü inklüzyon cisimciği oluşturan virüs...
CMV
• Cowdry A inklüzyonu görülen virüs... Herpes simpleks
virüs, Varicella zoster virüs
• Negri inklüzyon cisimciği... Kuduz
• Virüslerın üretilmesinde kullanılan ortamlar... deney
hayvanları, embriyonlu yumurta ve hücre kültürleri
• PCR... Polimeraz zincir reaksiyon, DNA çoğaltma
yöntemidir.
• RT PCR (Revers transkriptaz PCR)... RNA içeren
tüm ürünler (virüs ve bakteriler) de kullanılır. RNA nın
komplementer DNA‛ya çevrildiği ve klasik PCR işleminin
devam ettiği yöntemdir
• Multipleks PCR... Çok sayıda hedef aynı zamanda
çoğaltılabilmektedir.
• Broad range PCR... Sepsis veya menenjitte etken
olabilecek bakteri ve virüslerin ortak gen bögesinin
çoğaltılarak kısa sürede gösterilebilmesi
• Nested PCR... İki aşamalı PCR yöntemidir. HCV
tanısında kullanılır.
• Real time PCR (gerçek zamanlı)... Kantitatif
sonuç verebilen PCR yöntemidir. Viral yük tayininde
kullanılır.
• RFLP (restriksiyon fragment lenght polimorfism)...
Hastane enfeksiyonlarında etkenin kaynağının
tesbitinde kullanılır. 16S RNA analizi, plazmid analizi,
direnç analizi saptanmasında kullanılır.
• Branched-DNA sinyal amplifikasyon... Klinik
örneklerdeki DNA molekülleri ile bağlantı kuran
branched DNA multimerlerinin sinyal üretmesi ve bu
sinyallerin ölçülmesi üzerine kurgulanmıştır
• Southern blot hibridizasyon... Herhangi bir
kaynaktan elde edilen DNA‛nın analizi için kullanılan
membran blotlama ve görüntüleme tekniğidir
• Northern blot hibridizasyon... RNA parçalarının
elektroforezde göç ettirilip destek membrana
aktarılması ve gösterilmesini ifade eder
• İn situ hibridizasyon... Doku, organ ve hücrelerdeki
özgül nükleik asitlerin belirlenmesinde kullanılan bir
hibrid yöntemidir. Etkenin varlığı dışında yerleşim
yerini de göstermesi önemli özelliğidir. Özellikle HPV
incelemelerinde faydalıdır.
• Hibrid yakalama yöntemi... Klinik örneklerde
amplifiye edilmemiş DNA‛ların belirlenmesi amacıyla
son yıllarda geliştirilen yöntemlerden birisidir.
Reaksiyonlar kemilüminesan özelliğe sahip substratlarla
belirlenmekte ve reaksiyon lüminometrede tesbit
edilmektedir.
• Western blot hibridizasyon... Proteinlerin
immünolojik metodlarla gösterilmesidir. Doğrulama
yöntemi olarak kullanılır.
• Pulsed field jel elektroforez... Moleküler tiplendirme
yöntemlerinin altın standardıdır. Genomun tamamının
saptandığı yöntemdir. Hastane enfeksiyonlarında
bakterilerin kaynağını saptamada kullanılır.
• İnterferon... Antiviral protein üretilmesini uyarır.
Etkisini 2‛-5‛ oligoadenilat sentetaz ve protein kinaz gibi
antiviral etkili enzimler üzerinden gerçekleştirir.
• IFN-alfa... HBV, HCV kronik enfeksiyonları, HPV
inf (kondilomata aküminata), HHV-8 Kaposi sarkomu
tedavisinde etkilidir
• IFN-beta... Multipl skleroz
• IFN-gamma... Kronik granülomatöz hastalık
• Amantadin ve Rimantadin... Viral M2 proteini işlevini
bozarak virüs zarfı ile hücre membranı füzyonunu
inhibe ederek etkili olur.
• İnfluenza A‛ya etkili antiviral... Amantadin,
Rimantadin
• Etkinliğinin ortaya çıkması için viral timidin kinaz
enzimine ihtiyaç duyan antiviral... Asiklovir
• Asiklovirin etkili olduğu virüsler... HSV1,2 , VZV
• DNA polimeraz inhibisyonu yapan... Asiklovir
• CMV enfeksiyonlarının tedavisi... Gansiklovir,
Foskarnet
• Sadece topikal kullanılan anti-herpes ilaç...
Idoksuridin, triflorotimidin
• HIV tedavisinde temel ilaç... Azidotimidin
(Zidovudin, AZT)
• HBV ve HIV tedavisinde kullanılan nükleozid
analoğu... Lamivudin, Adefovir, Entecavir
• Proteaz inhibitörü tedavisi verilen virüs... HIV
• Proteaz inhibitörü... Sakinavir, ritonavir, indinavir,
nelfinavir
• HIV tedavisinde füzyon inhibitörü olarak kullanılan...
Enfuvirtid
• HIV tedavisinde kullanılan CCR 5 koreseptör
antagonisti ilaç... Maraviroc
• HIV tedavisinde kullanılan integraz inhibitörü...
Raltegravir
• Domuz gribi ve kuş gribinde kullanılan antiviral...
Oseltamivir (oral), Zanamivir (inhale)
• Nöraminidaz inhibitörü... Oseltamivir, Zanamivir
• İnfluenza A ve B ye etkili... Oseltamivir,
Zanamivir
• RSV, HCV, İnfluenza, kızamık, Lassa ateşi,
Hantavirüs,Kırım Kongo kanamalı ateşi ve SARS...
Ribavirin
• Hücresel bağışıklığı ve mukozal IgA yapımını uyaran
aşı tipi... Canlı atenue aşı
• Gebelere ve immünsupresiflere verilmeyen aşılar...
Canlı atenue aşı
• Kendisininde virülans kazanma riski olan aşı... Canlı
atenue aşı
• Canlı bakteri ve virüs aşıları... BCG, Adenovirüs,
MMR (kabakulak, kızamık, kızamıkçık), Suçiçeği, Sabin
(oral polio), Sarı humma, Rotavirüs
• Hümoral immün yanıtı uyaran aşı... Ölü aşılar
• Gebelere güvenle uygulanabilen aşı... Ölü aşılar
• Gebelere yapılabilir canlı aşı... Zorunluluk var ise
sarı humma aşısı
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Damar içinde yaşayan helmint... Schistosoma
(venalarda, erkeği ve dişisiyle)
• Schistosoma türleri ve konakları... S.haematobium
mesane venleri (terminal hematüri), S.mansoni kolon
venleri, S.japonicum ince bağırsak venleri
• İdrarda saptanan trematod... S.haemotobium
• Dışkıda saptanan trematod... S.japonicum,
S.mansoni
• Ağrısız terminal hematüri yapan parazit...
S.haematobium
• Mesane kanseri yapan trematod... S.haemotobium
• Portal HT siroz yapan trematod... S.haemotobium
• Bağırsak kanseri yapan trematod... S.mansoni,
S.japonicum
• Katayama ateşi (serum hastalığıbenzeri tablo) ne
neden olan trematod... S.mansoni, S.japonicum.
• Kolanjiyokarsinom yapan trematod... Chlonorchis
sinensis (çiğ balıktan bulaşır)
• AC de fibrozis yapan trematod... Paragonimus
westermani
• Erişkin formuyla ACde enfeksiyona neden olan
parazit... P.westermani (diğer parazitlerin larva
formu akciğere gider)
• Yumurtası balgamda saptanabilen parazit...
P.westermani
• Karaciğer kelebeği... Fasciola hepatica
• Yalancı parazit... F.hepatica, D. dendriticum
• Larvasıakciğerlere yerleşerek eozinofilik pnömoniye
(Löffler pnömonisi) neden olan parazit... Ascaris
lumbricoides
• İleus, apandisit ve tıkanma etkeni olan nematod...
Ascaris lumbricoides
• Bağırsak içi nematodların tedavisi... Mebendazol
• Deri yolu ile vücuda giren ve anemiye neden olan
nematodlar... Ancylostoma duodenale, Necator
americanus (Kancalı kurtlar)
• Larvasıciltten bulaşan nematodlar... Kancalı kurtlar
ve Strogyloides stercoralis
• Demir eksikliğine yol açan nematod... Kancalı
kurtlar
• Hipokrom mikrositer anemi... Ancylostoma duedonale,
Necator americanus, Trichuris trichiura
• E.vermicularis‛in klinikteki en sık bulgusu... Perianal
kaşıntı
• Tanıda selofanlı lam yöntemi kullanılan parazit...
E.vermicularis
• Kız çocuklarda vajinit etkeni olabilen parazit...
E.vermicularis
• E.vermicularis olan hastalarda ishal etkeni
protozoon... Dientamoebea fragilis
• Yumurtasılimon şeklinde olan nematod... Trichuris
trichiura
• Rektal prolapsusa neden olan nematod... Trichuris
trichiura
• Partogenetik evrimi (döllenmeden) olan ve insandan
insana bulaşabilen nematod... Strongyloides
stercoralis
• AIDS‛lilerde yaygın enfeksiyona ishal ve pnömoniye
neden olan nematod...Strongyloides stercoralis
• Flariform larvalarla cildi delerek bulaşan nematod...
S. stercoralis
• Yumurtasıbağırsakta açılan nematod... Strogyloides
stercoralis
• Tanıda dışkıdaki rabditiform larvası gösterilerek
tanısı konulan tek nematod...S.stercoralis (Diğer
nematodların tanısında dışkıda yumurta saptanır)
• Tanısında enterotest kullanılan nematod... S.
stercoralis
• İnsanıhem ara konak hem son konak olarak seçen
nematodlar... T. spiralis, S. stercoralis
• Erişkin şekilleriyle bağırsaklarda, larvalarıyla aynı
konağın çizgili kaslarında yerleşerek enfeksiyona
neden olan nematod... Trichinella spiralis
• İyi pişmemiş domuz eti yenmesiyle bulaşan
nematod... Trichinella spiralis
• Adale ağrısı, periorbital ödem, eozinofili...
Trichinella spiralis
• Kaslarıtutan nematod... Trichinella spiralis
• Tanıda kas biyopsisi kullanılan parazit... Trichinella
spiralis
• İnsanı ara konak olarak tutan nematodlar...
Toxocara canis (viseral larva migrans) Ancylostoma
brasiliensis (kutanöz larva migrans)
• Viseral larva migrans etkeni... Toxocara canis &
cati
• Tanısında dışkı mikroskobisinin değerinin olmadığı
nematod... Toxocara canis, Ancylostoma brasiliensis
(insan ara konaksa dışıkıda yumurta saptanmaz)
• Viseral larva migrans ön tanısıyla izlenen bir hastada
tanıyıdesteklemek için öncelikle yapılması gereken
test... Serolojik test
• Toprak yeme öyküsü, astım hipereozinofili öyküsü
olan çocukta... Toxocara canis
• Kutanöz larva migrans etkeni... Ancylostoma
brasiliensis& caninum
• Sivrisineklerle bulaşan nematodlar... Wuchereria
bancrofti, Loa loa, Onchocerca volvulus
• Lenfatik blokaj yapan nematod... Wuchereria
bancrofti (erişkini lenfatikleri tıkar)
• Fil hastalığının etkeni... Wuchereria bancrofti
• Klinik olarak ayaklarda, skrotumda, nadiren vulva,
göğüs ve kollarda elefantiyaz, lenf damarlarının
şişmesine bağlı şilüri, şilosel, şilotoraks ve akut
devrede de lenfanjit, lenfadenit, ateşve lökositoz
ile karakterize enfeksiyon etkeni parazit...
Wuchereria bancrofti
• Gece yapılan yaymada mikroflarya görülerek tanısı
konulan... W.bancrofti
• Nehir körlüğü etkeni parazit... Onchocerca
volvulus
• Kaşıntılı dermatit, subkutan nodüller, keratit
ve eozinofili ile karakterize, kornea ya da ön
kamarada, deride mikrofilarya ve nodüllerde erişkin
formlarıyla tanıkonulabilen parazit... Onchocerca
volvulus
• İnsana yumuşakça tatlı su karidesi gibi larvaları
içeren yapıların yenmesiyle eozinofilik menenjite
neden olan... Anjiyostrongylus
• Calabar ödemi etkeni... Loa loa (ciltaltı nematodu)
• Erişkin göz kurdu etkeni... Loa loa
• En yoğun eozinofiliye yol açan parazit... Loa loa
• Ev tozu allerjisinden sorumlu olan ve en yaygın
bulunan akar... Dermatophagoides
• Uyuz etkeni... Sarcoptes scabei
• Leishmania, Naegleria tedavi... Amfoterisin B
• Hidatik kist tedavisi... Albendazol
• Sestod tedavisi... Niklozamid
• Trematod tedavisi... Prazikuantel
• S.stercoralis tedavisi... Tiabendazol
• Giardia,Trichomonas vaginalis ve Entamoeba
histolytica‛nın tedavisi... Metronidazol
• Fasciola hepatica tedavisi... Bithionol
(venalarda, erkeği ve dişisiyle)
• Schistosoma türleri ve konakları... S.haematobium
mesane venleri (terminal hematüri), S.mansoni kolon
venleri, S.japonicum ince bağırsak venleri
• İdrarda saptanan trematod... S.haemotobium
• Dışkıda saptanan trematod... S.japonicum,
S.mansoni
• Ağrısız terminal hematüri yapan parazit...
S.haematobium
• Mesane kanseri yapan trematod... S.haemotobium
• Portal HT siroz yapan trematod... S.haemotobium
• Bağırsak kanseri yapan trematod... S.mansoni,
S.japonicum
• Katayama ateşi (serum hastalığıbenzeri tablo) ne
neden olan trematod... S.mansoni, S.japonicum.
• Kolanjiyokarsinom yapan trematod... Chlonorchis
sinensis (çiğ balıktan bulaşır)
• AC de fibrozis yapan trematod... Paragonimus
westermani
• Erişkin formuyla ACde enfeksiyona neden olan
parazit... P.westermani (diğer parazitlerin larva
formu akciğere gider)
• Yumurtası balgamda saptanabilen parazit...
P.westermani
• Karaciğer kelebeği... Fasciola hepatica
• Yalancı parazit... F.hepatica, D. dendriticum
• Larvasıakciğerlere yerleşerek eozinofilik pnömoniye
(Löffler pnömonisi) neden olan parazit... Ascaris
lumbricoides
• İleus, apandisit ve tıkanma etkeni olan nematod...
Ascaris lumbricoides
• Bağırsak içi nematodların tedavisi... Mebendazol
• Deri yolu ile vücuda giren ve anemiye neden olan
nematodlar... Ancylostoma duodenale, Necator
americanus (Kancalı kurtlar)
• Larvasıciltten bulaşan nematodlar... Kancalı kurtlar
ve Strogyloides stercoralis
• Demir eksikliğine yol açan nematod... Kancalı
kurtlar
• Hipokrom mikrositer anemi... Ancylostoma duedonale,
Necator americanus, Trichuris trichiura
• E.vermicularis‛in klinikteki en sık bulgusu... Perianal
kaşıntı
• Tanıda selofanlı lam yöntemi kullanılan parazit...
E.vermicularis
• Kız çocuklarda vajinit etkeni olabilen parazit...
E.vermicularis
• E.vermicularis olan hastalarda ishal etkeni
protozoon... Dientamoebea fragilis
• Yumurtasılimon şeklinde olan nematod... Trichuris
trichiura
• Rektal prolapsusa neden olan nematod... Trichuris
trichiura
• Partogenetik evrimi (döllenmeden) olan ve insandan
insana bulaşabilen nematod... Strongyloides
stercoralis
• AIDS‛lilerde yaygın enfeksiyona ishal ve pnömoniye
neden olan nematod...Strongyloides stercoralis
• Flariform larvalarla cildi delerek bulaşan nematod...
S. stercoralis
• Yumurtasıbağırsakta açılan nematod... Strogyloides
stercoralis
• Tanıda dışkıdaki rabditiform larvası gösterilerek
tanısı konulan tek nematod...S.stercoralis (Diğer
nematodların tanısında dışkıda yumurta saptanır)
• Tanısında enterotest kullanılan nematod... S.
stercoralis
• İnsanıhem ara konak hem son konak olarak seçen
nematodlar... T. spiralis, S. stercoralis
• Erişkin şekilleriyle bağırsaklarda, larvalarıyla aynı
konağın çizgili kaslarında yerleşerek enfeksiyona
neden olan nematod... Trichinella spiralis
• İyi pişmemiş domuz eti yenmesiyle bulaşan
nematod... Trichinella spiralis
• Adale ağrısı, periorbital ödem, eozinofili...
Trichinella spiralis
• Kaslarıtutan nematod... Trichinella spiralis
• Tanıda kas biyopsisi kullanılan parazit... Trichinella
spiralis
• İnsanı ara konak olarak tutan nematodlar...
Toxocara canis (viseral larva migrans) Ancylostoma
brasiliensis (kutanöz larva migrans)
• Viseral larva migrans etkeni... Toxocara canis &
cati
• Tanısında dışkı mikroskobisinin değerinin olmadığı
nematod... Toxocara canis, Ancylostoma brasiliensis
(insan ara konaksa dışıkıda yumurta saptanmaz)
• Viseral larva migrans ön tanısıyla izlenen bir hastada
tanıyıdesteklemek için öncelikle yapılması gereken
test... Serolojik test
• Toprak yeme öyküsü, astım hipereozinofili öyküsü
olan çocukta... Toxocara canis
• Kutanöz larva migrans etkeni... Ancylostoma
brasiliensis& caninum
• Sivrisineklerle bulaşan nematodlar... Wuchereria
bancrofti, Loa loa, Onchocerca volvulus
• Lenfatik blokaj yapan nematod... Wuchereria
bancrofti (erişkini lenfatikleri tıkar)
• Fil hastalığının etkeni... Wuchereria bancrofti
• Klinik olarak ayaklarda, skrotumda, nadiren vulva,
göğüs ve kollarda elefantiyaz, lenf damarlarının
şişmesine bağlı şilüri, şilosel, şilotoraks ve akut
devrede de lenfanjit, lenfadenit, ateşve lökositoz
ile karakterize enfeksiyon etkeni parazit...
Wuchereria bancrofti
• Gece yapılan yaymada mikroflarya görülerek tanısı
konulan... W.bancrofti
• Nehir körlüğü etkeni parazit... Onchocerca
volvulus
• Kaşıntılı dermatit, subkutan nodüller, keratit
ve eozinofili ile karakterize, kornea ya da ön
kamarada, deride mikrofilarya ve nodüllerde erişkin
formlarıyla tanıkonulabilen parazit... Onchocerca
volvulus
• İnsana yumuşakça tatlı su karidesi gibi larvaları
içeren yapıların yenmesiyle eozinofilik menenjite
neden olan... Anjiyostrongylus
• Calabar ödemi etkeni... Loa loa (ciltaltı nematodu)
• Erişkin göz kurdu etkeni... Loa loa
• En yoğun eozinofiliye yol açan parazit... Loa loa
• Ev tozu allerjisinden sorumlu olan ve en yaygın
bulunan akar... Dermatophagoides
• Uyuz etkeni... Sarcoptes scabei
• Leishmania, Naegleria tedavi... Amfoterisin B
• Hidatik kist tedavisi... Albendazol
• Sestod tedavisi... Niklozamid
• Trematod tedavisi... Prazikuantel
• S.stercoralis tedavisi... Tiabendazol
• Giardia,Trichomonas vaginalis ve Entamoeba
histolytica‛nın tedavisi... Metronidazol
• Fasciola hepatica tedavisi... Bithionol
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Zorunlu hücre içi ve enerji paraziti olan bakteri...
Klamidya
• İnklüzyon cisimciği oluşturarak üreyen... Klamidya
• Glikojen inklüzyonu içeren ve iyotla boyanan
chlamydia türü... Chlamydia trachomatis
• Hücre duvarında peptidoglikan olmayan...
Klamidya
• Lizozime dirençli bakteriler... Klamidya, Mikoplazma,
L formu
• Klamidyaların bulaştırıcı formu... Elementer
cisimcik
• Klamidyaların çoğalan formu... İnisyal (retiküler)
cisimcik
• Erkekte nongonokoksik üretrit, post gonokoksik
üretrit, epididimit...C.trachomatis
• Yenidoğanda atipik pnömoni, konjunktivit...
C.trachomatis
• C.trachomatis (A, B, Ba) enfeksiyonu... Trahom
• C.trachomatis (D-K) enfeksiyonu... Erişkin
inklüzyonlu konjunktivit, üretrit, PID, yenidoğan
konjunktiviti, infant afebril pnömonisi
• C.trac ho matis ( L1,2,3) en f ek siyo n u ...
Lenfogranüloma venereum
• Oluk belirtisi görülen hastalık... Lenfogranüloma
venereum
• PIH ve Fitz-Hugh-Curtis (perihepatit) sendromu...
Klamidya, Gonore
• PIH sonrasıinfertilite yapan bakteriler... Klamidya,
Gonore
• Klamidyal enfeksiyonların tedavisi... Makrolid,
tetrasiklin
• Zorunlu hücre içi bakteriler... Rickettsia,
Chlamydia
• Riketsiyal hastalıklarda en önemli patolojik bulgu...
Vaskülit
• Epidemik tifüs etkeni olan bakteri... R. prowazekii
• R.prowazekii bulaş... Bit
• Tekrarlayan epidemik tifüs... Brill-Zinser hastalığı
• Endemik tifüs etkeni... R.typhi
• R.typhi bulaş... Pire
• Riketsiya tanısında kullanılan serolojik deney...
Weil-Felix
• Weil-Felix testinde kullanılan bakteri... Proteus
vulgaris OX19
• Q hummasıetkeni... Coxiella burnetii
• Atipik pnömoni, splenomegali, hepatit... Coxiella
burnetii
• Artropodla bulaşmayan riketsiya... Coxiella
burnetii
• Vaskülit ve buna bağlıdöküntü yapmayan riketsiya...
Coxiella burnetii
• Weil-Felix testi negatif riketsiya... Coxiella
burnetii
• Gram boyama ve kültür negatif, seroloji pozitif
endokardit etkeni... Coxiella burnetii
• Amipli dizanteri etkeni... E. histolytica
• Amipli dizanteri bulaş... Dört çekirdekli ookist
• Bağırsakta şişe dibi ülser kanlı mukuslu ishal...
E. histolytica
• Bağırsakta ameboma denen kitle... E. histolytica
• KC ve AC de çukulatamsıabse... E. histolytica
• Amipli dizanterisi olan hastanın dışkısı... Eritrositleri
fagositoz yapmış trofozoitler
• E. histolytica apsesinde tanı... IHA (İndirekt
hemaglütinasyon)
• Amip boyamak için ek sık kullanılan... Trichrom
boyası
• Amipli dizanteri tedavi... Metronidazol
• Karaciğer absesinde... Emetin, dihidroemetin,
klorakin
• Ara konağı olmadan bulaşan kamçılı protozoon...
Giardia intestinalis
• Yağlıkötü kokulu ishal (steatore) , armut şeklinde
trofozoit yapısıolan... Giardia intestinalis
• Malabsorbsiyona neden olan parazit... Giardia
intestinalis
• Tanısında enterotest kullanılan protozoon...
Giardia
• Giardia tedavi... Metronidazol
• Tüm protozoonlar arasında en büyük ve sindirim
sistemi gelişmiştek protozoon... Balantidium coli
• Silialı parazitler içinde insanı enfekte eden tek
tür... Balantidium coli
• E. vermicularis yumurtalarıile taşınıp ishal yapan...
Dientamoeba fragilis
• Kist formu olmayan parazit... Trichomonas vaginalis,
Dientamoeba fragilis
• AİDS li hastada kronik ishal en sık etkeni...
Cryptosporidium parvum
• Ozon, hipoklorid ve iyot bileşiklerine oldukça dirençli
olan, içme suları ile ishal salgınları yapabilen,
asit-fast boyanma özelliği gösteren, 4-6 mikron
boyutlarında ookistleri ile bulaşan, zoonotik önemi
yüksek protozoon... Cryptosporidium parvum
• İmmün yetmezliklide en sık kronik ishal etkenlerinin
ARB pozitif ookistleri... Cryptosporidium parvum 4
mikrometre, yuvarlak, Cyclospora cayetanensis 8
mikrometre, yuvarlak, Isospora belli 24 mikrometre
(çok iri), oval
• İntestinal yerleşimli bir protozoon olan Cyclospora
cayetanensis tedavisinde ilk tercih... Trimetoprimsülfametoksazol
• İsospora tedavi... Trimetoprim-sülfametoksazol
• Kist şekli olmayan cinsel ilişkiyle bulaşan protozoon...
Trichomonas vaginalis
• Dışkıda sporokist formda atılan protozoon...
Sarcocystis
• Dalgalızarlıkamçıile hareket eden... Trichomonas
vaginalis
• Trichomonas vaginalis... Vajinit, üretrit ve servisit
oluşturabilir
• Vagende küçük kanama odaklarına bağlı çilek
görüntüsü... Trichomonas vaginalis
• Eştedavisi verilmesi gereken parazit... Trichomonas
vaginalis
• Trichomonas tedavi... Metronidazol
• İnsanı ara konak olarak seçen protozoon...
Toxoplasma, Plasmodium
• Toxoplasma gondii son konağı... Kedigiller
• Kedi dışkısında bulunan form... Ookist
• Anneden bebeğe bulaşan... Takizoit
• Çiğ etlerle ve transplantasyonla bulaşan...
Bradizoit
• AIDS olgularında gelişen lokal MSS tutulumunda en
sık etken... T. gondii
• Bebekte koryoretinit, serebral kalsifikasyonlar,
hidrosefali... Konjenital toksoplazmoz
• Sabin-Feldman boya testi... Tokoplazmoz (en
güvenilir serolojik test)
• Konjenital toxoplasma enfeksiyon tanısı için...
Bebekte IgM yanıtı araştırılır
• Toxoplasma IgG‛si yüksek bulunan gebelerde...
Tokso IgG avidite testi yapılır.
• Toxoplasmada klasik tedavi... Primetamin
sülfodiazin
• Serebral toxoplasma tedavi ve proflaksi...
Trimetroprim sulfametoksazol
• Gebelikte akut enfeksiyon... Spiramisin
• Dünyada ve bizim ülkemizde en sık sıtma etkeni...
Plasmodium vivax
• Plasmodium türlerinin son konağı ve vektörü...
Anofel cinsi sivrisineklerdir.
• Anofelden bulaşan sıtma parazit formu...
Sporozoit
• Plasmodiumların eritrositlerde bulunan formu...
Merozoit, Gametosit
• Kan transfüzyonu ile bulaşan form... Eritrositer
Merozoit
• Plasmodiumların karaciğerde bulunan formu...
Merozoit, Hipnozoit
• Sıtmada relapstan sorumlu form... Hipnozoit
• Hipnozoit formda kalabilen, bu nedenle de
relapslarla seyreden sıtma etkenleri... Plasmodium
vivax ve Plasmodium ovale
• Rekrudesens... Yetersiz tedavi sonucu ilk 2 ay içinde
hastalığın tekrarlayabilmesidir.
• Rekrudesens yapan sıtma etkeni... P.malariae
• Sıtmada ateşnöbeti aralıkları... P.malariae hariç 48
saat, P.malariae 72 saat
• Malign sıtma etkeni... P.falciparum
• En ağır sıtma etkeni... Plasmodium falciparum
(organlarda nekroz)(Karasu ateşi)
• Eritrositlerde iki taşlı yüzük manzarası...
P.falciparum
• Muz şeklinde gametosit... P. falciparum
• Eritrositlerde maurer lekesi... P.falciparum
• Tropikal splenomegali yapan ve nefrotik sendrom ile
ilişkili sıtma... P.malariae
• Rozet şeklinde şizont... P.malariae
• Zieman granülleri... P.malariae
• Eritrositlerde tek taşlıyüzük manzarası... P.vivax
• Plasmodium vivax‛ın tanısında, periferik yayma
preparatlarında genç yüzük formu dışında bütün
formlarında bulunan eozinofilik granüler yapılar...
Schüffner tanecikleri
• Schüffner granüllerinin bulunduğu sıtma türleri...
Plasmodium vivax/ovale
• Tropik bir bölgeye seyahat ettikten sonra 48-72
saat aralar ile yükselen 40 °C ateş, halsizlik,
titreme ve terleme şikâyetleri olan hastada tanı
koymak için öncelikle yapılmasıgereken... Giemsa
ile boyanmış kalın damla preparat
• Sıtmada tedavi... P.vivax ve P.ovale için radikal
(klorokin+primakin), P. falciparum ve P. malariae için
(klorokin)
• Sporozoitlere etkili antimalaryal ilaç... Primakin
• Gebede kullanılmayan... Primakin
• Gebede sıtma... Klorakin
• Klorokin direnci varsa sıtma tedavisi... Tek doz
meflokin (veya kinin+doksisiklin)
• Sıtma proflaksi... Öncelikle klorakin tercih edilir,
dirençli P. falciparum olgularının olduğu bölgelere
seyahatte haftada bir meflokin ya da günlük doksisiklin
kullanılabilir
• Sıtmaya doğuştan dirençli olunan durumlar... Orak
hücreli anemi, hemoglobinopatiler, glikoz 6-fosfat
dehidrogenaz eksikliği olanlar.
• Dufy antijeni negatif olanlarda enfeksiyon
oluşturamayan Plasmodium türü... P. vivax
• Kene ile bulaşan, sıtmaya benzer klinik oluşturan
(üşüme, titreme, ateş, terleme anemi) yapan
protozoon... Babesia microti
• Babesia mic ro ti... Özellikle splenektomili,
immün supresif hastalarda ağır bir klinik tablo
oluşturabilir.
• Afrika uyku hastalığıetkeni, tablosu ve vektörü...
Trypanosoma brucei, ensefalit. Çeçe (tsetse) sineği
• Chagas hastalığıetkeni... Trypanosoma cruzi
• Enfeksiyonlarında yüzde ve gözde ödem ve raşlarla
seyreden Romana belirtisinin görüldüğü parazit...
Trypanosoma cruzi
• Megakolon, megaözefagus, kardiyomiyopati...
Chagas
• Trypanosoma cruzi tanısı... Ksenodiyagnoz
• Kalaazar (visseral leishmaniaizis) etkeni...
Leishmania donovani/infantum
• Kalaazar (visseral leishmaniaizis) Dalak çok
büyüyebilir. Ateş, anemi, trombositopeni, lökopeni
görülür. Sedimentasyon çok yüksek bulunur. Gama
globülin poliklonal olarak çok artmış olarak saptanır.
• Hem visseral hem de kutanöz leishmaniaziste
etken... L. tropica
• Leishmania türlerinin bulaşmasında rol oynayan
vektör... Phlebotomus (tatarcık)
• Leishmania memelilerdeki formu... Amastigot
• Leishmania vektörde bulunan formu... Promastigot
• Leishman ia besiyerin de ü reyen f o rm...
Promastigot
• Leishmania tanısında kullanılan besiyeri... NNN
besiyeri
• Leishmania donovani‛nin hedefi... RES
• Şark çıbanıetkeni... Leishmania tropica, Leishmania
major
• Şark çıbanı... Sadece deride enfeksiyon oluşturur.
• Çivi belirtisi... Şark çıbanında kabuk kaldırıldığında
altında görülen çıkıntılar
• Leishmania tedavi... Amfoterisin-B
• Larvanın cildi delmesi ile bulaşan nematodlar... N.
americanus, A.duodenale, S. stercoralis
• Larvanın cildi delmesi ile bulaşan trematod...
Schistosomalar
• Yumurtlama deliği ve yumurtalarında kapak
olmayan... Sestodlar (D.latum hariç)
• Sestodların en iyi tedavisi... Niklozamid (Echinococcus
granulosus/multilocularis‛te albendazol)
• T. saginata larvası... Cysticercus bovis
• T. solium larvası... Cysticercus cellulosa
• İnsan sistiserkozu yapan sestod... Taenia solium
• Domuz eti yeme sonrası MSS yerleşimi ve
konvülzyonlar... Taenia solium
• İnsanların hem ara konak hem de son konak olduğu
sestodlar... Taenia solium
• Tenyazda tanı... Halka ve yumurtaların görülmesi
(T.solium halkalarında daha az yan dal)
• Tenyazda tedavi... Sadece barsaktaysa emilmeyen
niklozamid, sistiserkoz varsa iyi emilimli pirazikuantel/
albendazol
• Dünyadaki en yaygın sestod... H. nana
• İnsandan insana bulaşan sestodlar... H. nana, T.
solium
• Tedavisi en uzun sestod... H. nana
• İn san bağ ırsağ ın dak i en u z u n sesto d...
Diphyllobothrium latum
• Balıklardan bulaşan ve vitamin B12 eksikliğine
(megaloblastik anemi) neden olan sestod...
Diphyllobothrium latum
• Yumurtalarında kapak olan tek sestod...
Diphyllobothrium latum
• İnsanın ara konak olduğu sestod... Echinococcus
granulosus/multilocularis
• Kist hidatik etkeni... E.granulosus
• Kist hidatikte en sık tutulan organ... Karaciğer
• Casoni testi... Ekinokok enfeksiyonu tanısında
kullanılan cilt testi
• Kist hidatik hastalığının tanısında... İndirekt
hemaglütinasyon testinin doğru pozitiflik oranı en
yüksektir.
• Kist hidatik tedavisi... Albendazol
• Akciğerde nilüfer görüntüsü çift ark belirtisi...
E.granulosus
• Trematod yumurtalarında... kapak vadır
• Yumurtalarında kapak olmayan tek trematod...
Schistosoma
• Erkek ve dişisi olan tek tremotod... Schistosoma
(Diğerleri hermofrodit)
• Serkarya formunda bulaşan trematod... Schistosoma
(diğerleri metaserkarya)
• Trematod tedavisi... Pirazikuantel (Fasciola hepatica
hariç)
Klamidya
• İnklüzyon cisimciği oluşturarak üreyen... Klamidya
• Glikojen inklüzyonu içeren ve iyotla boyanan
chlamydia türü... Chlamydia trachomatis
• Hücre duvarında peptidoglikan olmayan...
Klamidya
• Lizozime dirençli bakteriler... Klamidya, Mikoplazma,
L formu
• Klamidyaların bulaştırıcı formu... Elementer
cisimcik
• Klamidyaların çoğalan formu... İnisyal (retiküler)
cisimcik
• Erkekte nongonokoksik üretrit, post gonokoksik
üretrit, epididimit...C.trachomatis
• Yenidoğanda atipik pnömoni, konjunktivit...
C.trachomatis
• C.trachomatis (A, B, Ba) enfeksiyonu... Trahom
• C.trachomatis (D-K) enfeksiyonu... Erişkin
inklüzyonlu konjunktivit, üretrit, PID, yenidoğan
konjunktiviti, infant afebril pnömonisi
• C.trac ho matis ( L1,2,3) en f ek siyo n u ...
Lenfogranüloma venereum
• Oluk belirtisi görülen hastalık... Lenfogranüloma
venereum
• PIH ve Fitz-Hugh-Curtis (perihepatit) sendromu...
Klamidya, Gonore
• PIH sonrasıinfertilite yapan bakteriler... Klamidya,
Gonore
• Klamidyal enfeksiyonların tedavisi... Makrolid,
tetrasiklin
• Zorunlu hücre içi bakteriler... Rickettsia,
Chlamydia
• Riketsiyal hastalıklarda en önemli patolojik bulgu...
Vaskülit
• Epidemik tifüs etkeni olan bakteri... R. prowazekii
• R.prowazekii bulaş... Bit
• Tekrarlayan epidemik tifüs... Brill-Zinser hastalığı
• Endemik tifüs etkeni... R.typhi
• R.typhi bulaş... Pire
• Riketsiya tanısında kullanılan serolojik deney...
Weil-Felix
• Weil-Felix testinde kullanılan bakteri... Proteus
vulgaris OX19
• Q hummasıetkeni... Coxiella burnetii
• Atipik pnömoni, splenomegali, hepatit... Coxiella
burnetii
• Artropodla bulaşmayan riketsiya... Coxiella
burnetii
• Vaskülit ve buna bağlıdöküntü yapmayan riketsiya...
Coxiella burnetii
• Weil-Felix testi negatif riketsiya... Coxiella
burnetii
• Gram boyama ve kültür negatif, seroloji pozitif
endokardit etkeni... Coxiella burnetii
• Amipli dizanteri etkeni... E. histolytica
• Amipli dizanteri bulaş... Dört çekirdekli ookist
• Bağırsakta şişe dibi ülser kanlı mukuslu ishal...
E. histolytica
• Bağırsakta ameboma denen kitle... E. histolytica
• KC ve AC de çukulatamsıabse... E. histolytica
• Amipli dizanterisi olan hastanın dışkısı... Eritrositleri
fagositoz yapmış trofozoitler
• E. histolytica apsesinde tanı... IHA (İndirekt
hemaglütinasyon)
• Amip boyamak için ek sık kullanılan... Trichrom
boyası
• Amipli dizanteri tedavi... Metronidazol
• Karaciğer absesinde... Emetin, dihidroemetin,
klorakin
• Ara konağı olmadan bulaşan kamçılı protozoon...
Giardia intestinalis
• Yağlıkötü kokulu ishal (steatore) , armut şeklinde
trofozoit yapısıolan... Giardia intestinalis
• Malabsorbsiyona neden olan parazit... Giardia
intestinalis
• Tanısında enterotest kullanılan protozoon...
Giardia
• Giardia tedavi... Metronidazol
• Tüm protozoonlar arasında en büyük ve sindirim
sistemi gelişmiştek protozoon... Balantidium coli
• Silialı parazitler içinde insanı enfekte eden tek
tür... Balantidium coli
• E. vermicularis yumurtalarıile taşınıp ishal yapan...
Dientamoeba fragilis
• Kist formu olmayan parazit... Trichomonas vaginalis,
Dientamoeba fragilis
• AİDS li hastada kronik ishal en sık etkeni...
Cryptosporidium parvum
• Ozon, hipoklorid ve iyot bileşiklerine oldukça dirençli
olan, içme suları ile ishal salgınları yapabilen,
asit-fast boyanma özelliği gösteren, 4-6 mikron
boyutlarında ookistleri ile bulaşan, zoonotik önemi
yüksek protozoon... Cryptosporidium parvum
• İmmün yetmezliklide en sık kronik ishal etkenlerinin
ARB pozitif ookistleri... Cryptosporidium parvum 4
mikrometre, yuvarlak, Cyclospora cayetanensis 8
mikrometre, yuvarlak, Isospora belli 24 mikrometre
(çok iri), oval
• İntestinal yerleşimli bir protozoon olan Cyclospora
cayetanensis tedavisinde ilk tercih... Trimetoprimsülfametoksazol
• İsospora tedavi... Trimetoprim-sülfametoksazol
• Kist şekli olmayan cinsel ilişkiyle bulaşan protozoon...
Trichomonas vaginalis
• Dışkıda sporokist formda atılan protozoon...
Sarcocystis
• Dalgalızarlıkamçıile hareket eden... Trichomonas
vaginalis
• Trichomonas vaginalis... Vajinit, üretrit ve servisit
oluşturabilir
• Vagende küçük kanama odaklarına bağlı çilek
görüntüsü... Trichomonas vaginalis
• Eştedavisi verilmesi gereken parazit... Trichomonas
vaginalis
• Trichomonas tedavi... Metronidazol
• İnsanı ara konak olarak seçen protozoon...
Toxoplasma, Plasmodium
• Toxoplasma gondii son konağı... Kedigiller
• Kedi dışkısında bulunan form... Ookist
• Anneden bebeğe bulaşan... Takizoit
• Çiğ etlerle ve transplantasyonla bulaşan...
Bradizoit
• AIDS olgularında gelişen lokal MSS tutulumunda en
sık etken... T. gondii
• Bebekte koryoretinit, serebral kalsifikasyonlar,
hidrosefali... Konjenital toksoplazmoz
• Sabin-Feldman boya testi... Tokoplazmoz (en
güvenilir serolojik test)
• Konjenital toxoplasma enfeksiyon tanısı için...
Bebekte IgM yanıtı araştırılır
• Toxoplasma IgG‛si yüksek bulunan gebelerde...
Tokso IgG avidite testi yapılır.
• Toxoplasmada klasik tedavi... Primetamin
sülfodiazin
• Serebral toxoplasma tedavi ve proflaksi...
Trimetroprim sulfametoksazol
• Gebelikte akut enfeksiyon... Spiramisin
• Dünyada ve bizim ülkemizde en sık sıtma etkeni...
Plasmodium vivax
• Plasmodium türlerinin son konağı ve vektörü...
Anofel cinsi sivrisineklerdir.
• Anofelden bulaşan sıtma parazit formu...
Sporozoit
• Plasmodiumların eritrositlerde bulunan formu...
Merozoit, Gametosit
• Kan transfüzyonu ile bulaşan form... Eritrositer
Merozoit
• Plasmodiumların karaciğerde bulunan formu...
Merozoit, Hipnozoit
• Sıtmada relapstan sorumlu form... Hipnozoit
• Hipnozoit formda kalabilen, bu nedenle de
relapslarla seyreden sıtma etkenleri... Plasmodium
vivax ve Plasmodium ovale
• Rekrudesens... Yetersiz tedavi sonucu ilk 2 ay içinde
hastalığın tekrarlayabilmesidir.
• Rekrudesens yapan sıtma etkeni... P.malariae
• Sıtmada ateşnöbeti aralıkları... P.malariae hariç 48
saat, P.malariae 72 saat
• Malign sıtma etkeni... P.falciparum
• En ağır sıtma etkeni... Plasmodium falciparum
(organlarda nekroz)(Karasu ateşi)
• Eritrositlerde iki taşlı yüzük manzarası...
P.falciparum
• Muz şeklinde gametosit... P. falciparum
• Eritrositlerde maurer lekesi... P.falciparum
• Tropikal splenomegali yapan ve nefrotik sendrom ile
ilişkili sıtma... P.malariae
• Rozet şeklinde şizont... P.malariae
• Zieman granülleri... P.malariae
• Eritrositlerde tek taşlıyüzük manzarası... P.vivax
• Plasmodium vivax‛ın tanısında, periferik yayma
preparatlarında genç yüzük formu dışında bütün
formlarında bulunan eozinofilik granüler yapılar...
Schüffner tanecikleri
• Schüffner granüllerinin bulunduğu sıtma türleri...
Plasmodium vivax/ovale
• Tropik bir bölgeye seyahat ettikten sonra 48-72
saat aralar ile yükselen 40 °C ateş, halsizlik,
titreme ve terleme şikâyetleri olan hastada tanı
koymak için öncelikle yapılmasıgereken... Giemsa
ile boyanmış kalın damla preparat
• Sıtmada tedavi... P.vivax ve P.ovale için radikal
(klorokin+primakin), P. falciparum ve P. malariae için
(klorokin)
• Sporozoitlere etkili antimalaryal ilaç... Primakin
• Gebede kullanılmayan... Primakin
• Gebede sıtma... Klorakin
• Klorokin direnci varsa sıtma tedavisi... Tek doz
meflokin (veya kinin+doksisiklin)
• Sıtma proflaksi... Öncelikle klorakin tercih edilir,
dirençli P. falciparum olgularının olduğu bölgelere
seyahatte haftada bir meflokin ya da günlük doksisiklin
kullanılabilir
• Sıtmaya doğuştan dirençli olunan durumlar... Orak
hücreli anemi, hemoglobinopatiler, glikoz 6-fosfat
dehidrogenaz eksikliği olanlar.
• Dufy antijeni negatif olanlarda enfeksiyon
oluşturamayan Plasmodium türü... P. vivax
• Kene ile bulaşan, sıtmaya benzer klinik oluşturan
(üşüme, titreme, ateş, terleme anemi) yapan
protozoon... Babesia microti
• Babesia mic ro ti... Özellikle splenektomili,
immün supresif hastalarda ağır bir klinik tablo
oluşturabilir.
• Afrika uyku hastalığıetkeni, tablosu ve vektörü...
Trypanosoma brucei, ensefalit. Çeçe (tsetse) sineği
• Chagas hastalığıetkeni... Trypanosoma cruzi
• Enfeksiyonlarında yüzde ve gözde ödem ve raşlarla
seyreden Romana belirtisinin görüldüğü parazit...
Trypanosoma cruzi
• Megakolon, megaözefagus, kardiyomiyopati...
Chagas
• Trypanosoma cruzi tanısı... Ksenodiyagnoz
• Kalaazar (visseral leishmaniaizis) etkeni...
Leishmania donovani/infantum
• Kalaazar (visseral leishmaniaizis) Dalak çok
büyüyebilir. Ateş, anemi, trombositopeni, lökopeni
görülür. Sedimentasyon çok yüksek bulunur. Gama
globülin poliklonal olarak çok artmış olarak saptanır.
• Hem visseral hem de kutanöz leishmaniaziste
etken... L. tropica
• Leishmania türlerinin bulaşmasında rol oynayan
vektör... Phlebotomus (tatarcık)
• Leishmania memelilerdeki formu... Amastigot
• Leishmania vektörde bulunan formu... Promastigot
• Leishman ia besiyerin de ü reyen f o rm...
Promastigot
• Leishmania tanısında kullanılan besiyeri... NNN
besiyeri
• Leishmania donovani‛nin hedefi... RES
• Şark çıbanıetkeni... Leishmania tropica, Leishmania
major
• Şark çıbanı... Sadece deride enfeksiyon oluşturur.
• Çivi belirtisi... Şark çıbanında kabuk kaldırıldığında
altında görülen çıkıntılar
• Leishmania tedavi... Amfoterisin-B
• Larvanın cildi delmesi ile bulaşan nematodlar... N.
americanus, A.duodenale, S. stercoralis
• Larvanın cildi delmesi ile bulaşan trematod...
Schistosomalar
• Yumurtlama deliği ve yumurtalarında kapak
olmayan... Sestodlar (D.latum hariç)
• Sestodların en iyi tedavisi... Niklozamid (Echinococcus
granulosus/multilocularis‛te albendazol)
• T. saginata larvası... Cysticercus bovis
• T. solium larvası... Cysticercus cellulosa
• İnsan sistiserkozu yapan sestod... Taenia solium
• Domuz eti yeme sonrası MSS yerleşimi ve
konvülzyonlar... Taenia solium
• İnsanların hem ara konak hem de son konak olduğu
sestodlar... Taenia solium
• Tenyazda tanı... Halka ve yumurtaların görülmesi
(T.solium halkalarında daha az yan dal)
• Tenyazda tedavi... Sadece barsaktaysa emilmeyen
niklozamid, sistiserkoz varsa iyi emilimli pirazikuantel/
albendazol
• Dünyadaki en yaygın sestod... H. nana
• İnsandan insana bulaşan sestodlar... H. nana, T.
solium
• Tedavisi en uzun sestod... H. nana
• İn san bağ ırsağ ın dak i en u z u n sesto d...
Diphyllobothrium latum
• Balıklardan bulaşan ve vitamin B12 eksikliğine
(megaloblastik anemi) neden olan sestod...
Diphyllobothrium latum
• Yumurtalarında kapak olan tek sestod...
Diphyllobothrium latum
• İnsanın ara konak olduğu sestod... Echinococcus
granulosus/multilocularis
• Kist hidatik etkeni... E.granulosus
• Kist hidatikte en sık tutulan organ... Karaciğer
• Casoni testi... Ekinokok enfeksiyonu tanısında
kullanılan cilt testi
• Kist hidatik hastalığının tanısında... İndirekt
hemaglütinasyon testinin doğru pozitiflik oranı en
yüksektir.
• Kist hidatik tedavisi... Albendazol
• Akciğerde nilüfer görüntüsü çift ark belirtisi...
E.granulosus
• Trematod yumurtalarında... kapak vadır
• Yumurtalarında kapak olmayan tek trematod...
Schistosoma
• Erkek ve dişisi olan tek tremotod... Schistosoma
(Diğerleri hermofrodit)
• Serkarya formunda bulaşan trematod... Schistosoma
(diğerleri metaserkarya)
• Trematod tedavisi... Pirazikuantel (Fasciola hepatica
hariç)
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Grip gibi seyreden lejyonelloz... Pontiac hastalığı
• İdrarda hızlı antijen tayini yapılarak tanısı
konabilen bakteri...L. pneumophila, S. pneumoniae,
Leptospira
• Boğmaca etkeni... Bordetella pertussis
• Boğmaca pertussis toksininin etki mekanizması...
Adenilat siklazın inhibe olmasınıengelleyerek cAMP
artışına neden olmaktır.
• Bordetella pertussis pertussijeni... Lenfositoz,
sekresyon artışı, ödem, hipoglisemi
• Bordetella pertussis trakeal sitotoksini... Trakeal
siliyer paralizi, öksürük
• Boğmaca tanısında en ideal örnek... Nazofarinks
aspirasyon materyali
• Boğmaca şüpheli bir hastadan alınan örneğin ekilmesi
gereken besiyeri... Bordet- Gengou agar
• Ateş, titreme, terleme bulgularıile gelen hastalarda
kan kültüründe 5-7 günde üreyen gram negatif
kokobasil; oksidaz, katalaz ve üreaz testi pozitif...
Brucella
• Kültürdeki ilk izolasyonda % 10 CO
2
‘ye ihtiyaç duyan
brucella türü...B. abortus
• Türkiyede en sık görülen Brucella... B.melitensis
• Serolojik testlerle saptanamayan Brucella türü...
Brucella canis
• Ondülan ateşgörülen..Brucella
• Brucellada en sık komplikasyon... Osteomiyelit
• Brucellada en ölümcül komplikasyon... Endokardit
• Tanıda Rose Bengal ve Wright testi kullanılan...
Brucella
• Serolojik tanısında serumda yüksek antikor
bulunmasına karşın, blokan antikorlar nedeniyle
negatif serolojik sonuç görülebilen hastalık...
Bruselloz
• Coombs testi... Kronik brusellozun serolojik
tanısında blokan antikorların varlığınıgösterebilmek
için kullanılır.
• Nüks eden Brucella enfeksiyonunda aktivasyon
göstergesi antikor... IgG
• Nüks tanısıkoymak ... 2-merkaptoetanollu (rivanollü)
Wright
• Brucellada klasik tedavi... Doksisiklin+rifampisin
• Gebelerde brucella tedavisi... Kotrimaksazol +
rifampisin
• Veba etkeni... Yersinia pestis
• Yersinia pestisin virülans faktörleri... Antifagositik
protein kapsül, V ve W antijeni
• Kutupsal boyanma özelliği gösteren çengelli iğne
görüntüsü oluşturan... Yersinia pestis
• Domuz eti ile bulaşan, soğukta üreyebilen ishal
etkeni bakteri... Yersinia enterocolitica
• 37°C‘de hareket yokken 22°-28°C‛de hareketli
bakteriler... Yersinia enterocolitica, Listeria
monocytogenes
• Akut apandisit taklit eden ishal... Y.enterocolitica,
Y.pseudotuberculosis
• CIN (Cefsulodin-Irgasan-
besiyerinde “öküz gözü” diye tanımlanan tipik
koloniler... Yersinia enterocolitica
• Francisella tularensis.. Tülaremi etkeni
• Tülaremi bulaşma şekli... Kemirgenlerle direkt temas
ya da inhalasyonla, bazen kenelerin sokmasıile bazen
de kontamine su ile
• Türkiyede en sık bulaş... Kontamine su
• Tülaremi virülansı... Hücre içi yaşama özelliği
• En sık tularemi tablosu... Ülseroglandüler tip;
parmakta yara, regional lenfadenit
• Türkiye‛de en sık görülen tularemi... Orofarengial
• Lenfadenopatinin en nadir görüldüğü tülaremi
formu... Tifoidal form
• Tulareminin en mortal formu... Tifoidal
• Kedi köpek ısırıkları sonrası enfeksiyon yapan
kanlıbesiyerinde üremesine rağmen Mac conkeyde
üremeyen gram (-) kokobasil... Pasteurella
multocida
• Penisiline duyarlı tek gram (-) aerop basil...
Pasteurella multocida
• İnsan ve hayvan ısırıklarında tedavi... SAM
(sülbaktam-ampisilin)
• Kedi tırmığıhastalığıetkeni... Bartonella henselea,
Afipia felis
• HIV pozitif hastada basiller anjiamatöz lezyon
yapan... B. henselae
• HACEK grubu...
• Haemophilus aphrophilus/parainfluenzae
• Actinobacillus actinomycetemcomitans
• Cardiobacterium hominis
• Eikenella corrodens
• Kingella kingae
• Kanlı besiyerinde üreyen ancak Mac Conkey
besiyerinde üremeyen endokardit etkeni gram
negatif kokobasiller ... HACEK grubu
• En sık gram negatif endokardit... HACEK grubu
• İnsan ısırığı sonrası endokardit etkeni bakteri...
Eikenella corrodens
• Fare ısırığı hastalığı etkeni... Streptobacillus
moniliformis, Spirillum minus
• Gran ü lo ma in g u in ale etk en i... Klebsiella
(Calymmatobacterium ) granulamatis
• Donovan cismi... Klebsiella granülomatis
• Genital kazıntıda makrofaj içi bakteri... Donovanyoz
(Calymmatobacterium granülomatis)
• Whipple hast etkeni... Tropheryma whippelii
• Mikolik asit içeren bakteriler... Mycobacterium,
Nocardia, Rhodococcus, Corynebacterium
• Mikobakterilerin major virülans faktörü... Kord
faktör
• Mikozitler... Hidrofobik özelliklerinden sorumludur ve
fagozom-lizozom birleşmesini önleyerek etkili olurlar
• Polipeptidler... Hücresel immüniteden sorumludur
ve bunlar (PPD) kullanılarak hücresel duyarlılık varlığı
araştırılabilir
• Generasyon zamanı en uzun, dezenfektanlara en
dirençli, zorunlu aerop bakteri... Mycobacterium
tuberculosis
• M.tuberculosis besiyeri... Löwenstein-Jensen
• M.tuberculosis‛in diğer mikobakterilerden farkı...
Niasin pozitifliği
• Primer tübekülozun akciğerde tuttuğu yer... Orta alt
lob
• Basil makrofaj içinde üremeye devam ederse... Füzyona
uğramışmakrofajlar (Langhans hücreleri), bu hücrelerin
ortasında kazeifikasyon nekrozu, çevresinde epiteloid
hücrelerle sarılmışgranülomlar oluşur (tüberkül).
• Akut dönemde... Akciğerlerde eksüdatif bir lezyon
gelişir. Bu primer eksüdatif lezyon (Gohn odağı) ve drene
olduğu lenf bezine beraberce Gohn kompleksi denir.
• Primer tbc de iyileşme... Kalsifikasyonla olur. Kavite
oluşumu gözlenmez bu nedenle bulaştırıcıdeğildir.
• Primer tüberkülozun en sık komplikasyonu...
Atelektazidir. Primer tüberküloz sırasında eritema
nodozum ve fliktenli konjunktivit saptanabilir.
• Sekonder tüberkülozun akciğerde tuttuğu yer... Üst
lob
• Sekonder tbc de iyileşme... Kavitasyonla olur. Fibroza
neden olabilir daha sonra bu fibrotik zeminde kanser
gelişebilir.
• Milier tüberküloz... Hematojen yayılım sonrasıorganlarda
darıtanesi tarzında tutulumla karakterizedir.
• Eksüdatif plörezinin en sık enfeksiyöz nedeni...
Tüberküloz
• Kronik menenjitlerin en sık nedeni... Tüberküloz
menenjit
• Ksantokromik BOS... .Tüberküloz menenjit
• BOS‛da örümcek ağı görüntüsü... Tüberküloz
menenjit
• BOS‛da şeker ve tuz oranlarıdüşüklüğü... Tüberküloz
menenjit
• Erkekte genital tbc... Epididim
v Kadında genital tbc... Fallop tüpleri
• Tüberkülozun en sık tuttuğu kemik... Vertebra (Pott
hastalığı)
• En sık akciğer dışıtbc... Lenf nodülü, en sık servikal
lenf bezi tutulur (Scrofuloderma)
• Gastrointestinal tbc... Ileum (ileoçekal bölge)
• Tüberküloz deri tutulumu... Lupus vulgaris
• Tüberküloz tanısında en duyarlı boya... Auraminrodamin ile boyama
• Mycobacterium tuberculosis‛in tanıve tiplendirmesi, en
hızlıolarak... rRNA ya yönelik DNA problarıkullanılan
nükleik asit saptama yöntemleri ile yapılır.
• Tüberküloz tanısında en az yararlıtest... Seroloji
• Mikolik asit sentezini inhibe ederek etki gösteren
antitüberküloz ilaç... İzoniazid
• Tbc basilinine en etkili kendine karşıen az sekonder
direnç gelişen ilaç... İzoniazid
• Tbc proflaksisinde tek başına kullanılabilen ilaç...
İzoniazid
• Hücre içi ve dormant basillere en etkili ilaç...
Pirazinamid
• Kaviteye en etkili ilaç... Streptomisin
• Gebede kullanılmasıkontraendike olan antitüberküloz
ilaç... Streptomisin (aminoglikozid)
• Tbc tedavisinde iki ya da daha fazla birinci seçenek
ilaca direnç... çoklu direnç olarak adlandırılır ve ciddi
bir sorun oluşturur. Bu durumun en önemli nedeni yeterli
tedavi uyumu (kompliyans) olmamasıdır.
• Cüzzam etkeni olan ve yapay besiyerinde üremeyen
bakteri... Mycobacterium leprae
• Lepra lezyonlarının lokalizasyonu... Periferik sinir, elyüz cildi
• Makrofajların içinde küme (globi) oluşturarak üreyen
lepra basilleri... Köpük hücresi (Lepra hücresi)
• Hücresel immünitesi iyi, hümoral immünitesi kötü olanda
gelişen lepra... Tüberküloid lepra
• Tüberküloid leprada klinik... Hipopigmente cilt alanları,
tutulan sinirlerde kalınlaşma ve cilt lezyonlarında his kaybı
vardır. Lezyonda basil miktarıazdır.
• Lepromin cilt testi pozitif lepra... Tüberküloid
• Hücresel immünitesi kötü, hümoral immünitesi iyi olanda
gelişen lepra... Lepramatöz lepra
• Lepramatöz leprada klinik... Kaşlar dıştan başlayarak
dökülür. Burun kıkırdağı çökmüştür. Trilobe (üç loblu)
yonca burun gelişir. Nihai lezyonu aslan yüzü ve arslan
pençesi el görünümüdür. Lezyonlar bulaştırıcıdır.
• Köpük hücrelerinin (globi) görüldüğü lepra... Lepramatöz
lepra
• Lepra tanısı... Lepromatöz leprada cilt lezyonlarıya da
burun kazıntısında aside dirençli bakterilerin gösterilmesi
ile konur
• Leprada tedavi... Tüberküloidde rifampisin + dapson,
lepramatözde rifampisin + dapson ve klofazimin
• Fotokromojen mikobakteri... Mycobacterium
kansasii, Mycobacterium marinum
• Yüzme havuzu granülomu etkeni... Mycobacterium
marinum
• AIDS‛lilerde sıklıkla akciğer ve beyinde multiloküle
apselere neden olan EZN pozitif filamenter çomak...
Nocardia
• Madura ayağı etkeni bakteri... Nocardia
brasiliensis
• Nocardia tedavi... Ko-trimaksozol
• Hücre duvarıolmayan... Mycoplasma, Ureaplasma
• Sitoplazmik membranda sterol olan... Mycoplasma,
Ureaplasma
• Sitoplazmik zarıüç kat olan bakteri... Mycoplasma,
Ureaplasma
• Mycoplasma pneumoniae‛nin konak hücreye
bağlanmasında rol oynayan temel virülans faktörü...
Protein P1
• Besiyerinde sahanda yumurta... Mycoplasma
• Soğu k ag lü tin in testi ( +) ... Mycoplasma
pneumoniae
• Primer atipik pnömoninin en sık etkeni... Mycoplasma
pneumoniae
• Kulak ağrısıile beraber seyreden atipik pnömoni...
Mycoplasma pneumoniae
• Atipik pnömonilerin tedavisinde kullanılmayan
antibiyotik... Betalaktamlar
• Mycoplasma tedavisinde ilk tercih ilaç...
Eritromisin
• Gram boyamayla saptanamayan, karanlık alan
mikroskobisiyle tanısı konan bakteriler...
Spiroketler
• Kültürü yapılamayan bakteriler... Mycobacterium
leprae, Treponema pallidum, Calymmatobacterium
granülomatis
• Periplazmik kamçısı (aksiyal filaman) olan...
Spiroketler
• Spiroket ailesinde yer alan bakteriler... Treponema,
Borrelia, Leptospira
• Sifiliz etkeni bakteri... Treponema pallidum
• Sifizde en sık izlenen patolojik bulgu... Obliteratif
endarterit (Sifilizin her döneminde görülür)
• Sifilizin primer dönem bulgusu... Şankr, sert ağrısız
lezyon. Bol miktarda basil içerir ve ileri derecede
bulaştırıcıdır.
• Sifilizin sekonder dönem bulgusu.. Condyloma lata,
genitalde görülen ileri derecede bulaştırıcılezyon.
• Sifilizde tersiyer dönemin yaygın lezyonları...
Gom
• Gom... Tip IV aşırıduyarlılık reaksiyonu sonucu gelişen
granülomlardır. Lezyonda çok nadir basil bulundurur.
• Konjenital sifiliz... İlk üç ayda abortus, aktif
enfeksiyonlu doğanda kanlı rinit, döküntü, latent
doğanda okul çağında Hutchinson dişleri, Socrates
burnu, periostit-kılıç kınıtibia
• Sifiliz tanısında kullanılan spesifik testler... TPHA,
MHA-TP, FTA-ABS , TPI
• Sifiliz tanısında kullanılan non spesifik testler...
RPR, VDRL
• Sifilizde tarama, tedavi takibi ve nörosifilizde
kullanılan test... VDRL
• Primer sifilizde en erken yükselen test... Treponemal
test (FTA-ABS, IHA, MHA)
• Konjenital sifiliz tanısında kullanılan test...
Treponemal test (FTA-ABS, IHA, MHA)
• Sifilizde serolojik doğrulama testi... Treponemal
test (FTA-ABS, IHA, MHA)
• Sifilizde tedavi... Penisilin
• Farelerin idrarı ile kirlenmiş sularda, kanalizasyonda
yaşayabilir ve bu sularla temas ile bulaşan spiroket...
Leptospira
• Weil hastalığ ı... Sıklıkla Leptospira
icterhaemorrhagiae serovarı ile oluşur. Akut hepatit
kliniğinde nötrofilik lökositoz CPK artışı ve skleral
hemoraji varlığında akla gelmelidir.
• Dönek ateş etkeni... B.recurrentis
• Antijenik değişimi sık yapanlar... Borrelia
recurrentis, Neisseria gonorrhoeae
• DNA‛sı lineer özellik gösteren bakteri... B.
burgdorferi
• Lyme hastalığı etkeni... B. burgdorferi
• Lyme hastalığını bulaştıran artropod... Kene
• Kenelerle bulaşan ve eritema migrans ve artrite
neden olan bakteri... Borrelia burgdorferi
• Lyme hastalığının 3. dönem lezyonu... Artrit
• İdrarda hızlı antijen tayini yapılarak tanısı
konabilen bakteri...L. pneumophila, S. pneumoniae,
Leptospira
• Boğmaca etkeni... Bordetella pertussis
• Boğmaca pertussis toksininin etki mekanizması...
Adenilat siklazın inhibe olmasınıengelleyerek cAMP
artışına neden olmaktır.
• Bordetella pertussis pertussijeni... Lenfositoz,
sekresyon artışı, ödem, hipoglisemi
• Bordetella pertussis trakeal sitotoksini... Trakeal
siliyer paralizi, öksürük
• Boğmaca tanısında en ideal örnek... Nazofarinks
aspirasyon materyali
• Boğmaca şüpheli bir hastadan alınan örneğin ekilmesi
gereken besiyeri... Bordet- Gengou agar
• Ateş, titreme, terleme bulgularıile gelen hastalarda
kan kültüründe 5-7 günde üreyen gram negatif
kokobasil; oksidaz, katalaz ve üreaz testi pozitif...
Brucella
• Kültürdeki ilk izolasyonda % 10 CO
2
‘ye ihtiyaç duyan
brucella türü...B. abortus
• Türkiyede en sık görülen Brucella... B.melitensis
• Serolojik testlerle saptanamayan Brucella türü...
Brucella canis
• Ondülan ateşgörülen..Brucella
• Brucellada en sık komplikasyon... Osteomiyelit
• Brucellada en ölümcül komplikasyon... Endokardit
• Tanıda Rose Bengal ve Wright testi kullanılan...
Brucella
• Serolojik tanısında serumda yüksek antikor
bulunmasına karşın, blokan antikorlar nedeniyle
negatif serolojik sonuç görülebilen hastalık...
Bruselloz
• Coombs testi... Kronik brusellozun serolojik
tanısında blokan antikorların varlığınıgösterebilmek
için kullanılır.
• Nüks eden Brucella enfeksiyonunda aktivasyon
göstergesi antikor... IgG
• Nüks tanısıkoymak ... 2-merkaptoetanollu (rivanollü)
Wright
• Brucellada klasik tedavi... Doksisiklin+rifampisin
• Gebelerde brucella tedavisi... Kotrimaksazol +
rifampisin
• Veba etkeni... Yersinia pestis
• Yersinia pestisin virülans faktörleri... Antifagositik
protein kapsül, V ve W antijeni
• Kutupsal boyanma özelliği gösteren çengelli iğne
görüntüsü oluşturan... Yersinia pestis
• Domuz eti ile bulaşan, soğukta üreyebilen ishal
etkeni bakteri... Yersinia enterocolitica
• 37°C‘de hareket yokken 22°-28°C‛de hareketli
bakteriler... Yersinia enterocolitica, Listeria
monocytogenes
• Akut apandisit taklit eden ishal... Y.enterocolitica,
Y.pseudotuberculosis
• CIN (Cefsulodin-Irgasan-
besiyerinde “öküz gözü” diye tanımlanan tipik
koloniler... Yersinia enterocolitica
• Francisella tularensis.. Tülaremi etkeni
• Tülaremi bulaşma şekli... Kemirgenlerle direkt temas
ya da inhalasyonla, bazen kenelerin sokmasıile bazen
de kontamine su ile
• Türkiyede en sık bulaş... Kontamine su
• Tülaremi virülansı... Hücre içi yaşama özelliği
• En sık tularemi tablosu... Ülseroglandüler tip;
parmakta yara, regional lenfadenit
• Türkiye‛de en sık görülen tularemi... Orofarengial
• Lenfadenopatinin en nadir görüldüğü tülaremi
formu... Tifoidal form
• Tulareminin en mortal formu... Tifoidal
• Kedi köpek ısırıkları sonrası enfeksiyon yapan
kanlıbesiyerinde üremesine rağmen Mac conkeyde
üremeyen gram (-) kokobasil... Pasteurella
multocida
• Penisiline duyarlı tek gram (-) aerop basil...
Pasteurella multocida
• İnsan ve hayvan ısırıklarında tedavi... SAM
(sülbaktam-ampisilin)
• Kedi tırmığıhastalığıetkeni... Bartonella henselea,
Afipia felis
• HIV pozitif hastada basiller anjiamatöz lezyon
yapan... B. henselae
• HACEK grubu...
• Haemophilus aphrophilus/parainfluenzae
• Actinobacillus actinomycetemcomitans
• Cardiobacterium hominis
• Eikenella corrodens
• Kingella kingae
• Kanlı besiyerinde üreyen ancak Mac Conkey
besiyerinde üremeyen endokardit etkeni gram
negatif kokobasiller ... HACEK grubu
• En sık gram negatif endokardit... HACEK grubu
• İnsan ısırığı sonrası endokardit etkeni bakteri...
Eikenella corrodens
• Fare ısırığı hastalığı etkeni... Streptobacillus
moniliformis, Spirillum minus
• Gran ü lo ma in g u in ale etk en i... Klebsiella
(Calymmatobacterium ) granulamatis
• Donovan cismi... Klebsiella granülomatis
• Genital kazıntıda makrofaj içi bakteri... Donovanyoz
(Calymmatobacterium granülomatis)
• Whipple hast etkeni... Tropheryma whippelii
• Mikolik asit içeren bakteriler... Mycobacterium,
Nocardia, Rhodococcus, Corynebacterium
• Mikobakterilerin major virülans faktörü... Kord
faktör
• Mikozitler... Hidrofobik özelliklerinden sorumludur ve
fagozom-lizozom birleşmesini önleyerek etkili olurlar
• Polipeptidler... Hücresel immüniteden sorumludur
ve bunlar (PPD) kullanılarak hücresel duyarlılık varlığı
araştırılabilir
• Generasyon zamanı en uzun, dezenfektanlara en
dirençli, zorunlu aerop bakteri... Mycobacterium
tuberculosis
• M.tuberculosis besiyeri... Löwenstein-Jensen
• M.tuberculosis‛in diğer mikobakterilerden farkı...
Niasin pozitifliği
• Primer tübekülozun akciğerde tuttuğu yer... Orta alt
lob
• Basil makrofaj içinde üremeye devam ederse... Füzyona
uğramışmakrofajlar (Langhans hücreleri), bu hücrelerin
ortasında kazeifikasyon nekrozu, çevresinde epiteloid
hücrelerle sarılmışgranülomlar oluşur (tüberkül).
• Akut dönemde... Akciğerlerde eksüdatif bir lezyon
gelişir. Bu primer eksüdatif lezyon (Gohn odağı) ve drene
olduğu lenf bezine beraberce Gohn kompleksi denir.
• Primer tbc de iyileşme... Kalsifikasyonla olur. Kavite
oluşumu gözlenmez bu nedenle bulaştırıcıdeğildir.
• Primer tüberkülozun en sık komplikasyonu...
Atelektazidir. Primer tüberküloz sırasında eritema
nodozum ve fliktenli konjunktivit saptanabilir.
• Sekonder tüberkülozun akciğerde tuttuğu yer... Üst
lob
• Sekonder tbc de iyileşme... Kavitasyonla olur. Fibroza
neden olabilir daha sonra bu fibrotik zeminde kanser
gelişebilir.
• Milier tüberküloz... Hematojen yayılım sonrasıorganlarda
darıtanesi tarzında tutulumla karakterizedir.
• Eksüdatif plörezinin en sık enfeksiyöz nedeni...
Tüberküloz
• Kronik menenjitlerin en sık nedeni... Tüberküloz
menenjit
• Ksantokromik BOS... .Tüberküloz menenjit
• BOS‛da örümcek ağı görüntüsü... Tüberküloz
menenjit
• BOS‛da şeker ve tuz oranlarıdüşüklüğü... Tüberküloz
menenjit
• Erkekte genital tbc... Epididim
v Kadında genital tbc... Fallop tüpleri
• Tüberkülozun en sık tuttuğu kemik... Vertebra (Pott
hastalığı)
• En sık akciğer dışıtbc... Lenf nodülü, en sık servikal
lenf bezi tutulur (Scrofuloderma)
• Gastrointestinal tbc... Ileum (ileoçekal bölge)
• Tüberküloz deri tutulumu... Lupus vulgaris
• Tüberküloz tanısında en duyarlı boya... Auraminrodamin ile boyama
• Mycobacterium tuberculosis‛in tanıve tiplendirmesi, en
hızlıolarak... rRNA ya yönelik DNA problarıkullanılan
nükleik asit saptama yöntemleri ile yapılır.
• Tüberküloz tanısında en az yararlıtest... Seroloji
• Mikolik asit sentezini inhibe ederek etki gösteren
antitüberküloz ilaç... İzoniazid
• Tbc basilinine en etkili kendine karşıen az sekonder
direnç gelişen ilaç... İzoniazid
• Tbc proflaksisinde tek başına kullanılabilen ilaç...
İzoniazid
• Hücre içi ve dormant basillere en etkili ilaç...
Pirazinamid
• Kaviteye en etkili ilaç... Streptomisin
• Gebede kullanılmasıkontraendike olan antitüberküloz
ilaç... Streptomisin (aminoglikozid)
• Tbc tedavisinde iki ya da daha fazla birinci seçenek
ilaca direnç... çoklu direnç olarak adlandırılır ve ciddi
bir sorun oluşturur. Bu durumun en önemli nedeni yeterli
tedavi uyumu (kompliyans) olmamasıdır.
• Cüzzam etkeni olan ve yapay besiyerinde üremeyen
bakteri... Mycobacterium leprae
• Lepra lezyonlarının lokalizasyonu... Periferik sinir, elyüz cildi
• Makrofajların içinde küme (globi) oluşturarak üreyen
lepra basilleri... Köpük hücresi (Lepra hücresi)
• Hücresel immünitesi iyi, hümoral immünitesi kötü olanda
gelişen lepra... Tüberküloid lepra
• Tüberküloid leprada klinik... Hipopigmente cilt alanları,
tutulan sinirlerde kalınlaşma ve cilt lezyonlarında his kaybı
vardır. Lezyonda basil miktarıazdır.
• Lepromin cilt testi pozitif lepra... Tüberküloid
• Hücresel immünitesi kötü, hümoral immünitesi iyi olanda
gelişen lepra... Lepramatöz lepra
• Lepramatöz leprada klinik... Kaşlar dıştan başlayarak
dökülür. Burun kıkırdağı çökmüştür. Trilobe (üç loblu)
yonca burun gelişir. Nihai lezyonu aslan yüzü ve arslan
pençesi el görünümüdür. Lezyonlar bulaştırıcıdır.
• Köpük hücrelerinin (globi) görüldüğü lepra... Lepramatöz
lepra
• Lepra tanısı... Lepromatöz leprada cilt lezyonlarıya da
burun kazıntısında aside dirençli bakterilerin gösterilmesi
ile konur
• Leprada tedavi... Tüberküloidde rifampisin + dapson,
lepramatözde rifampisin + dapson ve klofazimin
• Fotokromojen mikobakteri... Mycobacterium
kansasii, Mycobacterium marinum
• Yüzme havuzu granülomu etkeni... Mycobacterium
marinum
• AIDS‛lilerde sıklıkla akciğer ve beyinde multiloküle
apselere neden olan EZN pozitif filamenter çomak...
Nocardia
• Madura ayağı etkeni bakteri... Nocardia
brasiliensis
• Nocardia tedavi... Ko-trimaksozol
• Hücre duvarıolmayan... Mycoplasma, Ureaplasma
• Sitoplazmik membranda sterol olan... Mycoplasma,
Ureaplasma
• Sitoplazmik zarıüç kat olan bakteri... Mycoplasma,
Ureaplasma
• Mycoplasma pneumoniae‛nin konak hücreye
bağlanmasında rol oynayan temel virülans faktörü...
Protein P1
• Besiyerinde sahanda yumurta... Mycoplasma
• Soğu k ag lü tin in testi ( +) ... Mycoplasma
pneumoniae
• Primer atipik pnömoninin en sık etkeni... Mycoplasma
pneumoniae
• Kulak ağrısıile beraber seyreden atipik pnömoni...
Mycoplasma pneumoniae
• Atipik pnömonilerin tedavisinde kullanılmayan
antibiyotik... Betalaktamlar
• Mycoplasma tedavisinde ilk tercih ilaç...
Eritromisin
• Gram boyamayla saptanamayan, karanlık alan
mikroskobisiyle tanısı konan bakteriler...
Spiroketler
• Kültürü yapılamayan bakteriler... Mycobacterium
leprae, Treponema pallidum, Calymmatobacterium
granülomatis
• Periplazmik kamçısı (aksiyal filaman) olan...
Spiroketler
• Spiroket ailesinde yer alan bakteriler... Treponema,
Borrelia, Leptospira
• Sifiliz etkeni bakteri... Treponema pallidum
• Sifizde en sık izlenen patolojik bulgu... Obliteratif
endarterit (Sifilizin her döneminde görülür)
• Sifilizin primer dönem bulgusu... Şankr, sert ağrısız
lezyon. Bol miktarda basil içerir ve ileri derecede
bulaştırıcıdır.
• Sifilizin sekonder dönem bulgusu.. Condyloma lata,
genitalde görülen ileri derecede bulaştırıcılezyon.
• Sifilizde tersiyer dönemin yaygın lezyonları...
Gom
• Gom... Tip IV aşırıduyarlılık reaksiyonu sonucu gelişen
granülomlardır. Lezyonda çok nadir basil bulundurur.
• Konjenital sifiliz... İlk üç ayda abortus, aktif
enfeksiyonlu doğanda kanlı rinit, döküntü, latent
doğanda okul çağında Hutchinson dişleri, Socrates
burnu, periostit-kılıç kınıtibia
• Sifiliz tanısında kullanılan spesifik testler... TPHA,
MHA-TP, FTA-ABS , TPI
• Sifiliz tanısında kullanılan non spesifik testler...
RPR, VDRL
• Sifilizde tarama, tedavi takibi ve nörosifilizde
kullanılan test... VDRL
• Primer sifilizde en erken yükselen test... Treponemal
test (FTA-ABS, IHA, MHA)
• Konjenital sifiliz tanısında kullanılan test...
Treponemal test (FTA-ABS, IHA, MHA)
• Sifilizde serolojik doğrulama testi... Treponemal
test (FTA-ABS, IHA, MHA)
• Sifilizde tedavi... Penisilin
• Farelerin idrarı ile kirlenmiş sularda, kanalizasyonda
yaşayabilir ve bu sularla temas ile bulaşan spiroket...
Leptospira
• Weil hastalığ ı... Sıklıkla Leptospira
icterhaemorrhagiae serovarı ile oluşur. Akut hepatit
kliniğinde nötrofilik lökositoz CPK artışı ve skleral
hemoraji varlığında akla gelmelidir.
• Dönek ateş etkeni... B.recurrentis
• Antijenik değişimi sık yapanlar... Borrelia
recurrentis, Neisseria gonorrhoeae
• DNA‛sı lineer özellik gösteren bakteri... B.
burgdorferi
• Lyme hastalığı etkeni... B. burgdorferi
• Lyme hastalığını bulaştıran artropod... Kene
• Kenelerle bulaşan ve eritema migrans ve artrite
neden olan bakteri... Borrelia burgdorferi
• Lyme hastalığının 3. dönem lezyonu... Artrit
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Gram negatif çomak identifikasyonunda ilk test...
Oksidaz testi
• Gram negatif oksidaz negatif fermenter...
Enterobactericea
• Dışkıda bulunan en yoğun fakültatif anaerop
bakteri... E. coli
• Enterobactericea üretmede en sık kullanılan
besiyeri... MacConkey agar
• MacConkey agar... Enterik bakterilerin laktoza
etkilerinin gösterildiği besiyeri
• Laktozu fermente etmeyen... Salmonella (hareketli,
H2S pozitif) ve Shigella (hareketsiz H2
S negatif)
• Besiyerinde mukoid koloni... Kapsüllü enterik bakteri
Klebsiella
• Besiyerinde laktozu fermente eden yeşil renk
(metalik parlaklık) oluşturan...E.coli
• Besiyerine yayılma swarming hareketi yapan...
Proteus
• Hareketsiz Enterobactericea... Klebsiella, Shigella
• Hareketli bakterilerde bulunan antijen... H (kirpik
antijeni). Kendisine oluşan antikor IgG
• Lipopolisakkarit yapıda olan serotiplendirmede
kullanılan antijen... O somatik anitijen. Kendisine
karşıoluşan antikor IgM
• Tüm yaş gruplarında en sık üriner sistem
enfeksiyonu... E.coli
• E.colinin en önemli virülans faktörü... Pili (fimbria).
(Gonokok gibi)
• Turist diyaresinin en sık nedeni... Enterotoksijenik
Escherichia coli (ETEC)
• Enterotoksijenik Escherichia coli toksini... Adenilat
siklaz aktivasyonu ile cAMP artışı(Kolera ve C.difficile
toksin-A gibi)
• Sereny testi pozitif bakteriler... EIEC, Shigella
• Mukozada mikrovilluslarda bozulma ile uzun süreli
ishal yapabilen... Enteropatojenik Escherichia coli
(EPEC)
• Verotoksin,shiga like toksini olan bakteri...
Enterohemorajik Escherichia coli (EHEC)
• Toksin üretimi faj kontrolünde olan E.coli...
EHEC
• Hamburgerle bulaşabilen ve kanlı-sulu ishal ve HÜS‛e
neden olabilen E.coli...EHEC
• EHEC‛in Hemolitik üremik sendrom yapan serotipi...
O157-H7
• EHEC‛in bağırsak ve böbrekte bağlandığıreseptör...
Gb3
• Sorbitollü Mac Conkey besiyerinde üreme... EHEC
• Antibiyotiğin kontrendike olduğu besin zehirlenmesi
etkeni... EHEC (HÜSe neden olabilir)
• Laktoz negatif, hareketli ve H2S pozitif gram
negatif çomak... Salmonella typhi
• Üç şekerli demirli besiyerinde (TSI agar) H2S
üreten bakteriler... Salmonella typhi, Citrobacter
freundii, Proteus mirabilis, Edwardsiella tarda vb.
Shigella flexneri üretmez
• Peyer plaklarını invaze eden fakültatif hücre içi
gram negatif çomak... Salmonella typhi
• Akut salmonella tanısı antikor... Anti O
• Salmonella bağışıklığını gösteren antikor... Anti H
• O antijenlerini örterek serotiplemeye engel olan
tifo antijeni... Vi antijeni (Bu durumda serum ısıtılır
ve Vi antijeni ortadan kaldırılır)
• Salmonellada portörlük göstergesi... Vi ag antikor
• İnsanda enterik ateş, lökopeni, diskordans, taş
roze, hepatosplenomegali, sıklıkla kabızlık görülen
hastalık... Tifo
• Tifonun en önemli komplikasyonu... Perforasyon ve
kanama
• Tanısında Gruber Vidal deneyi kullanılan...
Salmonella typhi
• Tifo taşıyıcılığında en sık odak... Safra kesesi
• Tifo tedavisinde ilk tercih antibiyotik... Kinolonlar
(siprofloksasin)
• S.enteridis, S.typhimurium... Hayvan ve hayvan
ürünleri kaynaklı enterokolit etkenleri
• Orak hücreli anemide osteomiyelitin en sık
etkenleri... S.aureus, Non-thypi Salmonellalar
(S.enteridis, S.typhimurium)
• İnsan kaynaklı ishal etkeni bakteri... Shigella
• Laktoz (-), H2S (-), hareketsiz, gram (-) ishal
etkeni... Shigella
• Basilli dizanteri etkeni... Shigella dyzanteriae
• Türkiyede en sık görülen shigella... S.flexneri
• Enfeksiyon dozu en düşük olan ve bakteriyemi
olasılığı en az olan ishal etkeni... Shigella
• HÜS yapan laktoz negatif gram negatif basil...
Shigella
• İshalli olguda nörolojik bulgular... Şigelloz
• Shigella türlerinin ayrımında kullanılan testler...
Mannitol, ornitin dekarboksilaz
• Özellikle alkolik ve diyabetiklerde pnömoni etkeni
kapsüllü hareketsiz gram negatif basil... Klebsiella
pneumoniae
• Friedlander basili... Klebsiella pneumoniae
• Genişlemişspektrumlu betalaktamaz(GSBL-ESBL)
en sık yapan... Klebsiella pneumoniae
• GSBL yap an bak teri... Tüm penisilinler,
sefalosporinler ve aztreonama karşı dirençli
kabul edilir. Tedavisinde betalaktam grubu
antibiyotiklerden sadece karbapenemler ve
betalaktamaz inhibitörlü kombinasyonlar
kullanılabilir.
• Hastanelerde, bebeklerde, yanık ve kalp damar
cerrahi ünitelerinde kateterlere bağlısalgınlara
yol açabilen, kırmızı pigmentleriyle kolayca
tanınabilen bakteri... Serratia marcescens
• Üreyi yıkarak alkali idrar oluşumuna ve
magnezyum-amonyumfosfat taşları (strüvit)
oluşumuna yol açarak üriner sistem enfeksiyonu
oluşturan bakteri... Proteus
• Fenil alanin deaminaz enzimine sahip olan...
Proteus, Providencia, Morganella
• Rik etsiya an tij en leri ç ap raz reak siyon
verdiklerinden serolojik tanıda kullanılan (Weil
– Felix aglütinasyon deneyi) bakteri... Proteus
vulgaris O antijenleri
• Gram negatif oksidaz pozitif çok hareketli kıvrık
bakteri... V.cholerae
• Kolera toksininin etkisi... Adenilat siklaz
aktivasyonu ile cAMP artışı
• Dışkıda lökosit ve eritrosit görülmeyen ishal
etkenleri (Noninvaziv ishal)... V.cholerae, ETEC
• Pirinç yıkantısuyu şeklinde dışkı... Kolera
• Kolera tanısında en sık kullanılan besiyeri... Alkali
peptonlu su, TCBS
• Deniz ürünleri yeme öyküsü sonrası, oksidaz
pozitif ishal etkeni...V.parahaemolyticus
• Deniz ürünleri temasısonrasıciltte vezikülobüllöz
yara ve sepsis yapabilen bakteri...V.vulnificus
• Martıkanadı, spiral şekilli tek flagelluma sahip
bakteri... Campylobacter
• Mikroaerofil ortamda, 42 derecede üreyebilen
ishal etkeni... Campylobacter
• Bakteri filtrelerinden süzülmesi ile ayırıcıtanısı
konulan ishal etkeni...Campylobacter
• İshal sonrasıGuillain-Barré Sendromunu en çok
yapan bakteri... Campylobacter
• Antral gastrit, mide ülseri, mide kanseri ve
maltoma etkeni bakteri... H.pylori
• Helicobacter pylori‛nin virülansında... Üreaz
enzimi, hareket
• Üreaz enzimi pozitif bakteriler... H.pylori,
Proteus, Brucella
• Helicobacter pylori enfeksiyonunda tanıda en iyi
test... Üre nefes testi
• Helicobacter pylori enfeksiyonunda tanıda en az
yararlı test... Serolojik testler (antijen antikor
tayini)
• Oksidaz pozitif, mavi-yeşil pigmenti olan,
hareketli, non-fermentatif bakteri...Pseudomonas
aeruginosa
• Hastane enfeksiyonlarına en sık neden olan
non-fermentatif bakteriler... Pseudomonas,
Stenotrophomonas, Acinetobacter
• Malign otitis ekterna, yanık enfeksiyonları ve
lens keratitlerinden en sık izole edilen etken...
Pseudomanas aeruginosa
• Ek tima g an g ren o z u m en sık etk en i...
P.aureginosa
• Ektima gangrenosumdan sorumlu virülans faktörü...
Elastaz
• P.aeruginosa‛nın lens keratitinden sorumlu virülans
faktörü... Ekzotoksin A
• Pseudomonas aeruginosa ekzotoksin-A... EF-2
inhibisyonu ile protein sentezini önler
• Kistik fibrozisde en sık enfeksiyon etkeni...
P.aureginosa
• Spor yaralanması sonucu osteomiyelitte en sık
etken... P.aureginosa
• Prognozu en kötü sepsis etkeni... P.aureginosa
• Kistik fibrozisde kötü prognoz kriteri bakteri...
B.cepacia
• Non fermenter oksidaz negatif, hareketli gram
(-) basil... Stenotrophomonas maltophilia (hastane
enfeksiyonu)
• Karbapenemlere doğal dirençli iken kotrimoksazole duyarlı, nonfermenter gram (-)
basil...Stenotrophomonas maltophilia
• Nonfermenter oksidaz negatif hareketsiz
bakteri... Acinetobacter
• Tedavisinde tek başına sulbactam kullanılabilen
n o n f ermen ter bak teri... Acinetobacter
baumannii
• Vankomisine duyarlı bulunan ve tedavisinde
vankomisin önerilen tek gram (-) çomak...
Chryseobacterium (flavobacterium)
meningosepticum
• Kültürde üreyebilmek için hem X hem de V
faktörlerine ihtiyaç duyan bakteri...H.influenzae
• Çukulata agarda üreyen... H. influenzae
• Süt anne fenomeni... H. influenzae
• Haemophilus influenzae‛nın temel virülans faktörü...
kapsül
• H.influenzae kapsül yapısı... Poliribozil fosfat
• IgA1 proteaz pozitifliği... S.pneumoniae ,
N.meningitidis, H.influenzae ve N.gonorrhoeae
• Üç menenjit bakterisi... S.pneumoniae, N.meningitidis,
H.influenzae
• Üç menenjit bakterisinin özellikleri... Kapsül, IgA1
proteaz
• En virülan Haemophilus influenzae kökeni... Hib
• KOAH alevlenmesinden en sık sorumlu bakteri...
H.influenzae
• KOAH akut alevlenmesi etkenleri... H.influenzae,
S.pneumoniae, M.catarrhalis
• Epiglottite en sık neden olan bakteri... Haemophilus
influenzae
• Nazofarinksten örnek alınması kontraendike olan
epiglottit etkeni... H.influenzae
• Haemophilus influenzae epiglottitinde alınan örnek...
Hemokültür
• H.in f lu en z ae men en j it sap tan dığ ın da
kemoprofilaksisi... Rifampisin
• Yumuşak şankr etkeni bakteri... H.ducreyi
• Ağrılıgenital ülserden yapılan gram boyamada tren
rayı, balık sürüsü şeklinde görülen... H.ducreyi
• Üremek için sadece X faktörüne gereksinim duyan
bakteri... H.ducreyi
• Su tesisatındaki biyofilmlerde yaşayan bakteri...
Legionella pneumophila
• Legionella pneumophila‛nın bulaşma yolu... Kontamine
aerosollerin inhalasyonu
• Başağrısı, hiponatremi, ishal karaciğer ve böbrek
fonksiyonlarında ani bozulma ile giden atipik
pnömoni... Legionella pneumophila
• Aktif kömür ve L sistein içeren besiyerinde (BCYE
agar) üreyen... Legionella pneumophila
Oksidaz testi
• Gram negatif oksidaz negatif fermenter...
Enterobactericea
• Dışkıda bulunan en yoğun fakültatif anaerop
bakteri... E. coli
• Enterobactericea üretmede en sık kullanılan
besiyeri... MacConkey agar
• MacConkey agar... Enterik bakterilerin laktoza
etkilerinin gösterildiği besiyeri
• Laktozu fermente etmeyen... Salmonella (hareketli,
H2S pozitif) ve Shigella (hareketsiz H2
S negatif)
• Besiyerinde mukoid koloni... Kapsüllü enterik bakteri
Klebsiella
• Besiyerinde laktozu fermente eden yeşil renk
(metalik parlaklık) oluşturan...E.coli
• Besiyerine yayılma swarming hareketi yapan...
Proteus
• Hareketsiz Enterobactericea... Klebsiella, Shigella
• Hareketli bakterilerde bulunan antijen... H (kirpik
antijeni). Kendisine oluşan antikor IgG
• Lipopolisakkarit yapıda olan serotiplendirmede
kullanılan antijen... O somatik anitijen. Kendisine
karşıoluşan antikor IgM
• Tüm yaş gruplarında en sık üriner sistem
enfeksiyonu... E.coli
• E.colinin en önemli virülans faktörü... Pili (fimbria).
(Gonokok gibi)
• Turist diyaresinin en sık nedeni... Enterotoksijenik
Escherichia coli (ETEC)
• Enterotoksijenik Escherichia coli toksini... Adenilat
siklaz aktivasyonu ile cAMP artışı(Kolera ve C.difficile
toksin-A gibi)
• Sereny testi pozitif bakteriler... EIEC, Shigella
• Mukozada mikrovilluslarda bozulma ile uzun süreli
ishal yapabilen... Enteropatojenik Escherichia coli
(EPEC)
• Verotoksin,shiga like toksini olan bakteri...
Enterohemorajik Escherichia coli (EHEC)
• Toksin üretimi faj kontrolünde olan E.coli...
EHEC
• Hamburgerle bulaşabilen ve kanlı-sulu ishal ve HÜS‛e
neden olabilen E.coli...EHEC
• EHEC‛in Hemolitik üremik sendrom yapan serotipi...
O157-H7
• EHEC‛in bağırsak ve böbrekte bağlandığıreseptör...
Gb3
• Sorbitollü Mac Conkey besiyerinde üreme... EHEC
• Antibiyotiğin kontrendike olduğu besin zehirlenmesi
etkeni... EHEC (HÜSe neden olabilir)
• Laktoz negatif, hareketli ve H2S pozitif gram
negatif çomak... Salmonella typhi
• Üç şekerli demirli besiyerinde (TSI agar) H2S
üreten bakteriler... Salmonella typhi, Citrobacter
freundii, Proteus mirabilis, Edwardsiella tarda vb.
Shigella flexneri üretmez
• Peyer plaklarını invaze eden fakültatif hücre içi
gram negatif çomak... Salmonella typhi
• Akut salmonella tanısı antikor... Anti O
• Salmonella bağışıklığını gösteren antikor... Anti H
• O antijenlerini örterek serotiplemeye engel olan
tifo antijeni... Vi antijeni (Bu durumda serum ısıtılır
ve Vi antijeni ortadan kaldırılır)
• Salmonellada portörlük göstergesi... Vi ag antikor
• İnsanda enterik ateş, lökopeni, diskordans, taş
roze, hepatosplenomegali, sıklıkla kabızlık görülen
hastalık... Tifo
• Tifonun en önemli komplikasyonu... Perforasyon ve
kanama
• Tanısında Gruber Vidal deneyi kullanılan...
Salmonella typhi
• Tifo taşıyıcılığında en sık odak... Safra kesesi
• Tifo tedavisinde ilk tercih antibiyotik... Kinolonlar
(siprofloksasin)
• S.enteridis, S.typhimurium... Hayvan ve hayvan
ürünleri kaynaklı enterokolit etkenleri
• Orak hücreli anemide osteomiyelitin en sık
etkenleri... S.aureus, Non-thypi Salmonellalar
(S.enteridis, S.typhimurium)
• İnsan kaynaklı ishal etkeni bakteri... Shigella
• Laktoz (-), H2S (-), hareketsiz, gram (-) ishal
etkeni... Shigella
• Basilli dizanteri etkeni... Shigella dyzanteriae
• Türkiyede en sık görülen shigella... S.flexneri
• Enfeksiyon dozu en düşük olan ve bakteriyemi
olasılığı en az olan ishal etkeni... Shigella
• HÜS yapan laktoz negatif gram negatif basil...
Shigella
• İshalli olguda nörolojik bulgular... Şigelloz
• Shigella türlerinin ayrımında kullanılan testler...
Mannitol, ornitin dekarboksilaz
• Özellikle alkolik ve diyabetiklerde pnömoni etkeni
kapsüllü hareketsiz gram negatif basil... Klebsiella
pneumoniae
• Friedlander basili... Klebsiella pneumoniae
• Genişlemişspektrumlu betalaktamaz(GSBL-ESBL)
en sık yapan... Klebsiella pneumoniae
• GSBL yap an bak teri... Tüm penisilinler,
sefalosporinler ve aztreonama karşı dirençli
kabul edilir. Tedavisinde betalaktam grubu
antibiyotiklerden sadece karbapenemler ve
betalaktamaz inhibitörlü kombinasyonlar
kullanılabilir.
• Hastanelerde, bebeklerde, yanık ve kalp damar
cerrahi ünitelerinde kateterlere bağlısalgınlara
yol açabilen, kırmızı pigmentleriyle kolayca
tanınabilen bakteri... Serratia marcescens
• Üreyi yıkarak alkali idrar oluşumuna ve
magnezyum-amonyumfosfat taşları (strüvit)
oluşumuna yol açarak üriner sistem enfeksiyonu
oluşturan bakteri... Proteus
• Fenil alanin deaminaz enzimine sahip olan...
Proteus, Providencia, Morganella
• Rik etsiya an tij en leri ç ap raz reak siyon
verdiklerinden serolojik tanıda kullanılan (Weil
– Felix aglütinasyon deneyi) bakteri... Proteus
vulgaris O antijenleri
• Gram negatif oksidaz pozitif çok hareketli kıvrık
bakteri... V.cholerae
• Kolera toksininin etkisi... Adenilat siklaz
aktivasyonu ile cAMP artışı
• Dışkıda lökosit ve eritrosit görülmeyen ishal
etkenleri (Noninvaziv ishal)... V.cholerae, ETEC
• Pirinç yıkantısuyu şeklinde dışkı... Kolera
• Kolera tanısında en sık kullanılan besiyeri... Alkali
peptonlu su, TCBS
• Deniz ürünleri yeme öyküsü sonrası, oksidaz
pozitif ishal etkeni...V.parahaemolyticus
• Deniz ürünleri temasısonrasıciltte vezikülobüllöz
yara ve sepsis yapabilen bakteri...V.vulnificus
• Martıkanadı, spiral şekilli tek flagelluma sahip
bakteri... Campylobacter
• Mikroaerofil ortamda, 42 derecede üreyebilen
ishal etkeni... Campylobacter
• Bakteri filtrelerinden süzülmesi ile ayırıcıtanısı
konulan ishal etkeni...Campylobacter
• İshal sonrasıGuillain-Barré Sendromunu en çok
yapan bakteri... Campylobacter
• Antral gastrit, mide ülseri, mide kanseri ve
maltoma etkeni bakteri... H.pylori
• Helicobacter pylori‛nin virülansında... Üreaz
enzimi, hareket
• Üreaz enzimi pozitif bakteriler... H.pylori,
Proteus, Brucella
• Helicobacter pylori enfeksiyonunda tanıda en iyi
test... Üre nefes testi
• Helicobacter pylori enfeksiyonunda tanıda en az
yararlı test... Serolojik testler (antijen antikor
tayini)
• Oksidaz pozitif, mavi-yeşil pigmenti olan,
hareketli, non-fermentatif bakteri...Pseudomonas
aeruginosa
• Hastane enfeksiyonlarına en sık neden olan
non-fermentatif bakteriler... Pseudomonas,
Stenotrophomonas, Acinetobacter
• Malign otitis ekterna, yanık enfeksiyonları ve
lens keratitlerinden en sık izole edilen etken...
Pseudomanas aeruginosa
• Ek tima g an g ren o z u m en sık etk en i...
P.aureginosa
• Ektima gangrenosumdan sorumlu virülans faktörü...
Elastaz
• P.aeruginosa‛nın lens keratitinden sorumlu virülans
faktörü... Ekzotoksin A
• Pseudomonas aeruginosa ekzotoksin-A... EF-2
inhibisyonu ile protein sentezini önler
• Kistik fibrozisde en sık enfeksiyon etkeni...
P.aureginosa
• Spor yaralanması sonucu osteomiyelitte en sık
etken... P.aureginosa
• Prognozu en kötü sepsis etkeni... P.aureginosa
• Kistik fibrozisde kötü prognoz kriteri bakteri...
B.cepacia
• Non fermenter oksidaz negatif, hareketli gram
(-) basil... Stenotrophomonas maltophilia (hastane
enfeksiyonu)
• Karbapenemlere doğal dirençli iken kotrimoksazole duyarlı, nonfermenter gram (-)
basil...Stenotrophomonas maltophilia
• Nonfermenter oksidaz negatif hareketsiz
bakteri... Acinetobacter
• Tedavisinde tek başına sulbactam kullanılabilen
n o n f ermen ter bak teri... Acinetobacter
baumannii
• Vankomisine duyarlı bulunan ve tedavisinde
vankomisin önerilen tek gram (-) çomak...
Chryseobacterium (flavobacterium)
meningosepticum
• Kültürde üreyebilmek için hem X hem de V
faktörlerine ihtiyaç duyan bakteri...H.influenzae
• Çukulata agarda üreyen... H. influenzae
• Süt anne fenomeni... H. influenzae
• Haemophilus influenzae‛nın temel virülans faktörü...
kapsül
• H.influenzae kapsül yapısı... Poliribozil fosfat
• IgA1 proteaz pozitifliği... S.pneumoniae ,
N.meningitidis, H.influenzae ve N.gonorrhoeae
• Üç menenjit bakterisi... S.pneumoniae, N.meningitidis,
H.influenzae
• Üç menenjit bakterisinin özellikleri... Kapsül, IgA1
proteaz
• En virülan Haemophilus influenzae kökeni... Hib
• KOAH alevlenmesinden en sık sorumlu bakteri...
H.influenzae
• KOAH akut alevlenmesi etkenleri... H.influenzae,
S.pneumoniae, M.catarrhalis
• Epiglottite en sık neden olan bakteri... Haemophilus
influenzae
• Nazofarinksten örnek alınması kontraendike olan
epiglottit etkeni... H.influenzae
• Haemophilus influenzae epiglottitinde alınan örnek...
Hemokültür
• H.in f lu en z ae men en j it sap tan dığ ın da
kemoprofilaksisi... Rifampisin
• Yumuşak şankr etkeni bakteri... H.ducreyi
• Ağrılıgenital ülserden yapılan gram boyamada tren
rayı, balık sürüsü şeklinde görülen... H.ducreyi
• Üremek için sadece X faktörüne gereksinim duyan
bakteri... H.ducreyi
• Su tesisatındaki biyofilmlerde yaşayan bakteri...
Legionella pneumophila
• Legionella pneumophila‛nın bulaşma yolu... Kontamine
aerosollerin inhalasyonu
• Başağrısı, hiponatremi, ishal karaciğer ve böbrek
fonksiyonlarında ani bozulma ile giden atipik
pnömoni... Legionella pneumophila
• Aktif kömür ve L sistein içeren besiyerinde (BCYE
agar) üreyen... Legionella pneumophila
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Gram pozitif sporlu basiller... Bacillus (aerop),
Clostridium (anaerop)
• Şarbon hastalığıetkeni bakteri... B.anthracis
• B.anthracis‛in en önemli virülans faktörleri... Kapsül
ve toksinidir
• Kapsüllü zincir yapmış gr (+) sporlu basil...
B.anthracis
• Bacillus anthracis kapsül yapısı... Protein (D
glutamik asit)
• Toksini 3 farklı proteinin bir araya gelmesiyle
oluşan ( P ro tek tif an tij en +ö dem
faktörü+lethal faktör)... B.anthracis
• B.anthracis toksininde temel komponent... Protektif
antijen
• B.anthracis toksinin etki mekanizması... Adenilat
siklaz aktivasyonu sonucu cAMP artışı
• Şarbonun kilinikte en sık görülen formu... Deri
şarbonu
• Deri şarbonunda tipik lezyon... Papül, püstül sonrası
nekrotik ülser (Malign püstül). Lezyon ağrısızdır.
• Deri şarbonunda... Lezyondan alınan seröz sıvıda az
sayıda lökosit ve kapsüllü büyük gram (+) zincir yapmış
çomaklar görülebilir
• Bacillus anthracis üretiminde... selektif besiyerine
gereksinim yoktur.
• Jelöz besiyerinde Medusa başı, ters çam ağacı
görüntüsü... B.anthracis
• Otopside kanın pıhtılaşmaması... B.anthracis
• Şarbon aşısında kullanılan antijen... Protektif
antijen
• Şarbon tedavi ve profilaksisinde kullanılan
antibiyotik... Penisilin, Siprofloksasin
• Pirinçli gıdalara bağlı kısa inkübasyon süreli
besin zehirlenmesi... B.cereus ısıya dirençli toksin
(HSET)
• cAMP artışıile ishal oluşturan Bacillus.. B.cereus
ısıya dirençli toksin (HLET)
• Sterilizasyon kontrolünde kullanılan Bacillus...
B.subtilis, B. stearothermophilus
• Terminal sporlu gram pozitif basil... Clostridium
tetani
• Rakete benzer (davul tokmağı) spor yapısı...
C.tetani
• Glisin ve GABA salınımını inhibe ederek spastik
felce neden olan bakteri... Clostridium tetani
• Tetanozun klinikte en sık görülen formu...
Generalize tetanoz
• Trismus (çene kaslarıkasılmasıağzıaçamama) ve
risus sardonicus (sırıtma)... Tetanoz
• Tetanozda ilk ortaya çıkan, en uzun süren ve en
son kaybolan bulgu... Trismus
• Tetanozdan en sık ölüm nedeni... Aspirasyon
pnömonisi
• Tetanozda son evreye kadar... Ateşve bilinç kaybı
görülmez
• Yenidoğan tetanozunda belirleyici klinik...
Emememe
• Tetanozdan korunmada ilk yapılacak... Yara
temizliği
• Tetanoz aşısı... Toksoid aşıdır ve hamilelerde
güvenle uygulanabilir
• Tetanojen yaralanmada... Yara temizliği +Tetanoz
hiperimmünglobluni+ Aşı+ Metronidazol
• Ach salınımınıinhibe ederek paraliziye neden olan
bakteri... Clostridium botulinum
• Clostridium botulinum toksin üretimi... Bakteriyofaj
kontrolündedir.
• Konserve yeme öyküsü sonrasıağız kuruluğu, pupiller
dilatasyon, bulanık görme ve diplopi, yumuşak
damak felci (burundan su/besin gelmesi), konuşma
bozuklukları ve takiben solunum yetmezliği...
Clostridium botulinum
• Clostridium botulinum enfeksiyonunda... Şuur
açıktır; ateş, duyu kaybıyoktur
• Kontamine bal yenmesi ile gelişen ani ölüm tablosu...
İnfant botulizmi
• Besin zehirlenmesinde konstipasyon görülebilen
bakteri... Clostridium botulinum (Ach blokajına
bağlı)
• Hareketsiz olan tek Clostridium... C.perfringens
• Kan lı ag arda ç if t hemo liz z o n u ve sü tü
pıhtılaştırma (stormy fermentasyon) etkisi olan...
C.perfringens
• Gazlıgangren en sık etken... C.perfringens
• Gazlı gangren kliniğinden sorumlu toksin... Alfa
toksin (lesitinaz aktivitesi)
• Nagler reaksiyonu ile belirlenen toksin...
C.perfringens alfa toksin
• Nekrotizan enterit yapan toksin... Beta toksin
• Gazlı gangren tedavi... Öncelikle debritman,
amputasyon, antibiyotik, hiperbarik oksijen tedavisi
• Spontan gazlı gangren... C.septicum (en sık),
C.histolyticum, C.bifermentas
• Et ve et suyu kaynaklı besin zehirlenmesi...
C. perfringens
• Ters CAMP testi pozitif bakteri... C. perfringens
• Nozokomiyal ishalin en sık etkeni... Clostridium
difficile
• Antibiyotik/kemoterapötik kullanımı, ishal...
Clostridium difficile
• Psödomembranöz enterokolitin en sık etkeni...
Clostridium difficile
• Yenidoğanda psödomembranöz enterokolitin en sık
etkeni... S.aureus (Enterotoksin B)
• Psödomembranöz enterokolit riskini en çok artıran
antibiyotikler.. Klindamisin, amoksisilin, ampisilin ve
sefalosporinler
• Clostridium difficile‛nin en spesifik tanısı... Toksin
saptanması(sitotoksisite deneyleri ile toksin B altın
standart)
• P sö do membran ö z en tero k o lit tedavisi...
Metronidazol, ciddi olguda oral vankomisin
• Sito p laz mada Ern st babes c isimc iğ i...
Corynebacterium diphtheriae
• Neisser boyası... Difteri tanısı
• Toksin yapımı faj kontrolünde ve belli oranda
demir ihtiyacı gösteren bakteri... Corynebacterium
diphtheriae
• Corynebacterium diphtheriae toksini etki
mekanizması... Protein sentezi önlenmesi (EF-2
inhibisyonu)
• Co ryn ebac teriu m dip htheriae to k sin i ile
ayn ı etk i mek an iz masın a sahip o lan ...
P. aeruginosa eksotoksin – A
• Boğazda kolay kanama eğiliminde olan gri beyaz
pseudomembranlar, boğa boynu görüntüsü...
Difteri
• Difteri hastalığında... Ateş ya hiç görülmez ya da
çok hafiftir
• Difterinin en sık görülen komplikasyonları...
Miyokardit, nöropati (periferik nörit), tübüler
nekroz
• Difteri üretmek için kullanılan besiyeri... Löeffler,
Tellürit içeren besiyeri
• Difterinin kesin tanısı... ELEK testi (toksin
gösterilmesi)
• Difteriye bağışıklığı gösteren test... Schick testi
• Difteri tedavisinde esas yaklaşım... Antitoksin
verilmesi
• Antitoksin dozu... Yerleşim yeri ve klinik bulgulara
göre ayarlanır
• Difteri tedavisinde tercih edilecek antibiyotikler...
Penisilin ve Eritromisin
• İmmün sistemi baskılanmış olanlarda ciddi
enfeksiyonlara neden olan glikopeptidler dışında pek
çok antibiyotiğe dirençli Corynebacterium türü...
C. jeikeium
• Eritrasma etkeni... C.minutissimum
• Yenidoğan, yaşlı ve immünitesi bozuk insanlarda
meningoensefalite neden olan gram pozitif çomak...
Listeria monocytogenes
• Fakültatif hücre içi gram pozitif basil... Listeria
monocytogenes
• Fagolizozom oluşumu sonrası membranı eriten
bakteri... Listeria monocytogenes
• Yenidoğanda Granülomatozis infantiseptica etkeni...
Listeria monocytogenes
• CAMP deneyi pozitif gram pozitif çomak... Listeria
monocytogenes
• Soğukta zenginleştirme ile üreyen... Listeria
monocytogenes, Yersinia enterocolitica
• Oda ısısında hareketliyken 37°C de hareketsiz ...
Listeria monocytogenes , Yersinia enterocolitica
• Takla atar gibi hareketi tipik olan... Listeria
monocytogenes
• Listeria tedavisinde kullanılması uygun olmayan
antibiyotik... Sefalosporinler (Enterokok ve
Legionellada da verilmez)
• Farenjitli bir hastanın boğaz kültüründe β-hemolitik
koloniler, mikroskopik incelemede ise gram(+)
basiller gözlenmiştir. Katalaz negatif reaksiyon
gösteren bu mikroorganizma... Archanobacterium
haemolyticum
• Atlardan bulaşan AIDS‛li olgularda pnömoni yapan
EZN pozitif,gram pozitif bakteri... Rhodococcus
equi
• Erizipeloid etkeni... Erysipelothrix rhusiopathiae
• H2S üreten tek gram pozitif çomak... Erysipelothrix
rhusiopathiae
• Bakteriyal vajinoz etkeni... Gardnerella vaginalis
• Gardnerella vaginalis tanısında... Kültürün değeri
yoktur
• Gardnerella vaginalis en iyi tanısı... Gram boyamada
vajen epitelini kaplamış gram pozitif basillerin
görülmesi (Clue cell)
• Tanısında Whiff testi kullanılan... Bakteriyel vaginoz
(Vajinal akıntıya potasyum hidroksit eklendiğinde
çürümüş balık kokusu oluşur)
• Bakteriyel vajinoz tedavisi... Metronidazol
Clostridium (anaerop)
• Şarbon hastalığıetkeni bakteri... B.anthracis
• B.anthracis‛in en önemli virülans faktörleri... Kapsül
ve toksinidir
• Kapsüllü zincir yapmış gr (+) sporlu basil...
B.anthracis
• Bacillus anthracis kapsül yapısı... Protein (D
glutamik asit)
• Toksini 3 farklı proteinin bir araya gelmesiyle
oluşan ( P ro tek tif an tij en +ö dem
faktörü+lethal faktör)... B.anthracis
• B.anthracis toksininde temel komponent... Protektif
antijen
• B.anthracis toksinin etki mekanizması... Adenilat
siklaz aktivasyonu sonucu cAMP artışı
• Şarbonun kilinikte en sık görülen formu... Deri
şarbonu
• Deri şarbonunda tipik lezyon... Papül, püstül sonrası
nekrotik ülser (Malign püstül). Lezyon ağrısızdır.
• Deri şarbonunda... Lezyondan alınan seröz sıvıda az
sayıda lökosit ve kapsüllü büyük gram (+) zincir yapmış
çomaklar görülebilir
• Bacillus anthracis üretiminde... selektif besiyerine
gereksinim yoktur.
• Jelöz besiyerinde Medusa başı, ters çam ağacı
görüntüsü... B.anthracis
• Otopside kanın pıhtılaşmaması... B.anthracis
• Şarbon aşısında kullanılan antijen... Protektif
antijen
• Şarbon tedavi ve profilaksisinde kullanılan
antibiyotik... Penisilin, Siprofloksasin
• Pirinçli gıdalara bağlı kısa inkübasyon süreli
besin zehirlenmesi... B.cereus ısıya dirençli toksin
(HSET)
• cAMP artışıile ishal oluşturan Bacillus.. B.cereus
ısıya dirençli toksin (HLET)
• Sterilizasyon kontrolünde kullanılan Bacillus...
B.subtilis, B. stearothermophilus
• Terminal sporlu gram pozitif basil... Clostridium
tetani
• Rakete benzer (davul tokmağı) spor yapısı...
C.tetani
• Glisin ve GABA salınımını inhibe ederek spastik
felce neden olan bakteri... Clostridium tetani
• Tetanozun klinikte en sık görülen formu...
Generalize tetanoz
• Trismus (çene kaslarıkasılmasıağzıaçamama) ve
risus sardonicus (sırıtma)... Tetanoz
• Tetanozda ilk ortaya çıkan, en uzun süren ve en
son kaybolan bulgu... Trismus
• Tetanozdan en sık ölüm nedeni... Aspirasyon
pnömonisi
• Tetanozda son evreye kadar... Ateşve bilinç kaybı
görülmez
• Yenidoğan tetanozunda belirleyici klinik...
Emememe
• Tetanozdan korunmada ilk yapılacak... Yara
temizliği
• Tetanoz aşısı... Toksoid aşıdır ve hamilelerde
güvenle uygulanabilir
• Tetanojen yaralanmada... Yara temizliği +Tetanoz
hiperimmünglobluni+ Aşı+ Metronidazol
• Ach salınımınıinhibe ederek paraliziye neden olan
bakteri... Clostridium botulinum
• Clostridium botulinum toksin üretimi... Bakteriyofaj
kontrolündedir.
• Konserve yeme öyküsü sonrasıağız kuruluğu, pupiller
dilatasyon, bulanık görme ve diplopi, yumuşak
damak felci (burundan su/besin gelmesi), konuşma
bozuklukları ve takiben solunum yetmezliği...
Clostridium botulinum
• Clostridium botulinum enfeksiyonunda... Şuur
açıktır; ateş, duyu kaybıyoktur
• Kontamine bal yenmesi ile gelişen ani ölüm tablosu...
İnfant botulizmi
• Besin zehirlenmesinde konstipasyon görülebilen
bakteri... Clostridium botulinum (Ach blokajına
bağlı)
• Hareketsiz olan tek Clostridium... C.perfringens
• Kan lı ag arda ç if t hemo liz z o n u ve sü tü
pıhtılaştırma (stormy fermentasyon) etkisi olan...
C.perfringens
• Gazlıgangren en sık etken... C.perfringens
• Gazlı gangren kliniğinden sorumlu toksin... Alfa
toksin (lesitinaz aktivitesi)
• Nagler reaksiyonu ile belirlenen toksin...
C.perfringens alfa toksin
• Nekrotizan enterit yapan toksin... Beta toksin
• Gazlı gangren tedavi... Öncelikle debritman,
amputasyon, antibiyotik, hiperbarik oksijen tedavisi
• Spontan gazlı gangren... C.septicum (en sık),
C.histolyticum, C.bifermentas
• Et ve et suyu kaynaklı besin zehirlenmesi...
C. perfringens
• Ters CAMP testi pozitif bakteri... C. perfringens
• Nozokomiyal ishalin en sık etkeni... Clostridium
difficile
• Antibiyotik/kemoterapötik kullanımı, ishal...
Clostridium difficile
• Psödomembranöz enterokolitin en sık etkeni...
Clostridium difficile
• Yenidoğanda psödomembranöz enterokolitin en sık
etkeni... S.aureus (Enterotoksin B)
• Psödomembranöz enterokolit riskini en çok artıran
antibiyotikler.. Klindamisin, amoksisilin, ampisilin ve
sefalosporinler
• Clostridium difficile‛nin en spesifik tanısı... Toksin
saptanması(sitotoksisite deneyleri ile toksin B altın
standart)
• P sö do membran ö z en tero k o lit tedavisi...
Metronidazol, ciddi olguda oral vankomisin
• Sito p laz mada Ern st babes c isimc iğ i...
Corynebacterium diphtheriae
• Neisser boyası... Difteri tanısı
• Toksin yapımı faj kontrolünde ve belli oranda
demir ihtiyacı gösteren bakteri... Corynebacterium
diphtheriae
• Corynebacterium diphtheriae toksini etki
mekanizması... Protein sentezi önlenmesi (EF-2
inhibisyonu)
• Co ryn ebac teriu m dip htheriae to k sin i ile
ayn ı etk i mek an iz masın a sahip o lan ...
P. aeruginosa eksotoksin – A
• Boğazda kolay kanama eğiliminde olan gri beyaz
pseudomembranlar, boğa boynu görüntüsü...
Difteri
• Difteri hastalığında... Ateş ya hiç görülmez ya da
çok hafiftir
• Difterinin en sık görülen komplikasyonları...
Miyokardit, nöropati (periferik nörit), tübüler
nekroz
• Difteri üretmek için kullanılan besiyeri... Löeffler,
Tellürit içeren besiyeri
• Difterinin kesin tanısı... ELEK testi (toksin
gösterilmesi)
• Difteriye bağışıklığı gösteren test... Schick testi
• Difteri tedavisinde esas yaklaşım... Antitoksin
verilmesi
• Antitoksin dozu... Yerleşim yeri ve klinik bulgulara
göre ayarlanır
• Difteri tedavisinde tercih edilecek antibiyotikler...
Penisilin ve Eritromisin
• İmmün sistemi baskılanmış olanlarda ciddi
enfeksiyonlara neden olan glikopeptidler dışında pek
çok antibiyotiğe dirençli Corynebacterium türü...
C. jeikeium
• Eritrasma etkeni... C.minutissimum
• Yenidoğan, yaşlı ve immünitesi bozuk insanlarda
meningoensefalite neden olan gram pozitif çomak...
Listeria monocytogenes
• Fakültatif hücre içi gram pozitif basil... Listeria
monocytogenes
• Fagolizozom oluşumu sonrası membranı eriten
bakteri... Listeria monocytogenes
• Yenidoğanda Granülomatozis infantiseptica etkeni...
Listeria monocytogenes
• CAMP deneyi pozitif gram pozitif çomak... Listeria
monocytogenes
• Soğukta zenginleştirme ile üreyen... Listeria
monocytogenes, Yersinia enterocolitica
• Oda ısısında hareketliyken 37°C de hareketsiz ...
Listeria monocytogenes , Yersinia enterocolitica
• Takla atar gibi hareketi tipik olan... Listeria
monocytogenes
• Listeria tedavisinde kullanılması uygun olmayan
antibiyotik... Sefalosporinler (Enterokok ve
Legionellada da verilmez)
• Farenjitli bir hastanın boğaz kültüründe β-hemolitik
koloniler, mikroskopik incelemede ise gram(+)
basiller gözlenmiştir. Katalaz negatif reaksiyon
gösteren bu mikroorganizma... Archanobacterium
haemolyticum
• Atlardan bulaşan AIDS‛li olgularda pnömoni yapan
EZN pozitif,gram pozitif bakteri... Rhodococcus
equi
• Erizipeloid etkeni... Erysipelothrix rhusiopathiae
• H2S üreten tek gram pozitif çomak... Erysipelothrix
rhusiopathiae
• Bakteriyal vajinoz etkeni... Gardnerella vaginalis
• Gardnerella vaginalis tanısında... Kültürün değeri
yoktur
• Gardnerella vaginalis en iyi tanısı... Gram boyamada
vajen epitelini kaplamış gram pozitif basillerin
görülmesi (Clue cell)
• Tanısında Whiff testi kullanılan... Bakteriyel vaginoz
(Vajinal akıntıya potasyum hidroksit eklendiğinde
çürümüş balık kokusu oluşur)
• Bakteriyel vajinoz tedavisi... Metronidazol
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Atipik solunum patojenlerine en etkili kinolon...
Levofloksasin
• Metisiline dirençli stafilokok ve enterokok
enfeksiyonlarında seçkin ilaç... Vankomisin,
Teikoplanin
• Vankomisine en sık direnç oluşturan bakteri...
Enterokok
• Glikopeptid direncinde tedavi... Linezolid,
Streptogramin (kinupristin, dalfopristin)
• Meningokok proflaksisinde kullanılan antibiyotikler...
Rifampisin, siprofloksasin (meningokok)
• Vankomisine doğal dirençli bakteriler... Gram
negatif bakteriler (Chrysobacterium meningosepticum
hariç)
• Listeria, Legionella ve Enterokokların doğal dirençli
olduğu antibiyotik... Sefalosporin
• Anaeropların doğal dirençli olduğu antibiyotik...
Aminoglukozidler
• Betalaktam ( BL) antibiyotiklere direnç...
Betalaktamaz ve PBP değişimi
• RNA polimeraz enziminde mutasyon oluşan bakterinin
direnç kazandığıantibiyotik...
• DNA giraz enziminde mutasyon oluşan bakterinin
direnç kazandığıantibiyotik...
• Asetiltransferaz, fosfotransferaz sentezi yaparak
direnç geliştiren antibiyotik... Aminoglukozidler,
Kloramfenikol
• En çok genişlem işspektrumlu betalaktamaz (ESBL)
yapan bakteri... Klebsiella pneumoniae
• ESBL üreten bakterilerin hangi betalaktama dirençli
olduğu söylenemez...Karbapenem
• Hücresel bağışıklığıen iyi uyaran aşı... Canlıatenue
aşı
• Gebelere ve immünsüpresiflere verilmeyen aşı...
Canlıatenue aşı
• Virülans kazanma riski olan aşı... Canlıatenue aşı
• Canlı aşılar ... Kızamık, kızamıkçık, kabakulak,
suçiçeği, oral polio (sabin), rotavirüs, BCG, sarı
humma
• Gebelere uygulanabilen tek canlıaşı... Sarıhumma
aşısı
• Hümoral immün yanıtıartıran aşı... Ölü aşı
• Gebelere güvenle verilen aşı... Ölü aşı
• Rekombinant aşı... HBV, HPV
• T lenfositten bağımsız yanıt oluşturan aşı... Konjuge
polisakkarit aşı(IgM)
• En do sk o p , bro n k o sk o p steriliz asyo n u ...
Glutaraldehit
• Laboratuvar kazalarında dezenfeksiyonda en
uygun... % 10 çamaşır suyu
• Isıya dayanıksız sıvıların sterilizasyon yöntemi...
Filtrasyon
• Isıya duyarlı aletlerin sterilizasyonu... Etilen
oksit
• Plastik, optik malzeme sterilizasyonu... Etilen
oksit
• Metal ve cam malzeme sterilizasyonu... Kuru hava
(Pasteur fırınında 170°C, 1 saat)
• Antisepsi... Canlı doku üzerinden mikroorganizmaları
uzaklaştırma ya da üremelerini baskılama işlemine
denir.
• El antisepsisinde en etkili ajan... Klorheksidin, Alkol
(en hızlı)
• Serum seti, enjektör sterilizasyonu... Gamma ışını
• Havanın sterilizasyonu... Hepafiltre
• Besiyeri sterilizasyonu... Otoklavda 121°C, 15
dakika
• Yüksek düzey dezenfektanlar... Glutaraldehit,
Formaldehit, Parasetik asit, Hidrojen peroksit
• Antiseptik olarak kullanılmayan dezenfektanlar...
Glutaraldehit, Formaldehit, Parasetik asit, Hidrojen
peroksit
• Sporlara etkisiz dezenfektanlar... Alkol, fenol, iyot,
kuaterner amonyum
• Suların klorlanmasıyla öldürülemeyen etkenler...
HepatitA virüsü, Giardia kistleri, Cryptosporidium
ookistleri
• El dezenfeksiyonunda kullanılan ajanlar... Alkol,
iyot povidon, klorheksidin, triklosan, nitrofurazon,
Kuaterner amonyum
• Dez en f ek tan lara en diren ç li bak teri...
Mycobacterium tuberculosis
• Dezenfektana en dirençli yapı... Prion
• Dezenfektana en duyarlı yapılar... Zarflı virüsler
(HBV, HCV, HIV)
• Otoklav denetlenmesinde kullanılan bakteri...
Bacillus stearothermophilus
• Kuru hava ve etilen oksit denetlenmesinde kullanılan
bakteri... Bacillus subtilis
• Stafilokoklarla streptokokların ayırım testi...
Katalaz
• Katalaz pozitif gram pozitif koklar..Stafilokoklar
• Staphylococcus aureus‛u diğer stafilokoklardan
ayıran test... Koagülaz pozitif olması
• Katalaz ve koagülaz pozitif kümeli kok...
Staphylococcus aureus
• Ko ag ü laz n eg atif staf ilo k o k lar ( KNS) ...
Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus
saphrophyticus
• Koagülaz negatif stafilokokların ayırıcı tanısı...
Novobiyosin direnci
• Novobiyosin dirençli stafilokok.. Staphylococcus
saphrophyticus
• Mikrokoklar ile stafilokokların ayrımında kullanılan
test... Glukoz fermentasyon testi (Mikrokoklar
nonfermenter)
• Protein A bulunan stafilokok... Staphylococcus
aureus
• DNaz aktivitesi olan, mannitini fermentleyen ve
besiyerinde altın sarısıpigment yapan stafilokok...
Staphylococcus aureus
• Beta hemoliz yapan stafilokok... Staphylococcus
aureus
• Mikrokokların stafilokoklardan farkı..Nonfermenter
olmaları
• Glikokaliks (slime) tabakası olan stafilokok...
Staphylococcus epidermidis
• Staphylococcus aureus‛un IgG‛nin Fc kısmına
bağlanmasını sağlayan ve fagositozu engelleyen
yapı... Protein A
• Panton-Valentin toksini (lökosidin) salgılayan
stafilokok... Staphylococcus aureus
• Kısa inkübasyon süreli besin zehirlenmesi yapan
bakteri ve toksini... . Staphylococcus aureus,
Enterotoksin A
• Yenidoğanda psödomembranöz enterokolit yapan
bakteri ve toksini... Staphylococcus aureus,
Enterotoksin B
• Büllöz impetigo, Haşlanmış deri sendromu, Ritter
sendromu yapan bakteri ve toksini...Staphylococcus
aureus, Eksfolyatif toksin
• Süperantijen özelliği gösteren stafilokok toksini...
TSST-1 (Toksik şok sendromu)
• Stafilokoklar tarafından sıkça üretilen ama
stafilokoklarda virülans faktörü olmayan enzim...
Penisilinaz
• Karbonkül, fronkül, büllöz impetigo, piyomiyozit
etkeni... Staphylococcus aureus
• Dolama (panaris), arpacık (hordoleum) etkeni...
Staphylococcus aureus
• Tampon kullanım öyküsü sonrası ateş, döküntü,
hipotansiyon ve organ yetmezliği...Toksik Şok
Sendromu
• İntravenöz ilaç kullananlarda sağkalp endokarditinin
(tricuspit kapak tutulumu) etkeni... Staphylococcus
aureus
• Osteomiyelit ve septik artritin en sık etkeni...
Staphylococcus aureus
• İV ilaç bağımlıları ve hemodiyaliz hastalarında
pnömoninin en sık etkeni...Staphylococcus aureus
• Pnömatosellerle (küçük apse odakları) karekterize
pnömoni... .Staphylococcus aureus
• Penetran kafa yaralanmalardan sonra gelişen
menenjitlerde ve meningomiyelosel olgularında en
sık etken... Staphylococcus aureus
• Glikokaliks,yabancıcisim, protez, kateter ve şant
enfeksiyonları... Staphylococcus epidermidis
• Kan kültürlerini en çok kontamine eden bakteri...
.Staphylococcus epidermidis
• Genç kadında sistit etkeni olabilen koagülaz negatif,
novobiyosin dirençli bakteri... Staphylococcus
saprophyticus
• Stafilokoklarda betalaktam direnci... Betalaktamaz
ve PBP değişimi
• Penisilinaz yapan bakteriler.. Staphylococcus spp.,
Moraxella catarrhalis, Bacteroides fragilis, Neisseria
gonorrhoeae
• Metisilin/oksasilin direnci (MRSA)... Penisilin
bağlayıcıproteinlerde (PBP) yapıdeğişikliğini ifade eder
ve tüm betalaktam antibiyotiklere dirençlidirler.
• MRSA direnç geni... Mec A
• MRSA tedavi... Vankomisin, Teikoplanin (Glikopeptid
yapılıantb)
• Nazal MRSA taşıyıcılığısaptanan kişilerde tedavide
ilk tercih... Lokal mupirosin
• Katalaz negatif gram pozitif kok... Streptokok
• Vankomisine doğal dirençli Streptokoklar...
Leuconostoc ve Pediococcus
• Yenidoğan bir bebeğin kan kültüründen katalaz
negatif, zincir şeklinde gram(+) kok üremiştir.
PYR testi negatif ve vankomisine dirençli olduğu
saptanmıştır. Bu bebekte etken olarak öncelikle
düşünülmesi gereken bakteri... Leuconostoc
• Katalaz negatif, basitrasine duyarlı, TMP-SXT
dirençli, PYR testi (+) beta hemolitik kok...
Streptococcus pyogenes
• Streptococcus pyogenes‛in (AGBHS) kapsül yapısı...
Hyalüronik asit
• Streptococcus pyogenes‛in majör virülans faktörü...
M proteini
• Streptococcus pyogenes‛in antifagositik ve tipe özgü
bağışıklıktan sorumlu proteini... M proteini
• Streptococcus pyogenes‛in toksinleri... Streptolizin
O ve S, Eritrojenik toksin (süperantijen), Pirojenik
ekzotoksinler, Ekzotoksin B
• Streptococcus pyogenes‛in enzimleri... Streptokinaz,
DNaz (Streptodornaz), Hyalüronidaz, Lipoproteinaz
• Eksüdatif tonsillitin en sık bakteriyel nedeni...
Streptococcus pyogenes
• Sellülit, lenfanjit, erizipel, impetigo etkeni...
S.pyogenes
• Kızıl tablosuna neden olan toksin... Eritrojenik toksin
(Süperantijen, faj kontrolünde)
• Kızıl tanısında duyarlılık testi... Dick testi
• Kızıl tanısınıkesinleştiren test... Schultz – Charlton
Reaksiyonu
• Streptokoksik Toksik Şok Sendromu yapan toksin...
Pirojenik ekzotoksin A
• Geçirilmiş Streptokok enfeksiyonunun en değerli
parametresi... ASO (Antistreptolizin O antikoru)
• Geçirilmiş streptokoksik deri enfeksiyonu ve glomerülonefritte pozitif saptanan test...
AntiDNaz
• Streptococcus pyogenes‛de seçkin tedavi...
Penisilin
• Antibiyogram gerektirmeyen kültür... Boğaz kültürü
(AGBHS penisiline duyarlıdır)
• CAMP faktörü üreten streptokok... Streptococcus
agalactiae (B grubu Beta hemolitik streptokok)
• Streptococcus agalactiae kapsül yapısı... Siyalik
asit
• Kardiyak by-pass sonrası, alınan safen veni
bölgesinde tekrarlayan sellülit olgularında en
olası etkenler... Non A-B grubu beta hemolitik
streptokoklar
• Gram pozitif kapsüllü diplokok... Streptococcus
pneumoniae (pnömokok)
• Pnömokok kökenlerinin en önemli virülans faktörü...
Kapsül
• IgA1 proteaz enzimi olan bakteriler... Streptococcus
pneumoniae, Neisseria meningitidis, Haemophilus
influenzae Neisseria gonorrhoeae
• Optokine duyarlıkok... Pnömokok
• Toplum kaynaklımenenjit, otitis media, sinüzit ve
pnömoninin en sık etkeni... Pnömokok
• Lober pnömoni+plörezi... Pnömokok
• En sık menenjit etkeni (2 aydan sonra)...
Streptococcus pneumoniae
• Mortalite ve morbiditesi en yüksek menenjit...
Pnömokok
• Nefrotik sendromlu çocuklarda primer peritonitin
en sık etkeni... Pnömokok
• Kafa tabanı kapalı kırığı sonrası tekrarlayan
menenjit... Pnömokok
• Pnömokok enfeksiyonlarına yatkınlık... Hematolojik
malignitesi olanlar, Asplenik hastalar, Transplant
alıcıları, Yaşlılar ve küçük çocuklar
• Pnömokok serolojik tanısı... Kapsül şişme reaksiyonu
(Quellung)
• Pnömokoklarda penisilin direncinin nedeni... PBP
direnci
• Pnömokok aşısı... Konjuge polisakkarit aşı
• Optokin dirençli, % 6,5 NaCl üremeyen, katalaz
negatif, SBE... Viridans grubu
• Viridans streptokoklar... Glikokaliks, Endokardit
• Viridans streptokoklar... S. mitis, S. mutans, S.
salivarius, S. sanguis
• % 40 lık safra varlığında üreyen ve eskülini hidrolize
eden % 6,5 NaCl‛de üreyemeyen Streptokok... Grup
D (S.bovis)
• Tümör markerıolarak kullanılan streptokok... S.bovis
• Üremek için pridoksin ihtiyacıgösteren endokardit
yapan streptokok... Abiotrophia defecta (Nutrisyonel
defektli streptokok)
• Stafilokokların etrafında uydu koloni şeklinde
üreyen... Abiotrophia defecta, Haemophilus
influenzae
• Eskülini hidroze eden, % 6.5 NaCl buyyonda
üreyebilen ve PYR testi (+) bakteri... Enterokok
• PYR... Piralidonil arilamidaz testi; AGBHS ve
Enterokoklarda pozitiftir.
• Üriner girişim sonrası endokardit... Enterococcus
faecalis ve E.faecium
• Kolona girişim sonrası endokardit... Enterococcus
faecalis
• Vankomisine en sık kazanılmış direnç gösteren
bakteri... Enterokok
• İntrinsek çoklu ilaç direnci görülen bakteri...
Enterococcus faecium
• Enterokoklarda penisilin direncinin nedeni... PBP5
direnci
• Sefalosporinlere doğal dirençli streptokok...
Enterokok
Levofloksasin
• Metisiline dirençli stafilokok ve enterokok
enfeksiyonlarında seçkin ilaç... Vankomisin,
Teikoplanin
• Vankomisine en sık direnç oluşturan bakteri...
Enterokok
• Glikopeptid direncinde tedavi... Linezolid,
Streptogramin (kinupristin, dalfopristin)
• Meningokok proflaksisinde kullanılan antibiyotikler...
Rifampisin, siprofloksasin (meningokok)
• Vankomisine doğal dirençli bakteriler... Gram
negatif bakteriler (Chrysobacterium meningosepticum
hariç)
• Listeria, Legionella ve Enterokokların doğal dirençli
olduğu antibiyotik... Sefalosporin
• Anaeropların doğal dirençli olduğu antibiyotik...
Aminoglukozidler
• Betalaktam ( BL) antibiyotiklere direnç...
Betalaktamaz ve PBP değişimi
• RNA polimeraz enziminde mutasyon oluşan bakterinin
direnç kazandığıantibiyotik...
• DNA giraz enziminde mutasyon oluşan bakterinin
direnç kazandığıantibiyotik...
• Asetiltransferaz, fosfotransferaz sentezi yaparak
direnç geliştiren antibiyotik... Aminoglukozidler,
Kloramfenikol
• En çok genişlem işspektrumlu betalaktamaz (ESBL)
yapan bakteri... Klebsiella pneumoniae
• ESBL üreten bakterilerin hangi betalaktama dirençli
olduğu söylenemez...Karbapenem
• Hücresel bağışıklığıen iyi uyaran aşı... Canlıatenue
aşı
• Gebelere ve immünsüpresiflere verilmeyen aşı...
Canlıatenue aşı
• Virülans kazanma riski olan aşı... Canlıatenue aşı
• Canlı aşılar ... Kızamık, kızamıkçık, kabakulak,
suçiçeği, oral polio (sabin), rotavirüs, BCG, sarı
humma
• Gebelere uygulanabilen tek canlıaşı... Sarıhumma
aşısı
• Hümoral immün yanıtıartıran aşı... Ölü aşı
• Gebelere güvenle verilen aşı... Ölü aşı
• Rekombinant aşı... HBV, HPV
• T lenfositten bağımsız yanıt oluşturan aşı... Konjuge
polisakkarit aşı(IgM)
• En do sk o p , bro n k o sk o p steriliz asyo n u ...
Glutaraldehit
• Laboratuvar kazalarında dezenfeksiyonda en
uygun... % 10 çamaşır suyu
• Isıya dayanıksız sıvıların sterilizasyon yöntemi...
Filtrasyon
• Isıya duyarlı aletlerin sterilizasyonu... Etilen
oksit
• Plastik, optik malzeme sterilizasyonu... Etilen
oksit
• Metal ve cam malzeme sterilizasyonu... Kuru hava
(Pasteur fırınında 170°C, 1 saat)
• Antisepsi... Canlı doku üzerinden mikroorganizmaları
uzaklaştırma ya da üremelerini baskılama işlemine
denir.
• El antisepsisinde en etkili ajan... Klorheksidin, Alkol
(en hızlı)
• Serum seti, enjektör sterilizasyonu... Gamma ışını
• Havanın sterilizasyonu... Hepafiltre
• Besiyeri sterilizasyonu... Otoklavda 121°C, 15
dakika
• Yüksek düzey dezenfektanlar... Glutaraldehit,
Formaldehit, Parasetik asit, Hidrojen peroksit
• Antiseptik olarak kullanılmayan dezenfektanlar...
Glutaraldehit, Formaldehit, Parasetik asit, Hidrojen
peroksit
• Sporlara etkisiz dezenfektanlar... Alkol, fenol, iyot,
kuaterner amonyum
• Suların klorlanmasıyla öldürülemeyen etkenler...
HepatitA virüsü, Giardia kistleri, Cryptosporidium
ookistleri
• El dezenfeksiyonunda kullanılan ajanlar... Alkol,
iyot povidon, klorheksidin, triklosan, nitrofurazon,
Kuaterner amonyum
• Dez en f ek tan lara en diren ç li bak teri...
Mycobacterium tuberculosis
• Dezenfektana en dirençli yapı... Prion
• Dezenfektana en duyarlı yapılar... Zarflı virüsler
(HBV, HCV, HIV)
• Otoklav denetlenmesinde kullanılan bakteri...
Bacillus stearothermophilus
• Kuru hava ve etilen oksit denetlenmesinde kullanılan
bakteri... Bacillus subtilis
• Stafilokoklarla streptokokların ayırım testi...
Katalaz
• Katalaz pozitif gram pozitif koklar..Stafilokoklar
• Staphylococcus aureus‛u diğer stafilokoklardan
ayıran test... Koagülaz pozitif olması
• Katalaz ve koagülaz pozitif kümeli kok...
Staphylococcus aureus
• Ko ag ü laz n eg atif staf ilo k o k lar ( KNS) ...
Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus
saphrophyticus
• Koagülaz negatif stafilokokların ayırıcı tanısı...
Novobiyosin direnci
• Novobiyosin dirençli stafilokok.. Staphylococcus
saphrophyticus
• Mikrokoklar ile stafilokokların ayrımında kullanılan
test... Glukoz fermentasyon testi (Mikrokoklar
nonfermenter)
• Protein A bulunan stafilokok... Staphylococcus
aureus
• DNaz aktivitesi olan, mannitini fermentleyen ve
besiyerinde altın sarısıpigment yapan stafilokok...
Staphylococcus aureus
• Beta hemoliz yapan stafilokok... Staphylococcus
aureus
• Mikrokokların stafilokoklardan farkı..Nonfermenter
olmaları
• Glikokaliks (slime) tabakası olan stafilokok...
Staphylococcus epidermidis
• Staphylococcus aureus‛un IgG‛nin Fc kısmına
bağlanmasını sağlayan ve fagositozu engelleyen
yapı... Protein A
• Panton-Valentin toksini (lökosidin) salgılayan
stafilokok... Staphylococcus aureus
• Kısa inkübasyon süreli besin zehirlenmesi yapan
bakteri ve toksini... . Staphylococcus aureus,
Enterotoksin A
• Yenidoğanda psödomembranöz enterokolit yapan
bakteri ve toksini... Staphylococcus aureus,
Enterotoksin B
• Büllöz impetigo, Haşlanmış deri sendromu, Ritter
sendromu yapan bakteri ve toksini...Staphylococcus
aureus, Eksfolyatif toksin
• Süperantijen özelliği gösteren stafilokok toksini...
TSST-1 (Toksik şok sendromu)
• Stafilokoklar tarafından sıkça üretilen ama
stafilokoklarda virülans faktörü olmayan enzim...
Penisilinaz
• Karbonkül, fronkül, büllöz impetigo, piyomiyozit
etkeni... Staphylococcus aureus
• Dolama (panaris), arpacık (hordoleum) etkeni...
Staphylococcus aureus
• Tampon kullanım öyküsü sonrası ateş, döküntü,
hipotansiyon ve organ yetmezliği...Toksik Şok
Sendromu
• İntravenöz ilaç kullananlarda sağkalp endokarditinin
(tricuspit kapak tutulumu) etkeni... Staphylococcus
aureus
• Osteomiyelit ve septik artritin en sık etkeni...
Staphylococcus aureus
• İV ilaç bağımlıları ve hemodiyaliz hastalarında
pnömoninin en sık etkeni...Staphylococcus aureus
• Pnömatosellerle (küçük apse odakları) karekterize
pnömoni... .Staphylococcus aureus
• Penetran kafa yaralanmalardan sonra gelişen
menenjitlerde ve meningomiyelosel olgularında en
sık etken... Staphylococcus aureus
• Glikokaliks,yabancıcisim, protez, kateter ve şant
enfeksiyonları... Staphylococcus epidermidis
• Kan kültürlerini en çok kontamine eden bakteri...
.Staphylococcus epidermidis
• Genç kadında sistit etkeni olabilen koagülaz negatif,
novobiyosin dirençli bakteri... Staphylococcus
saprophyticus
• Stafilokoklarda betalaktam direnci... Betalaktamaz
ve PBP değişimi
• Penisilinaz yapan bakteriler.. Staphylococcus spp.,
Moraxella catarrhalis, Bacteroides fragilis, Neisseria
gonorrhoeae
• Metisilin/oksasilin direnci (MRSA)... Penisilin
bağlayıcıproteinlerde (PBP) yapıdeğişikliğini ifade eder
ve tüm betalaktam antibiyotiklere dirençlidirler.
• MRSA direnç geni... Mec A
• MRSA tedavi... Vankomisin, Teikoplanin (Glikopeptid
yapılıantb)
• Nazal MRSA taşıyıcılığısaptanan kişilerde tedavide
ilk tercih... Lokal mupirosin
• Katalaz negatif gram pozitif kok... Streptokok
• Vankomisine doğal dirençli Streptokoklar...
Leuconostoc ve Pediococcus
• Yenidoğan bir bebeğin kan kültüründen katalaz
negatif, zincir şeklinde gram(+) kok üremiştir.
PYR testi negatif ve vankomisine dirençli olduğu
saptanmıştır. Bu bebekte etken olarak öncelikle
düşünülmesi gereken bakteri... Leuconostoc
• Katalaz negatif, basitrasine duyarlı, TMP-SXT
dirençli, PYR testi (+) beta hemolitik kok...
Streptococcus pyogenes
• Streptococcus pyogenes‛in (AGBHS) kapsül yapısı...
Hyalüronik asit
• Streptococcus pyogenes‛in majör virülans faktörü...
M proteini
• Streptococcus pyogenes‛in antifagositik ve tipe özgü
bağışıklıktan sorumlu proteini... M proteini
• Streptococcus pyogenes‛in toksinleri... Streptolizin
O ve S, Eritrojenik toksin (süperantijen), Pirojenik
ekzotoksinler, Ekzotoksin B
• Streptococcus pyogenes‛in enzimleri... Streptokinaz,
DNaz (Streptodornaz), Hyalüronidaz, Lipoproteinaz
• Eksüdatif tonsillitin en sık bakteriyel nedeni...
Streptococcus pyogenes
• Sellülit, lenfanjit, erizipel, impetigo etkeni...
S.pyogenes
• Kızıl tablosuna neden olan toksin... Eritrojenik toksin
(Süperantijen, faj kontrolünde)
• Kızıl tanısında duyarlılık testi... Dick testi
• Kızıl tanısınıkesinleştiren test... Schultz – Charlton
Reaksiyonu
• Streptokoksik Toksik Şok Sendromu yapan toksin...
Pirojenik ekzotoksin A
• Geçirilmiş Streptokok enfeksiyonunun en değerli
parametresi... ASO (Antistreptolizin O antikoru)
• Geçirilmiş streptokoksik deri enfeksiyonu ve glomerülonefritte pozitif saptanan test...
AntiDNaz
• Streptococcus pyogenes‛de seçkin tedavi...
Penisilin
• Antibiyogram gerektirmeyen kültür... Boğaz kültürü
(AGBHS penisiline duyarlıdır)
• CAMP faktörü üreten streptokok... Streptococcus
agalactiae (B grubu Beta hemolitik streptokok)
• Streptococcus agalactiae kapsül yapısı... Siyalik
asit
• Kardiyak by-pass sonrası, alınan safen veni
bölgesinde tekrarlayan sellülit olgularında en
olası etkenler... Non A-B grubu beta hemolitik
streptokoklar
• Gram pozitif kapsüllü diplokok... Streptococcus
pneumoniae (pnömokok)
• Pnömokok kökenlerinin en önemli virülans faktörü...
Kapsül
• IgA1 proteaz enzimi olan bakteriler... Streptococcus
pneumoniae, Neisseria meningitidis, Haemophilus
influenzae Neisseria gonorrhoeae
• Optokine duyarlıkok... Pnömokok
• Toplum kaynaklımenenjit, otitis media, sinüzit ve
pnömoninin en sık etkeni... Pnömokok
• Lober pnömoni+plörezi... Pnömokok
• En sık menenjit etkeni (2 aydan sonra)...
Streptococcus pneumoniae
• Mortalite ve morbiditesi en yüksek menenjit...
Pnömokok
• Nefrotik sendromlu çocuklarda primer peritonitin
en sık etkeni... Pnömokok
• Kafa tabanı kapalı kırığı sonrası tekrarlayan
menenjit... Pnömokok
• Pnömokok enfeksiyonlarına yatkınlık... Hematolojik
malignitesi olanlar, Asplenik hastalar, Transplant
alıcıları, Yaşlılar ve küçük çocuklar
• Pnömokok serolojik tanısı... Kapsül şişme reaksiyonu
(Quellung)
• Pnömokoklarda penisilin direncinin nedeni... PBP
direnci
• Pnömokok aşısı... Konjuge polisakkarit aşı
• Optokin dirençli, % 6,5 NaCl üremeyen, katalaz
negatif, SBE... Viridans grubu
• Viridans streptokoklar... Glikokaliks, Endokardit
• Viridans streptokoklar... S. mitis, S. mutans, S.
salivarius, S. sanguis
• % 40 lık safra varlığında üreyen ve eskülini hidrolize
eden % 6,5 NaCl‛de üreyemeyen Streptokok... Grup
D (S.bovis)
• Tümör markerıolarak kullanılan streptokok... S.bovis
• Üremek için pridoksin ihtiyacıgösteren endokardit
yapan streptokok... Abiotrophia defecta (Nutrisyonel
defektli streptokok)
• Stafilokokların etrafında uydu koloni şeklinde
üreyen... Abiotrophia defecta, Haemophilus
influenzae
• Eskülini hidroze eden, % 6.5 NaCl buyyonda
üreyebilen ve PYR testi (+) bakteri... Enterokok
• PYR... Piralidonil arilamidaz testi; AGBHS ve
Enterokoklarda pozitiftir.
• Üriner girişim sonrası endokardit... Enterococcus
faecalis ve E.faecium
• Kolona girişim sonrası endokardit... Enterococcus
faecalis
• Vankomisine en sık kazanılmış direnç gösteren
bakteri... Enterokok
• İntrinsek çoklu ilaç direnci görülen bakteri...
Enterococcus faecium
• Enterokoklarda penisilin direncinin nedeni... PBP5
direnci
• Sefalosporinlere doğal dirençli streptokok...
Enterokok
MİKROBİYOLOJİ SPOTLARI
•
Zorunlu aerop bakteri... Mycobacterium tuberculosis,
Bordatella pertusis, Bacillus anthracis, Vibrio chlorea
pseudomonas
• Mikroaerofil (% 5-10 O2
) bakteriler... Camylobacter
jejuni, Helicobacter pylori
• Son elektron alıcısı C, N, S olan bakteriler...
Zorunlu anaerop
• Katalaz ve süperoksit dismutaz enzimleri
bulundurmayan bakteriler... Zorunlu anaerop
• Zorunlu anaerop bakteriler... Bacteroides,
Clostridium, Actinomyces, Propionibacterium
• Kapnofil (CO
2
seven) ortamda iyi üreyen bakteriler...
Brucella abortus, Neisseria gonorrhoeae
• Soğukta üreyebilen bakteriler... Listeria
monocytogenes, Yersinia enterocolitica
• Bakterilerde polisakkarit, nükleik asit, lipit ve
pek çok amino asitin sentezinde kullanılan temel
metabolit... Glukoz 6-fosfat
• Bakterilerde substrat fosforilasyonu ile karekterize
metabolik enerji oluşturma mekanizması...
Fermentasyon
• Mikroorganizmalarda karbonhidratlardan amino
asitlerin oluşmasını sağlayan mekanizma...
Transaminasyon
• Halofil bakteriler... V. cholerae hariç diğer vibrio
cinsi bakteriler
• Psikrofil bakteriler... Yersinia enterocolitica ve
Listeria monocytogenes
• Gran ü lamatö z in f lamasyo n a n eden o lan
mikroorganizmalar... Mycobacterium, Brucella,
Listeria, Legionella
• Sadece gram negatiflerde bulunan toksin...
Endotoksin
• Endotoksin yapısında olan komponent... Lipit A
• Alternatif kompleman yolunu en güçlü uyaran
toksin... Endotoksin
• Sadece kromozomal kodlanan toksin... Endotoksin
• Ateşoluşumuna neden olan toksin... Endotoksin
• Schwartzman reaksiyou ve Herxheimer reaksiyonuna
neden olan bakteriyel komponent... Lipit A
(Endotoksin)
• Vücut sıvılarında endotoksin varlığını saptamada
kullanılan test... Lymulus lisat testi
• Polipeptit yapıda olan toksin... Ekzotoksin
• Kuvvetli antijenik toksin... Ekzotoksin
• Aşısıyapılan toksin... Ekzotoksin
• Süperantijen olan ekzotoksinler... Toksik şok
sendromu toksini1 (TSST-1), Eritrojenik toksin
• EF-2 inhibisyonu ile protein sentezini engelleyen
bak teriler... Corynebacterium diphtheriae,
Pseudomonas aeruginosa
• 60 S ribozomlarıayırarak protein sentez inhibisyonu
yapan bakteriler... EHEC, S.dysanteriae
• Adenilat siklaz aktivasyonu ve cAMP artışına neden
olan etkenler... ETEC, Vibrio cholerae, Bacillus
anthracis, Bordetella pertusis
• Antifagositik virülans faktörü... Kapsül
• Staphylococcus aureus‛un fagositozunu önleyen
komponent... Protein A (Antikorun Fc kısmına
bağlanır)
• Hücreden hücreye doğrudan yayılabilen bakteri
(fagolizozomu delerek sitoplazmaya kaçan)...
Listeria monocytogenes, Shigella spp.
• Makrofaj içerisinde fagolizozomda yaşayabilen
bakteri... Salmonella typhi
• Antijenik değişikliklerde immün yanıttan kaçan
bak teri... Borrelia recurrentis, Neisseria
gonorrhoea
• IgA proteaz içeren bakteriler... Pnömokok,
Meningokok, H.influenzae, N.gonorrhoeae
• Toksin yapımı bakteriyofajlarla kontrol edilen
hastalıklar... Difteri, Kızıl, Botulismus, EHEC ishali,
Kolera
• Toksin yapımıplazmidle kontrol edilen hastalıklar...
ETEC, S.aureus eksfolyatif toksin, C.tetani,
B.anthracis
• Derinin normal kalıcı florasında... Staphylococcus
epidermidis, difteroidler, alfa- hemolitik
streptokoklar, Micrococcus vb bulunur.
• Deri kaynaklı aeropik sepsis etkeni... .S.
epidermidis
• Deri kayn aklı an aerobik sepsis etken i...
Propionibacterium acnes
• Bağırsak normal flora en sık aerop, anaerop... E.coli,
B.fragilis
• Vagen normal flora... Laktobasiller, G. vaginalis
• Burun taşıyıcılığı... S. aureus
• Lineer DNA dizisine sahip olan bakteri... Borrelia
burgdorferi
• DNA sentezinde replikasyonu başlatan bölge...
Replikon
• Replikasyonla ilişkili proteinlerin kodlandığı bölge...
Operon
• RNA polimeraz sigma faktörü ile bağlanan bölge...
Promotor
• DNA helikaz... Replikasyon sırasında hidrojen
bağlarını kopararak sarmalı açık tutar
• DNA polimeraz III... DNA sentezini 5‛ 3‛ yönünde
yapan enzim
• Primaz... Primer RNA yapan enzim
• DNAp I... Primer RNA‛yı zincirden uzaklaştırıp yerini
DNA ile dolduran enzim
• Ligaz... Okazaki segmentlerini bağlayan enzim
• Topoizomeraz II (DNA giraz)... DNA‛yı süpersarmal
hale getiren enzim (Kinolonların etki yeri)
• Çift iplikli çember şeklinde ve kendi kendine
çoğalabilen küçük bakteriyel genetik yapı...
Plazmid
• Plazmidle aktarılamayan bilgiler... Esansiyel bilgiler
(endotoksin, hücre duvar yapısı, teikoik asit v.s)
• Transpozon... Çoğalma yeteneği olmayan çoğul direnç
genleri
• Antibiyotiklere direnç ve patojenite adaları
o lu şu mu n da ro l o yn ayan g en etik yap ı...
Transpozon
• Bakteriden bakteriye dolaysız DNA aktarımı...
Transformasyon
• Ko mp etan s f ak tö rü k u llan ılan ak tarım...
Transformasyon
• Bakteriyofajlarla olan aktarım... Transdüksiyon
• Sek s p ilu su arac ılığ ı ile o lan ak tarım...
Konjugasyon
• F+ hücreden konjugasyon... Alıcı da F+olur.
• F‛ hücreden konjugasyon... Alıcı da F‛ olur.
• Hfr hücreden konjugasyon... Alıcıya sadece bakteri
genleri geçer. Alıcı F+hale gelmez
• Bakteri duvarında bulunan transpeptidazı (PBP)
inhibe eden antibiyotikler... Betalaktam grubu
antibiyotikler
• Betalaktam antibiyotikler... Penisilin, Sefalosporinler,
Aztreonam, Karbapenem
• Kloramfenikol... 50S‛e bağlanır; peptidil transferaz
etkinliğini engeller.
• Makrolid, linkozamid, streptogramin... 50S‛e
bağlanır; translokasyonu engellener.
• Ribozomun 30S alt ünitesine bağlanan antibiyotikler...
Tetrasiklin, Aminoglukozit
• DNA sentezinin bozan ilaçlar... Kinolonlar, Nalidiksik
asit, Novobiyosin
• RNA sentezini bozan antibiyotik... Rifampisin
• Hücre membran işlevini bozan antibiyotikler...
Polimiksinler, Amfoterisin B
• Antibiyograma gerek olmadan Penisilin G kullanılan
bakteri... Streptococcus pyogenes
• Ampirik tedavide penisilin G kullanılmamasıgereken
bakteriler... Stafilokok, Bacteroides fragilis,
Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae
• Metisilin direnci ne anlama gelmektedir...
Karbapenem dahil tüm betalaktamlara direnç
• Metisilin-oksasilin direncini kodlayan gen... MecA
geni
• MRSA tedavisi... Vankomisin
• MRSA taşıyıcıtedavisi... Mupirosin
• Cerrahi proflakside kullanılmasıgereken antibiyotik...
Sefazolin
• Akut bakteriyel menenjit tedavisinde ampirik olarak
kullanılan antibiyotik...Seftriakson
• Neisseria gonorrhoeae üretrit tedavisinde
kullanılan... Seftriakson
• En uzun etkili sefalosporin... Seftriakson
• En g en iş etk i sp ek tru mlu betalak tam...
Karbapenem
• Stenotrophomonas bakterisinin doğal dirençli olduğu
antibiyotik... Karbapenemler
• Sadece gram negatif etkinliği olan betalaktam...
Aztreonam
• Acinetobacter tedavisinde tek başına etkili... .
Sulbactam
• Difteri, boğmaca ve atipik pnömoni etkenlerinde
sık lık la k u llanılan an tibiyo tik ... Makrolid
(eritromisin)
• Gebelerde toksoplazma tedavisinde kullanılan...
Spiramisin
• Anaerobik etkinliği olmayan antibiyotikler...
Aminoglukozidler
• Hücre içine en etkili antibiyotikler... Tetrasiklin,
Streptomisin
• Psödomembranöz enterokolite en sık yol açan
antibiyotikler... Linkomisin, Klindamisin, Ampisilin
sulbaktam
• Kinolonların hedef ettiği enzim... Topoizomeraz
II,IV (DNA giraz)
• Pseudomonasa en etkili kinolon... Siprofloksasin
Bordatella pertusis, Bacillus anthracis, Vibrio chlorea
pseudomonas
• Mikroaerofil (% 5-10 O2
) bakteriler... Camylobacter
jejuni, Helicobacter pylori
• Son elektron alıcısı C, N, S olan bakteriler...
Zorunlu anaerop
• Katalaz ve süperoksit dismutaz enzimleri
bulundurmayan bakteriler... Zorunlu anaerop
• Zorunlu anaerop bakteriler... Bacteroides,
Clostridium, Actinomyces, Propionibacterium
• Kapnofil (CO
2
seven) ortamda iyi üreyen bakteriler...
Brucella abortus, Neisseria gonorrhoeae
• Soğukta üreyebilen bakteriler... Listeria
monocytogenes, Yersinia enterocolitica
• Bakterilerde polisakkarit, nükleik asit, lipit ve
pek çok amino asitin sentezinde kullanılan temel
metabolit... Glukoz 6-fosfat
• Bakterilerde substrat fosforilasyonu ile karekterize
metabolik enerji oluşturma mekanizması...
Fermentasyon
• Mikroorganizmalarda karbonhidratlardan amino
asitlerin oluşmasını sağlayan mekanizma...
Transaminasyon
• Halofil bakteriler... V. cholerae hariç diğer vibrio
cinsi bakteriler
• Psikrofil bakteriler... Yersinia enterocolitica ve
Listeria monocytogenes
• Gran ü lamatö z in f lamasyo n a n eden o lan
mikroorganizmalar... Mycobacterium, Brucella,
Listeria, Legionella
• Sadece gram negatiflerde bulunan toksin...
Endotoksin
• Endotoksin yapısında olan komponent... Lipit A
• Alternatif kompleman yolunu en güçlü uyaran
toksin... Endotoksin
• Sadece kromozomal kodlanan toksin... Endotoksin
• Ateşoluşumuna neden olan toksin... Endotoksin
• Schwartzman reaksiyou ve Herxheimer reaksiyonuna
neden olan bakteriyel komponent... Lipit A
(Endotoksin)
• Vücut sıvılarında endotoksin varlığını saptamada
kullanılan test... Lymulus lisat testi
• Polipeptit yapıda olan toksin... Ekzotoksin
• Kuvvetli antijenik toksin... Ekzotoksin
• Aşısıyapılan toksin... Ekzotoksin
• Süperantijen olan ekzotoksinler... Toksik şok
sendromu toksini1 (TSST-1), Eritrojenik toksin
• EF-2 inhibisyonu ile protein sentezini engelleyen
bak teriler... Corynebacterium diphtheriae,
Pseudomonas aeruginosa
• 60 S ribozomlarıayırarak protein sentez inhibisyonu
yapan bakteriler... EHEC, S.dysanteriae
• Adenilat siklaz aktivasyonu ve cAMP artışına neden
olan etkenler... ETEC, Vibrio cholerae, Bacillus
anthracis, Bordetella pertusis
• Antifagositik virülans faktörü... Kapsül
• Staphylococcus aureus‛un fagositozunu önleyen
komponent... Protein A (Antikorun Fc kısmına
bağlanır)
• Hücreden hücreye doğrudan yayılabilen bakteri
(fagolizozomu delerek sitoplazmaya kaçan)...
Listeria monocytogenes, Shigella spp.
• Makrofaj içerisinde fagolizozomda yaşayabilen
bakteri... Salmonella typhi
• Antijenik değişikliklerde immün yanıttan kaçan
bak teri... Borrelia recurrentis, Neisseria
gonorrhoea
• IgA proteaz içeren bakteriler... Pnömokok,
Meningokok, H.influenzae, N.gonorrhoeae
• Toksin yapımı bakteriyofajlarla kontrol edilen
hastalıklar... Difteri, Kızıl, Botulismus, EHEC ishali,
Kolera
• Toksin yapımıplazmidle kontrol edilen hastalıklar...
ETEC, S.aureus eksfolyatif toksin, C.tetani,
B.anthracis
• Derinin normal kalıcı florasında... Staphylococcus
epidermidis, difteroidler, alfa- hemolitik
streptokoklar, Micrococcus vb bulunur.
• Deri kaynaklı aeropik sepsis etkeni... .S.
epidermidis
• Deri kayn aklı an aerobik sepsis etken i...
Propionibacterium acnes
• Bağırsak normal flora en sık aerop, anaerop... E.coli,
B.fragilis
• Vagen normal flora... Laktobasiller, G. vaginalis
• Burun taşıyıcılığı... S. aureus
• Lineer DNA dizisine sahip olan bakteri... Borrelia
burgdorferi
• DNA sentezinde replikasyonu başlatan bölge...
Replikon
• Replikasyonla ilişkili proteinlerin kodlandığı bölge...
Operon
• RNA polimeraz sigma faktörü ile bağlanan bölge...
Promotor
• DNA helikaz... Replikasyon sırasında hidrojen
bağlarını kopararak sarmalı açık tutar
• DNA polimeraz III... DNA sentezini 5‛ 3‛ yönünde
yapan enzim
• Primaz... Primer RNA yapan enzim
• DNAp I... Primer RNA‛yı zincirden uzaklaştırıp yerini
DNA ile dolduran enzim
• Ligaz... Okazaki segmentlerini bağlayan enzim
• Topoizomeraz II (DNA giraz)... DNA‛yı süpersarmal
hale getiren enzim (Kinolonların etki yeri)
• Çift iplikli çember şeklinde ve kendi kendine
çoğalabilen küçük bakteriyel genetik yapı...
Plazmid
• Plazmidle aktarılamayan bilgiler... Esansiyel bilgiler
(endotoksin, hücre duvar yapısı, teikoik asit v.s)
• Transpozon... Çoğalma yeteneği olmayan çoğul direnç
genleri
• Antibiyotiklere direnç ve patojenite adaları
o lu şu mu n da ro l o yn ayan g en etik yap ı...
Transpozon
• Bakteriden bakteriye dolaysız DNA aktarımı...
Transformasyon
• Ko mp etan s f ak tö rü k u llan ılan ak tarım...
Transformasyon
• Bakteriyofajlarla olan aktarım... Transdüksiyon
• Sek s p ilu su arac ılığ ı ile o lan ak tarım...
Konjugasyon
• F+ hücreden konjugasyon... Alıcı da F+olur.
• F‛ hücreden konjugasyon... Alıcı da F‛ olur.
• Hfr hücreden konjugasyon... Alıcıya sadece bakteri
genleri geçer. Alıcı F+hale gelmez
• Bakteri duvarında bulunan transpeptidazı (PBP)
inhibe eden antibiyotikler... Betalaktam grubu
antibiyotikler
• Betalaktam antibiyotikler... Penisilin, Sefalosporinler,
Aztreonam, Karbapenem
• Kloramfenikol... 50S‛e bağlanır; peptidil transferaz
etkinliğini engeller.
• Makrolid, linkozamid, streptogramin... 50S‛e
bağlanır; translokasyonu engellener.
• Ribozomun 30S alt ünitesine bağlanan antibiyotikler...
Tetrasiklin, Aminoglukozit
• DNA sentezinin bozan ilaçlar... Kinolonlar, Nalidiksik
asit, Novobiyosin
• RNA sentezini bozan antibiyotik... Rifampisin
• Hücre membran işlevini bozan antibiyotikler...
Polimiksinler, Amfoterisin B
• Antibiyograma gerek olmadan Penisilin G kullanılan
bakteri... Streptococcus pyogenes
• Ampirik tedavide penisilin G kullanılmamasıgereken
bakteriler... Stafilokok, Bacteroides fragilis,
Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae
• Metisilin direnci ne anlama gelmektedir...
Karbapenem dahil tüm betalaktamlara direnç
• Metisilin-oksasilin direncini kodlayan gen... MecA
geni
• MRSA tedavisi... Vankomisin
• MRSA taşıyıcıtedavisi... Mupirosin
• Cerrahi proflakside kullanılmasıgereken antibiyotik...
Sefazolin
• Akut bakteriyel menenjit tedavisinde ampirik olarak
kullanılan antibiyotik...Seftriakson
• Neisseria gonorrhoeae üretrit tedavisinde
kullanılan... Seftriakson
• En uzun etkili sefalosporin... Seftriakson
• En g en iş etk i sp ek tru mlu betalak tam...
Karbapenem
• Stenotrophomonas bakterisinin doğal dirençli olduğu
antibiyotik... Karbapenemler
• Sadece gram negatif etkinliği olan betalaktam...
Aztreonam
• Acinetobacter tedavisinde tek başına etkili... .
Sulbactam
• Difteri, boğmaca ve atipik pnömoni etkenlerinde
sık lık la k u llanılan an tibiyo tik ... Makrolid
(eritromisin)
• Gebelerde toksoplazma tedavisinde kullanılan...
Spiramisin
• Anaerobik etkinliği olmayan antibiyotikler...
Aminoglukozidler
• Hücre içine en etkili antibiyotikler... Tetrasiklin,
Streptomisin
• Psödomembranöz enterokolite en sık yol açan
antibiyotikler... Linkomisin, Klindamisin, Ampisilin
sulbaktam
• Kinolonların hedef ettiği enzim... Topoizomeraz
II,IV (DNA giraz)
• Pseudomonasa en etkili kinolon... Siprofloksasin
Yorumlar
Yorum Gönder